Chiều ngày 23/5, Quốc hội thảo luận ở hội trường về về dự kiến Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2023.
Trình bày tờ trình, Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã lựa chọn 4 chuyên đề trình Quốc hội xem xét, quyết định chọn 2 chuyên đề để giám sát tối cao, 2 chuyên đề còn lại sẽ giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức giám sát.
Chuyên đề 1: Việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19; việc thực hiện chính sách, pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng.
Chuyên đề 2: Việc triển khai thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về các Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030.
Chuyên đề 3: Việc thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 và Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông.
Chuyên đề 4: Việc thực hiện chính sách, pháp luật về phát triển năng lượng giai đoạn 2016-2021.
Phát biểu tại phiên thảo luận đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy (đoàn Đà Nẵng) đề nghị Quốc hội giám sát tối cao việc thực hiện đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông.
Theo ĐB Thúy, nghị quyết của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông có ý nghĩa rất quan trọng với việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.
Nghị quyết số 88 được Quốc hội ban hành cách đây gần 8 năm; Nghị quyết số 51 ban hành cách đây gần 5 năm.
ĐBQH Nguyễn Thị Kim Thúy cho biết, theo lộ trình được quy định tại Nghị quyết 51 thì sau 2 năm nữa (năm học 2024 - 2025) sẽ hoàn thành chu trình đầu tiên đổi mới chương trình, sách giáo khoa ở toàn bộ các cấp học phổ thông.
"Việc Quốc hội thực hiện giám sát tối cao vào thời điểm này sẽ giúp đánh giá được đầy đủ, kịp thời ưu, khuyết điểm trong quá trình thực hiện các Nghị quyết số 88 và số 51, từ đó có định hướng chỉ đạo tiếp tục đổi mới có hiệu quả trong những năm tiếp theo", ĐBQH Nguyễn Thị Kim Thúy nói.
ĐBQH Đoàn Đà Nẵng này cũng nêu, 8 năm qua, ngành Giáo dục đã có nhiều cố gắng, vượt qua nhiều khó khăn, thách thức để triển khai các nghị quyết của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa.
Song, dư luận cũng còn nhiều ý kiến khác nhau về một số kết quả triển khai như giá sách giáo khoa, hay việc sắp xếp môn lịch sử là môn học lựa chọn theo định hướng nghề nghiệp ở cấp học phổ thông.
Thậm chí, có những vấn đề báo chí và đại biểu Quốc hội đã đặt ra suốt từ kỳ họp trước đến kỳ họp này nhưng chưa được giải quyết như những sai sót trong cả ba bộ sách giáo khoa lớp 1, lớp 2, lớp 6 của nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam.
Nữ đại biểu này dẫn báo cáo trả lời đại biểu Quốc hội chất vấn ngày 12/1/2022, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn có nêu "nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam đã thu hồi để sửa chữa 110 nghìn cuốn, đồng thời đã in lại 38 nghìn cuốn sách khoa học tự nhiên 6 của Bộ kết nối tri thức với cuộc sống".
Bên cạnh đó là những bất cập trong Thông tư số 25 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về lựa chọn sách giáo khoa dẫn đến việc bỏ qua quyền lựa chọn dân chủ của cơ sở giáo dục; vai trò hướng dẫn, kiểm tra, thanh tra của Bộ Giáo dục và Đào tạo trong việc lựa chọn sách giáo khoa để bảo đảm khách quan, công bằng, minh bạch, không ảnh hưởng xấu đến chủ trương xã hội hóa việc biên soạn sách giáo khoa.
"Thậm chí có câu hỏi đặt ra: "liệu có những vụ Việt Á trong lựa chọn sách giáo khoa không?", ĐB Thúy nêu.
Từ phân tích trên, ĐB Thúy cho rằng, những vấn đề trên nên được thảo luận rộng rãi ở Quốc hội để thu nhận ý kiến từ nhiều chiều và để cử tri cả nước được biết.
"Qua giám sát, Quốc hội có thể khẳng định những việc ngành Giáo dục đã thực hiện đúng, đồng thời chỉ ra những hạn chế, những điều cần khắc phục để hỗ trợ ngành thực hiện tốt nhiệm vụ", ĐB Thúy nhấn mạnh.
Cũng đề cập tới vấn đề này, ĐBQH Nguyễn Anh Trí (đoàn Hà Nội) cho rằng, đổi mới chương trình và đổi mới sách giáo khoa bậc phổ thông là nội dung cốt lõi của đổi mới căn bản toàn diện giáo dục phổ thông, có tầm quan trọng ý nghĩa hết sức to lớn.
"Tuy nhiên thực tiễn cho thấy cử tri đang rất bức xúc về các chương trình giáo dục phổ thông có những vấn đề chưa phù hợp, mà điển hình nhất trong thời gian qua là vấn đề dạy học môn lịch sử", ĐB Trí nói.
ĐBQH Nguyễn Anh Trí nêu ra một loạt vấn đề liên quan đến sách giáo khoa như in sai, ngôn từ không phù hợp, hình ảnh chưa chuẩn mực, quá nhiều bộ sách giáo khoa được đề nghị sử dụng gây nên sự lúng túng trong lựa chọn với không chỉ với phụ huynh mà còn với các trường, sở giáo dục.
"Đặc biệt sách giáo khoa không được sử dụng lại nên mỗi năm tốn hàng nghìn tỷ đồng để mua sách giáo khoa mới, gây khó khăn cho các gia đình có con đi học, đặc biệt với gia đình khó khăn", đại biểu đoàn Hà Nội cho hay.
Theo đại biểu Nguyễn Anh Trí, trong khoá Quốc hội khóa XIV đã có nhiều đại biểu Quốc hội đề cập đến vấn đề trên. Cho nên đến nay cần phải giám sát để xem những vấn đề được, chưa được, từ đó đề xuất, điều chỉnh nhằm thực hiện tốt hơn chương trình đổi mới chương trình giáo dục.