Thừa lệnh Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng, Vụ trưởng Vụ hợp tác Quốc tế Tô Huy Vũ đã có công văn hỏa tốc số 1143 gửi các ngân hàng thương mại liên quan đến tình hình quan hệ với Nga trong lĩnh vực ngân hàng giữa bối cảnh chiến sự Nga - Ukraine chưa có hồi kết và các nước phương Tây tăng cường ra đòn trừng phạt Nga.
Đề cập trong văn bản này, Ngân hàng Nhà nước nêu rõ trong bối cảnh Mỹ và EU tăng cường các lệnh trừng phạt áp đặt lên Nga, hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam đối mặt một số tác động tiêu cực, nhất là các tổ chức hiện đang có liên quan hoặc hợp tác trực tiếp với tổ chức tài chính quốc tịch Nga.
Lãnh đạo Chính phủ đã chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước khẩn trương rà soát hoạt động thanh toán của các doanh nghiệp Việt Nam và các đối tác Nga thông qua hệ thống ngân hàng thương mại.
Để có cơ sở báo cáo lãnh đạo Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước đề nghị một số ngân hàng báo cáo về tình hình hợp tác giữa ngân hàng với thị trường Nga, liên quan đến quan hệ đại lý, doanh số thanh toán, chuyển tiền, các dự án hợp tác, khó khăn, vướng mắc.
Ngân hàng Nhà nước cũng yêu cầu các ngân hàng thương mại báo cáo về các tác động của lệnh trừng phạt Nga đối với việc xử lý giao dịch cho khách hàng, đặc biệt về tình hình công nợ hai chiều. Bên cạnh đó, đề xuất các biện pháp tháo gỡ khó khăn trong hoạt động thanh toán chuyển tiền với thị trường Nga trong thời gian tới.
Trước đó, ngày 2/3, Liên minh châu Âu (EU) ngày 2/3 đã loại 7 ngân hàng Nga khỏi hệ thống Hiệp hội Viễn thông Tài chính Liên ngân hàng Toàn cầu (SWIFT), do các lệnh trừng phạt bổ sung liên quan đến chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine.
Theo công bố chính thức của EU, 7 ngân hàng bị loại khỏi SWIFT gồm Ngân hàng VTB - nhà băng lớn thứ hai của Nga, Otkritie, Novikombank, Promsvyazbank, Rossiya, Sovcombank và VEB (Vnesheconombank).
Việc Nga bị loại khỏi SWIFT đồng nghĩa các ngân hàng Nga sẽ không thể liên kết an toàn với các ngân hàng bên ngoài biên giới Nga.
Theo Ngân hàng Nhà nước, các giao dịch thanh toán quốc tế tại Việt Nam hiện được chủ yếu xử lý qua Dịch vụ chuyển tiền quốc tế qua hệ thống SWIFT và Dịch vụ chuyển tiền Western Union (WU) do các tổ chức tín dụng trong nước trực tiếp thỏa thuận, ký kết tham gia, hợp tác với các tổ chức quốc tế.
Trong đó, việc xử lý qua hệ thống SWIFT là chủ yếu và chủ lực, bởi đây là hệ thống thanh toán toàn cầu hiện đại, nhanh chóng, độ bảo mật rất cao và chi phí thấp hơn các giao dịch thanh toán truyền thống khác.
Theo số liệu cập nhật đến cuối năm 2019, Việt Nam đứng thứ 15 khu vực châu Á - Thái Bình Dương, đứng thứ 54 các nước sử dụng SWIFT trên thế giới tính theo lưu lượng điện.