Cổ vật "gương ma thuật" của Trung Quốc khiến các nhà khoa học phải "vò đầu, bứt tai"

Trong hơn một nghìn năm, một loại cổ vật quý hiếm của Trung Quốc đã khiến các nhà khoa học phải "vò đầu, bứt tai". Đó là một chiếc gương đồng đánh bóng có hoa văn được đúc ở mặt sau. Bề mặt được đánh bóng trông bình thường và có thể được sử dụng như một tấm gương soi trang điểm. 

Nhưng khi một ánh sáng chói được chiếu vào gương và ánh sáng phản xạ được chiếu vào một bề mặt, thì hoa văn trang trí mặt ngược lại xuất hiện một cách bí ẩn trong phản chiếu được chiếu, như thể chiếc gương đồng rắn đã trở nên trong suốt. 

Lý giải gương ma thuật 

Tên tiếng Trung của những chiếc gương này là t'ou kuang ching, nghĩa đen là "gương truyền ánh sáng". Trong tiếng Anh, chúng được gọi bằng nhiều tên khác nhau như "gương xuyên sáng" hoặc "gương ma thuật".

Nghệ thuật làm gương ma thuật có thể bắt nguồn từ thời nhà Hán (năm 206 trước Công nguyên - năm 24 sau Công nguyên). Những bí mật tồn tại cho đến thế kỷ 8 và 9, vì có một cuốn sách có tựa đề Ghi chép về những tấm gương cổ, được xuất bản trong những năm 800, có chứa những bí mật này. Cuốn sách này hiện đã bị thất lạc.

Hai trăm năm sau, những chiếc gương ma thuật đã là một bí ẩn ngay cả đối với người Trung Quốc. Trong tác phẩm hấp dẫn The Dream Pool Essays của Shen Kuo, nhà văn và chính khách Trung Quốc thế kỷ 11. Shen Kuo mô tả ba chiếc gương thần trong vật gia truyền của gia đình ông. Ngay cả ở độ tuổi đó, Shen Kuo vẫn phải vật lộn để tìm ra lời giải thích cho cách hoạt động của chiếc gương.

Lý thuyết phổ biến nhất cho rằng có những biến thể nhỏ trên bề mặt gương tương ứng với vân trên mặt ngược của nó phản xạ ánh sáng khác nhau. Việc này khiến hình ảnh được tạo thành khi ánh sáng phản xạ từ bề mặt. Những biến thể này, như Shen Kuo đề xuất, quá nhỏ để có thể nhìn thấy bằng mắt thường.

Các nhà nghiên cứu tin rằng sự kết hợp giữa phương pháp đúc và đánh bóng đã khiến những biến thể này hình thành. Theo một nghiên cứu, những chiếc gương được sản xuất bằng cách đổ đồng nóng chảy vào khuôn có hoa văn ở mặt sau của gương. 

Bề mặt trước sau đó được đánh bóng thành gương lồi. Trong quá trình đánh bóng, các bộ phận của gương mỏng hơn các bộ phận còn lại (do thiết kế ở mặt sau của gương) sẽ hơi uốn cong vào trong khi chịu lực cạo nhỏ hơn các bộ phận dày hơn. Khi áp lực được loại bỏ, các lớp mỏng hơn bật lại như những vết lồi nhẹ trên bề mặt phản xạ, khiến cho mô hình ở mặt sau được tái tạo ở mặt trước.

Một giả thuyết khác cho rằng, sau khi gương được đánh bóng, nó bị nung nóng làm cho các lớp mỏng hơn giãn ra và hơi lồi, do đó làm tán xạ ánh sáng phản xạ trong các khu vực này và tạo ra hình ảnh. Gương được làm lạnh ngay lập tức trong nước sau khi đun nóng để thay đổi vĩnh viễn.