Vì sao ngành công nghiệp xe điện Nhật Bản nằm trong "bàn tay" của Trung Quốc?

Tầm quan trọng của Nga trong chuỗi cung ứng pin xe điện EV

Ngành công nghiệp xe điện của Nhật Bản đang chết dần chết mòn! Lý do rất đơn giản. Nga giữ một vị trí quan trọng trong chuỗi cung ứng niken của thế giới, một nguyên liệu quan trọng trong sản xuất pin EV. Vì vậy, do các lệnh trừng phạt đối với Nga, giá niken đã tăng và nguồn cung bị hạn chế. Ở đây, cần lưu ý rằng Nga sản xuất khoảng 10% nguồn cung niken trên thế giới, dẫn đầu là Norilsk Nickel, nhà khai thác niken hàng đầu thế giới.

Hơn nữa, Nga cũng là nước sản xuất coban lớn thứ hai. Chi phí cho pin chiếm ít nhất 30% tổng chi phí sản xuất của một chiếc xe điện. Do đó, giá niken tăng chưa từng có đã khiến các nhà sản xuất xe điện Nhật Bản kém cạnh tranh hơn trên thị trường quốc tế trong khi các đối thủ Trung Quốc của họ đang kiếm bộn tiền từ đó.

Isao Abe, Chủ tịch Hiệp hội Chuỗi cung ứng Pin của Nhật Bản (BASC) cho biết: "Trung Quốc rất khó cạnh tranh về giá. Đó là một trận chiến khó khăn. Không phải vì Trung Quốc dễ dàng tiếp cận niken và coban do gần địa lý và có mối quan hệ thân thiết với Nga, mà họ đang sử dụng một công nghệ khác hoàn toàn không sử dụng niken".

Trung Quốc sử dụng nguyên liệu lithium iron phosphate (LiFePO4) để sản xuất pin

Các công ty Trung Quốc đang ngày càng sử dụng nguyên liệu lithium iron phosphate (LiFePO4) để sản xuất các điện cực cathode trong pin xe điện EV. Pin LiFePO4 có mật độ năng lượng thấp cao, thời gian hoạt động lâu và an toàn mà không sử dụng niken hoặc coban. Điều đó có nghĩa là, bằng cách sử dụng các vật liệu cathode như vậy, các nhà sản xuất Trung Quốc có thể sản xuất pin với giá rẻ hơn. Trong loại pin này, ngoài LiFePO4 còn có LiMn2O4, LTO, LiNiMnCoO2 (NMC), LiCoO2, Graphite (MCMB) làm nguyên liệu chế tạo pin EV. LiFePO4 là một khoáng chất tự nhiên thuộc họ olivin (triphylite), không độc hại môi trường (non-toxicity), đáp ứng tiêu chuẩn độ ổn định nhiệt độ, độ an toàn, tính chất hóa điện cùng khả năng lưu điện (170 mA • h / g, hoặc 610 C / g).

Vấn đề đối với Nhật Bản là các nhà sản xuất Trung Quốc gần như là độc quyền đối với quy trình sử dụng nguyên liệu lithium iron phosphate (LiFePO4) để sản xuất pin. Nhiều công ty Trung Quốc đã và đang mở rộng năng lực sản xuất sử dụng nguyên liệu lithium iron phosphate (LiFePO4) để sản xuất pin xe điện trong những năm gần đây, do nhu cầu mạnh mẽ từ ngành công nghiệp xe điện và lưu trữ năng lượng.

Satoru Inubushi, giám đốc điều hành của Nichia, công ty từng chiếm 20% thị phần vật liệu điện cực cathode ở Nhật Bản cho biết: "Các công ty sản xuất pin EV Trung Quốc sẽ nhanh chóng thay thế các công ty Nhật Bản. Họ sẽ có thị trường pin dưới ngón tay cái của họ".

Nhưng tại sao Nhật Bản không thể phát triển ngành công nghiệp điện cực cathode từ nguyên liệu lithium iron phosphate (LiFePO4) riêng của mình? Vì quốc gia này không sở hữu những thành phần quan trọng để làm nên. Thay vào đó, Trung Quốc có trữ lượng lớn tất cả các thành phần cốt lõi như LiFePO4, LiMn2O4, LTO, LiNiMnCoO2 (NMC), LiCoO2, Graphite (MCMB) được sử dụng để sản xuất pin EV.

Một vấn đề đau đầu khác là các nhà sản xuất Nhật Bản đang phụ thuộc rất nhiều vào Trung Quốc đối với than chì, một thành phần cốt lõi của nó. Trung Quốc sản xuất hơn 50% than chì tự nhiên trên thế giới, cũng như một phần lớn vật liệu tổng hợp.

Lĩnh vực xe điện của Nhật Bản hiện đang chịu sự thương hại của Trung Quốc

Vì vậy, các nhà sản xuất pin Nhật Bản hiện đang đứng trước hai sự lựa chọn khó khăn. Lựa chọn đầu tiên là sản xuất pin sử dụng niken và coban với giá cao hơn và tiếp tục mất thị phần vào tay các đối thủ Trung Quốc. Lựa chọn còn lại là hợp tác và không cạnh tranh với các công ty pin Trung Quốc. Lựa chọn thứ hai có vẻ ít đau đớn hơn trong thời gian ngắn, nhưng có thể không duy trì như vậy về lâu dài.

Điều này có nghĩa là ngành công nghiệp xe điện của Nhật Bản nhiều khả năng sẽ nằm dưới tay Trung Quốc. Các biện pháp trừng phạt đối với Nga sắp ám ảnh ngành công nghiệp xe điện của Nhật Bản. Giờ đây, để cô lập và trừng phạt Nga, các công ty Nhật Bản đang buộc phải cuối đầu trước Trung Quốc.

Trung Quốc xuất khẩu nửa triệu xe điện vào năm 2021 - cao nhất thế giới

Năm 2021, doanh số bán xe điện (EV) ở Trung Quốc đạt hơn 3,2 triệu chiếc vào năm 2021, gần một nửa tổng doanh số bán xe điện toàn cầu. Hiện tại, dữ liệu mới nhất cho thấy quốc gia này cũng xuất khẩu nhiều xe điện nhất trong cả năm ngoái.

Theo Nikkei, Trung Quốc đã xuất khẩu gần 500.000 chiếc EV vào năm 2021 - nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào trên thế giới - "nhờ doanh số bán hàng ngày càng tăng ở châu Âu và Đông Nam Á của các nhà sản xuất ô tô có chi phí cạnh tranh mới nổi".

Số liệu của Tổng cục Hải quan Trung Quốc, số lượng xe điện chở khách xuất khẩu trong năm 2021 đã tăng 2,6 lần lên 499.573 chiếc. Ngày nay, Trung Quốc chiếm gần 60% sản lượng xe điện toàn cầu và đang nổi lên như một công xưởng sản xuất xe điện trên thế giới.

Mặt khác, ở Trung Quốc cam kết đã hướng tới ô tô chạy hoàn toàn bằng điện, cả về mặt sản xuất và tiêu dùng. Trợ cấp đã được tập trung vào các nhà sản xuất và ít hơn đối với người tiêu dùng, để khuyến khích đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, cho đến nay vẫn là biến số quyết định nhất cho sự thành công của các công ty xe điện tại Trung Quốc.

Thực tế là sự phát triển của thị trường xe điện chỉ mới bắt đầu. Doanh số bán xe điện dự kiến sẽ tăng từ 4% tổng doanh số bán xe hơi vào năm 2020 lên 70% vào năm 2040, với Trung Quốc là thị trường chính, tiếp theo là EU, trong khi phần còn lại của châu Á được dự đoán sẽ trở nên tỏa sáng hơn từ năm 2025 trở đi.

Nói tóm lại, trong cuộc đua thống trị lĩnh vực xe điện, Trung Quốc rõ ràng đang dẫn đầu về nhu cầu hiện tại, từ người tiêu dùng của chính họ và sắp tới là từ phần còn lại của châu Á - và cả về nguồn cung, vì Trung Quốc không chỉ chiếm một phần lớn trong sản xuất ô tô của thế giới, nhưng quan trọng hơn, họ cũng kiểm soát các thành phần chế tạo pin EV.