Dự án "Xây dựng mô hình chăn nuôi lợn hương, lợn Táp Ná để nâng cao sinh kế cho đồng bào dân tộc miền núi" được TTKNQG triển khai giai đoạn 2020-2022 tại tỉnh Cao Bằng với quy mô 198 lợn nái và 250 lợn thịt.
Bà Hạ Thúy Hạnh - Phó Giám đốc TTKNQG cho biết, thông qua thực hiện dự án này, số lợn con/lứa/năm trung bình tăng lên đạt 12,5 - 12,7; tuổi đẻ lứa đầu được giữ ổn định từ 321-330 ngày. "Mô hình đã góp phần giúp bà con chăn nuôi phát triển đàn lợn bản địa chất lượng cao tại địa phương, phát huy lợi thế sẵn có góp phần xóa đói giảm nghèo" - bà Hạnh thông tin.
Từ kết quả của mô hình này, nhiều hộ chăn nuôi ở huyện Hà Quảng (Cao Bằng) đã mạnh dạn đầu tư và áp dụng các biện pháp kỹ thuật của dự án để phát triển chăn nuôi. Cụ thể, từ năm 2020-2021 có 28 hộ ngoài mô hình mạnh dạn đầu tư chăn nuôi lợn bản địa, giá bán lợn thường gấp 2 đến 3 lần so với lợn lai.
Bà Hạ Thúy Hạnh - Phó Giám đốc TTKNQG cho rằng, lĩnh vực chăn nuôi đang đối diện với rất nhiều khó khăn, nhất là giá các loại vật tư đầu vào, thức ăn chăn nuôi tăng cao, trong khi giá bán sản phẩm chăn nuôi không tăng. Dịch tả lợn châu Phi vẫn diễn biến hết sức phức tạp, gây thiệt hại rất lớn cho người sản xuất…
Do đó, việc thực hiện chăn nuôi an toàn sinh học được xem là giải pháp tối ưu, tiết kiệm và hiệu quả nhất giúp hạn chế dịch bệnh, bảo vệ đàn vật nuôi.
Bà Đàm Thị Thơ (ở xóm Bản Giàng, thị trấn Xuân Hòa, huyện Hà Quảng) chia sẻ: "Lợn Táp Ná là giống lợn bản địa, có chất lượng thịt thơm ngon mang lại giá trị kinh tế cao, luôn được người tiêu dùng ưa chuộng mặc dù giá bán cao hơn so với lợn lai. Khi tham gia dự án, được cán bộ khuyến nông hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc, phòng chống dịch bệnh nên chúng tôi rất tự tin phát triển chăn nuôi".
Một mô hình nổi bật nữa được TTKNQG triển khai trong giai đoạn 2020-2022, đó là mô hình sử dụng hệ thống bể 4 ngăn để xử lý chất thải, sản xuất phân hữu cơ nhằm phòng, chống bệnh dịch tả lợn châu Phi, giảm thiểu ô nhiễm môi trường tại Hà Nội, Ninh Bình và Hà Nam.
Ngoài việc giảm thiểu ô nhiễm môi trường, dự án khi triển khai đã hạn chế hiệu quả sự lây lan của dịch bệnh, đồng thời gia tăng thu nhập cho bà con nhờ việc tận dụng chất thải làm phân bón.
Tập trung hướng dẫn chăn nuôi an toàn
Bà Hạ Thúy Hạnh cho biết, để hỗ trợ phát triển chăn nuôi lợn, năm 2021 hệ thống khuyến nông cả nước đã thức hiện tổ chức hàng trăm lớp tập huấn TOT, hướng dẫn kỹ thuật chăn nuôi theo VietGAHP, chăn nuôi an toàn sinh học theo hướng hữu cơ, kỹ thuật phòng chống dịch bệnh, kỹ thuật sử dụng vaccine, thuốc…
Trong năm 2021 và 2022, TTKNQG phối hợp Tổ chức Nông Lương Liên Hợp Quốc (FAO) xây dựng bộ tài liệu về "Thực hành tốt và an toàn sinh học trong chăn nuôi lợn sinh sản quy mô vừa và nhỏ". Mới đây, tại Ninh Bình, TTKNQG đã phối hợp với FAO tổ chức lớp tập huấn "Thực hành tốt và an toàn sinh học trong chăn nuôi lợn sinh sản", với sự tham gia của 21 học viên là cán bộ khuyến nông, cán bộ chuyên môn, cộng tác viên khuyến nông tại các huyện, xã...
"Lớp tập huấn được tổ chức nhằm cung cấp, trang bị những kiến thức về chăn nuôi an toàn sinh học cho cán bộ khuyến nông, cộng tác viên khuyến nông, các cơ sở chăn nuôi lợn sinh sản bố mẹ quy mô vừa và nhỏ... Từ đó, góp phần thay đổi nhận thức, thói quen trong chăn nuôi theo hướng chất lượng, an toàn, bền vững, giá trị cao" - bà Hạnh cho biết.
Bà Hạnh cũng thông tin, vừa qua đoàn công tác của TTKNQG đã đi thị sát một số mô hình nuôi lợn theo hướng hữu cơ tại huyện Yên Sơn (Tuyên Quang). Theo đó, tại hộ ông Bùi Huy Cường, chuồng trại được lót đệm sinh học trên nền đất, đảm bảo phân của đàn lợn thải ra có đủ thời gian thẩm thấu, xử lý, tiêu diệt vi khuẩn bất lợi và không có mùi hôi.
Cuối năm 2021, ông Cường xuất bán 2 lứa lợn thương phẩm, tổng trọng lượng hơn 4 tấn, với giá bình quân từ 80.000 - 120.000 đồng/kg lợn hơi, cao gần gấp đôi so với lợn bình thường.
"Phát triển chăn nuôi theo hướng hữu cơ giúp nâng cao giá trị thương phẩm, giảm tồn dư thuốc kháng sinh và môi trường chăn nuôi được đảm bảo. Lợi thế nữa là chi phí đầu tư không quá lớn nhưng đảm bảo các tiêu chí thiết yếu trong an toàn sinh học" - bà Hạnh nói.
Phó Giám đốc TTKNQG cũng cho biết thêm, giai đoạn 2022-2024 trung tâm sẽ tập trung xây dựng các mô hình liên kết chuỗi trong chăn nuôi lợn nhằm giảm chi phí đầu vào, kiểm soát chặt chẽ về chất lượng, quản lý tốt dịch bệnh, hỗ trợ xây dựng thương hiệu, phát triển thị trường về chăn nuôi an toàn.
Bên cạnh đó, tăng cường xây dựng các mô hình chăn nuôi an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh, chăn nuôi theo hướng hữu cơ, từng bước tạo vùng nguyên liệu lớn.