Bầu cử tổng thống Pháp: Ứng viên Le Pen đang khiến NATO bất an

Mathias Bernard- nhà sử học chính trị, đồng thời là người đứng đầu trường Đại học Clermont Auvergne, nói với Yahoo News rằng: "Không khí xã hội ở Pháp đang căng thẳng".

Vào năm 2017, ông Macron đã vượt qua bà Le Pen trong cuộc bầu cử tổng thống, giành được 66% phiếu bầu so với 34% của bà Le Pen. Kể từ đó, xã hội Pháp trở nên phân hóa rõ rệt hơn, với sự phân chia thành thị / nông thôn trở nên trầm trọng hơn do giá năng lượng tăng vọt. Trong cuộc bầu cử năm 2022, ông Macron và Le Pen đã loại các ứng cử viên từ 12 xuống còn 2.  Với chiến thắng ở vòng 1, ông Marcon và bà Le Pen sẽ có vòng đối đầu quyết định vào ngày 24/4.

Bản thân ông Macron nhấn mạnh sự không chắc chắn của thời điểm này rằng ông giành được hơn 27% phiếu bầu là "Không có gì được quyết định."

Sau một vòng vận động rộng khắp nước Pháp với những khẩu hiệu "quyến rũ" cử tri, bà Le Pen đã giành được hơn 23% phiếu bầu trong vòng đầu tiên - cao nhất từ trước đến nay cho một ứng cử viên cánh hữu. Bà Le pen nói với với những cử tri ủng hộ mình rằng, trong vòng chung kết, người Pháp sẽ "bỏ phiếu cho nền văn minh, văn hóa và ngôn ngữ của chúng ta."

Ứng cử viên cánh tả Jean-Luc Mélenchon, người giành được 21% phiếu bầu đã gọi cuộc đối đầu sắp tới giữa ông Macron và Le Pen là "sự lựa chọn giữa hai tệ nạn". "Chúng tôi biết người mà chúng tôi sẽ không bao giờ bỏ phiếu cho", ông Mélenchon nói và nói thêm rằng: "Không một phiếu bầu nào thuộc về Mme. Le Pen".

Kết quả cuối cùng phụ thuộc vào quyết định của những người ban đầu ủng hộ ông Mélenchon. "Kết quả của vòng thứ hai vẫn chưa chắc chắn, một phần vì ông Melenchon từ chối ủng hộ ông Marcon", chuyên gia Bernard cho biết.

Các cuộc khảo sát cũng chỉ ra rằng 1/3 trong số 7,7 triệu người đã bỏ phiếu cho ông Mélenchon thực sự có thể ủng hộ ứng cử viên cánh hữu, và 1/3 khác có thể bỏ qua vòng cuối cùng, khiến cuộc bầu cử trở nên khó khăn hơn. Một cuộc thăm dò hậu bầu cử vào tối 11/4 cho thấy, ông Macron có 51% ủng hộ và 49% cho Le Pen. Các cuộc thăm dò khác đưa ông Macron dẫn trước 8 điểm, nhưng các nhà phân tích cảnh báo rằng tình hình đang thay đổi và kết quả cuối cùng có thể thay đổi cuộc chơi không chỉ đối với Pháp mà còn đối với phương Tây.

"Cuộc bầu cử này có thể không chỉ định hình nước Pháp, mà còn định hình lại châu Âu và định hình lại trật tự an ninh của thế giới", nhà sử học Andrew Hussey, một nhà tiểu luận chính trị cho tạp chí New Statesman của Anh, người đã sống ở Paris trong hai thập kỷ, nói với Yahoo News. Nhà Trắng cũng lo ngại, sợ rằng Le Pen sẽ loại Pháp ra khỏi NATO - hoặc ít nhất là khỏi phe quân sự của liên minh.

Philippe Waechter, trưởng bộ phận nghiên cứu kinh tế tại Ostrum Asset Management ở Paris, gọi tỷ lệ cử tri đi bầu ấn tượng đối với Le Pen là một "lời cảnh tỉnh" - và không chỉ đối với thị trường tài chính. Ông lo ngại rằng chiến thắng của bà Le Pen sẽ làm suy yếu EU với tư cách là một thể chế chính trị thống nhất, đặc biệt khi đối mặt với những hành động quân sự của Nga vào Ukraine. Ông Philippe Waechter nói với Yahoo News rằng: "Nếu bà Le Pen làm tổng thống, chúng tôi e rằng bà ấy sẽ làm việc với Putin nhiều hơn là với châu Âu. Và trong trường hợp đó, khả năng mạnh mẽ của châu Âu và trở thành một nhà đàm phán thực sự với Nga sẽ không còn nữa ".

Điều khiến cuộc bầu cử này trở nên biến động và khó dự đoán hơn là xã hội Pháp nhận thấy mình đang ở thời điểm bất bình cao độ, do chi phí sinh hoạt tăng nhanh chóng, điều mà các cử tri đã bày tỏ trong một cuộc thăm dò gần đây. Giá xăng đã tăng lên hơn 8 đô la một gallon trong những tuần gần đây, giá điện đã tăng hơn 3 lần trong mùa đông này và lạm phát đã vượt quá 7%.

Chuyên gia Waechter nói: "Nền kinh tế đang hoạt động khá tốt về việc làm và sức mua. Tuy nhiên, "mọi người có quan niệm rằng lạm phát cao và chính phủ không làm gì cho người nghèo." Hơn nữa, ông nói, Tổng thống Macron dường như không thể làm lung lay nhận thức về việc trở thành "tổng thống của người giàu", biệt danh của ông sau khi ông giảm thuế đối với người giàu và giảm trợ cấp cho những công dân có thu nhập thấp ở tuần đầu tiên sau khi đắc cử.

Theo thống kê ban đầu về vòng 1 cuộc bầu cử Tổng thống Pháp, bà Le Pen đã đánh bại ông Macron ở mọi lứa tuổi nhân khẩu học, ngoại trừ những cử tri từ 60 tuổi trở lên.

Mặc dù đã cắt giảm tỷ lệ thất nghiệp từ 10% xuống 7,5% và thúc đẩy nền kinh tế, ông Macron đã khiến một số người tức giận cho rằng ông phớt lờ nhu cầu của những cư dân không phải thành phố. Những người khác cảm thán rằng ông không đạt được các mục tiêu về biến đổi khí hậu của mình và rằng ông đã bắt tay vào một nỗ lực thất bại trong việc ngoại giao con thoi với Putin.

Chiến tranh ở Ukraine chỉ đứng thứ 14 trong số các mối quan tâm hàng đầu của cử tri Pháp. Trong những tuần trước vòng bỏ phiếu đầu tiên, ông Macron hầu như không vận động.

Trong khi đó, bà Le Pen đã vận động trên khắp nước Pháp, tổ chức các cuộc biểu tình ở các thị trấn nông thôn, hứa sẽ cắt giảm mạnh thuế năng lượng và cắt giảm thuế cho người lao động dưới 30 tuổi, và hạ tuổi nghỉ hưu từ 62 xuống 60. Ngược lại, ông Macron tuyên bố ông hy vọng sẽ nâng tuổi nghỉ hưu của cả nước lên 65 tuổi.

Trong cuộc bầu cử năm 2017, bà Le Pen vài tuần trước đó đã bay đến Moscow để gặp Putin và tiến hành chiến dịch tranh cử năm đó với khoản vay 10 triệu đô la từ một ngân hàng Nga, sau đó hứa hẹn quan hệ nồng ấm hơn với Nga, ủng hộ việc loại bỏ đồng euro, rút Pháp ra khỏi Liên minh Châu Âu và đưa lệnh cấm nhập cư hợp pháp vào Pháp. Ông Macron hứa sẽ thiết lập mối quan hệ chặt chẽ hơn với EU và giải quyết tỷ lệ thất nghiệp cao của đất nước.

Kể từ cuộc bầu cử lần trước, ngay cả những người gièm pha bà Le Pen cũng lưu ý rằng bà đã đánh bóng hình ảnh của mình và làm dịu đi những lời hùng biện của mình. Giờ đây, bà nói rằng bà muốn Pháp ở lại với đồng euro, phản đối việc chia rẽ với EU và đã hạ thấp mối quan hệ  với Putin.

"Le Pen vô cùng quyến rũ và lôi cuốn", Hussey nói về cuộc phỏng vấn gần đây với bà Le Pen. Tuy nhiên, ông nói thêm, bà Le Pen vẫn hy vọng thắt chặt nhập cư - lần này đưa vấn đề ra biểu quyết và hứa sẽ cấm người Hồi giáo sử dụng mạng che mặt nơi công cộng. Các nhà phân tích lo ngại rằng bên dưới tất cả, bà Le Pen  vẫn giống Le Pen cũ, chỉ là một người thông minh hơn.

Các nhà phân tích cũng theo dõi sát cuộc bầu cử chặt chẽ năm nay, nhấn mạnh căng thẳng ngày càng tăng giữa cư dân các thành phố của Pháp, những người được phục vụ bởi hệ thống giao thông công cộng ấn tượng và những người ở các thị trấn và làng mạc kém kết nối phụ thuộc vào ô tô - và do đó dễ bị tổn thương hơn bởi giá xăng dầu tăng cao.

Chuyên gia Bernard cho biết: "Những người bị ảnh hưởng bởi chi phí sinh hoạt tăng cao không chỉ là người nghèo, những người hiện chiếm 15% dân số nói chung. Đó cũng là những người sống ở ngoại ô đô thị và những người phải gánh chịu nợ nần và chi phí đi lại".

Động lực tương tự đó đã được thể hiện rõ ràng trong các cuộc biểu tình của Áo vàng vào năm 2018, khi các cuộc biểu tình bạo lực về việc tăng giá nhiên liệu diesel đã đưa đất nước vào bế tắc.

Mặc dù các ứng cử viên cánh tả thua cuộc trong vòng đầu tiên ngày 11/4 đã khuyến khích những người ủng hộ chặn Le Pen, nhưng chuyên gia Bernard không tin rằng tất cả các cử tri sẽ lắng nghe.

Ông nói: "Emmanuel Macron không còn là ứng cử viên của sự thay đổi nữa, nhưng phải chịu trách nhiệm về một hồ sơ bị nhiều cử tri phe cánh tả tố cáo. Trong khi đó, Le Pen đã loại bỏ các chủ đề về bản sắc và chủ nghĩa dân tộc và thay vào đó đang phát triển các đề xuất xã hội. Bà Le Pen không còn muốn xuất hiện như một ứng cử viên cực hữu; cô ấy thích trở thành ứng cử viên có thể thu hút các cử tri cánh tả".