Nguy hiểm tăng huyết áp khẩn cấp, làm thế nào để phòng tránh?

Tăng huyết áp khẩn cấp là gì?

Theo bác sĩ Đào Mạnh Hùng (Khoa Hồi sức tim mạch, Viện Tim mạch, Bệnh viện Quân đội 108), tăng huyết áp khẩn cấp là trường hợp tăng huyết áp nặng nhưng hầu như không có các triệu chứng hoặc tổn thương trên cơ quan đích và có thể được điều trị ngoại trú dùng thuốc đường uống.

Đây chính là tác nhân gây hẹp, thậm chí làm tắc hoàn toàn động mạch, dẫn đến một số cơ quan trong cơ thể bị thiếu oxy và năng lượng.

Trong cơn tăng huyết áp khẩn cấp, hầu hết người bệnh không có triệu chứng đặc hiệu, chỉ một số trường hợp xuất hiện các triệu chứng như nhức đầu, chóng mặt, lo lắng nhiều. Tăng huyết áp khẩn cấp do một số nguyên nhân như cú sốc tâm lý, do ngừng thuốc điều trị tăng huyết áp.

Có thể cho bệnh nhân nằm nghỉ ngơi, yên tĩnh 15-30 phút và theo dõi huyết áp liên tục đến khi huyết áp trở lại bình thường. Nếu sau khoảng thời gian này không thấy huyết áp hạ dần sẽ có chỉ định dùng thuốc. Đồng thời tùy vào mục tiêu hạ áp trên từng đối tượng mà lựa chọn nhóm thuốc điều trị thích hợp.

Các tổn thương có thể gặp khi bị tăng huyết áp khẩn cấp

Tăng huyết áp cấp cứu là trường hợp cấp tính phải được nhập viện để hồi sức cấp cứu và điều chỉnh giảm huyết áp kịp thời bằng đường tĩnh mạch để ngăn chặn những tổn thương vĩnh viễn cơ quan đích như:

Tai biến mạch máu não: nhồi máu não cấp, xuất huyết não, xuất huyết dưới màng nhện.

Tổn thương tim cấp tính: hội chứng mạch vành cấp, bóc tách thành động mạch chủ, suy tim, rung nhĩ, phù phổi cấp,

Tổn thương thận cấp tính như suy thận cấp hoặc tổn thương mắt gây mù loà.

Bác sĩ Hùng cho biết, không có ngưỡng huyết áp đặc hiệu cho tăng huyết áp cấp cứu. Tuy nhiên theo khuyến cáo của thì mức huyết áp tăng cao ≥ 180/120 mmHg được coi là THA cấp cứu.

Nguyên nhân gây tăng huyết áp khẩn cấp có thể do không kiểm soát tốt huyết áp như dùng thuốc không đủ liều, không phối hợp thuốc, tự ý bỏ thuốc, thuốc dùng kèm corticoid, chế độ ăn mặn, hẹp động mạch thận mới xuất hiện hoặc tiến triển,...

"Khi người thân xuất hiện những triệu chứng như: đau tức ngực nhiều, kích thích, đau đầu dữ dội kèm rối loạn ý thức, mờ mắt, buồn nôn, nôn, khó thở, co giật, gọi hỏi không đáp ứng... bạn cần phải gọi cấp cứu hoặc đưa người thân đi bệnh viện gấp", bác sĩ Hùng khuyến cáo.

Cần làm gì để tránh cơn tăng huyết áp khẩn cấp

Để tránh cơn tăng huyết áp khẩn cấp, bác sĩ Nguyễn Thị Phương (Viện Tim mạch, Bệnh viện Quân đội 108) cũng cho biết, người dân cần giữ lối sống lành mạnh.

Có chế độ ăn hợp lý, đảm bảo đủ kali và các yếu tố vi lượng. Giảm ăn mặn (< 6gam muối hay 1 thìa cà phê muối mỗi ngày). Tăng cường rau xanh, hoa quả tươi. Hạn chế thức ăn có nhiều cholesterol và axit béo no.

Đồng thời người dân cần tích cực giảm cân (nếu thừa cân), duy trì cân nặng lý tưởng với chỉ số khối cơ thể (BMI) từ 18,5 đến 22,9 kg/m2. Cố gắng duy trì vòng bụng dưới 90cm ở nam và dưới 80cm ở nữ.

Hạn chế uống rượu, bia. Ngừng hoàn toàn việc hút thuốc lá hoặc thuốc lào.

Tăng cường hoạt động thể lực ở mức thích hợp: tập thể dục, đi bộ hoặc vận động ở mức độ vừa phải, đều đặn khoảng 30-60 phút mỗi ngày. Tránh lo âu, căng thẳng thần kinh, cần chú ý đến việc thư giãn, nghỉ ngơi hợp lý.

Tránh bị lạnh đột ngột, tuân thủ nghiêm ngặt thuốc điều trị theo đơn của bác sĩ. Tái khám định kỳ và khi có những triệu chứng bất thường.