Ngày 1/6, tại kỳ họp thứ 3 Quốc hội khoá XV, đại biểu - cô giáo toàn cầu Hà Ánh Phượng, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Phú Thọ, cho biết đồng tình với báo cáo của chính phủ đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2021, tình hình triển khai kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2022 và báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế. Tuy nhiên, đại biểu Hà Ánh Phượng nêu một số ý kiến trong lĩnh vực giáo dục và thanh thiếu niên.
Chương trình Giáo dục phổ thông mới
Theo đại biểu Hà Ánh Phượng, có thể thấy Chương trình Giáo dục phổ thông (GDPT) mới đã và đang đi đúng tinh thần của Nghị quyết 29 về đổi mới căn bản toàn diện Giáo dục và Đào tạo, nghị quyết 88-QH 13 về đổi mới chương trình, SGK GDPT và Đề án về Đổi mới chương trình, SGK GDPT được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Đại biểu Hà Ánh Phượng cho biết: "Tôi đánh giá rất cao về việc Bộ GDĐT đã sát sao trong việc bồi dưỡng năng lực giáo viên - yếu tố quan trọng nhất góp phần triển khai thành công chương giáo dục phổ thông mới và chưa bao giờ tôi lại cảm nhận sự quyết liệt đến thế. Tuy nhiên, tôi vẫn còn trăn trở một số vấn đề liên quan tới việc triển khai Chương trình GDPT ở khu vực miền núi, vùng sâu vùng xa. Kết quả thi tốt nghiệp môn Tiếng Anh năm 2021 cho thấy một biểu đồ hình sin bất thường, khi lần đầu tiên xuất hiện 2 đỉnh điểm trong cùng một phổ điểm. Trong đó, đỉnh thứ nhất nằm trong quãng 4-5 điểm và đỉnh thứ hai nằm trong khoảng 7-9 điểm. Điều này cho thấy, hiện vẫn còn có sự chênh lệch khá lớn về chất lượng dạy và học môn Tiếng Anh giữa các vùng miền và khoảng cách này cần sớm được rút ngắn để đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội của đất nước trong bối cảnh hội nhập quốc tế.
Để thực hiện chương trình mới, các trường học trên địa bàn tỉnh Phú Thọ đã tiến hành rà soát, đánh giá nhu cầu SGK, trang thiết bị dạy học theo danh mục tối thiểu quy định của Bộ GDĐT. Sau khi rà soát, các nhà trường đã chủ động xây dựng kế hoạch đăng kí mua sắm, vận động tài trợ để đảm bảo các trang thiết bị tối thiểu phục vụ hoạt động dạy và học. Tuy nhiên, do số lượng thiết bị theo danh mục tối thiểu theo quy định của chương trình mới khá nhiều, trong khi việc cấp, mua sắm cũng như vận động tài trợ hiện chưa đáp ứng đủ nhu cầu đặc biệt là cấp tiểu học tai các huyện miền núi còn khó khăn. Có nhiều địa phương trước đây được đầu tư nhưng hiện tại nhiều thiết bị đã hư hỏng nhiều và hoạt động kém hiệu quả. Bên cạnh đó là nguồn nhân lực của bộ môn Tiếng Anh và Tin học cả về chất lượng và số lượng còn gặp nhiều thách thức.
Vì vậy, đề nghị Quốc hội, Chính phủ có thêm các chính sách hỗ trợ về SGK, thiết bị dạy học, có chính sách cụ thể để thu hút, điều phối nguồn nhân lực là các giáo viên dạy tiếng Anh, dạy kỹ năng sống, dạy tin học về với vùng sâu, vùng xa, miền núi, hải đảo hoặc đẩy mạnh các chương trình thanh niên tình nguyện nhằm đảm bảo quyền được tiếp cận với giáo dục chất lượng của học sinh các vùng khó khăn".
Về vấn đề sức khỏe tâm thần và công tác tư vấn tâm lý học đường, cô giáo toàn cầu Hà Ánh Phượng cho hay, thực tế tại Việt Nam, vấn đề sức khỏe tâm thần đặc biệt tâm lý thanh thiếu niên tuổi học đường chưa được chú trọng nhiều. Những thông tin đau lòng gần đây cho thấy ngay cả với trường công, trường tư hay trường quốc tế cũng xảy ra những hậu quá đáng buồn về bạo lực học đường, cùng đó là vấn nạn bắt nạt, bạo lực trên không gian mạng.
Hiện nay việc cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần tại Việt Nam thuộc quản lý của các Bộ, ngành liên quan, bao gồm: Bộ Y tế, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, Bộ GDĐT. Đối với Bộ GDĐT, việc chăm sóc sức khoẻ tâm thần được đáp ứng thông qua các công tác về tâm lý học đường trong các cơ sở giáo dục cho học sinh, giáo viên, nhân viên trong trường và thậm chí là một số hoạt động hỗ trợ cho cha mẹ.
Tuy nhiên, chất lượng hoạt tư vấn tâm lý học đường chưa thật sự hiệu quả mặc dù đã có Nghị định số 80 của Chính phủ năm 2017 về quy định về môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện, phòng chống bạo lực học đường hay như Thông tư 31 năm 2017 về việc hướng dẫn thực hiện công tác tư vấn tâm lý cho học sinh ở trường phổ thông, Thông tư 33 năm 2018 hướng dẫn công tác xã hội trong trường họ.
Theo kết quả của một nghiên cứu gần đây về việc thực hiện Thông tư 31, Thông tư 33 của Bộ GDĐT, hầu hết các trường đều gặp khó khăn trong việc bố trí cơ sở vật chất, nhân lực chuyên trách, không gian tham vấn tâm lý cho trẻ em, kinh phí chi cho hoạt động tư vấn còn hạn chế, chính sách hỗ trợ cho giáo viên tư vấn chưa thỏa đáng. Việc triển khai còn nặng về hình thức đáp ứng các quy định như biên phòng, hoặc các chương trình đào tạo chớp nhoáng lấy chứng nhận mà chưa thực sự đi vào thực tiễn.
Về phía học sinh, các em còn ngần ngại khi tiếp cận phòng tư vấn, không sẵn sàng chia sẻ hoặc tâm sự với các thầy cô giáo, là những người đang trực tiếp giảng dạy mình. Vì vậy, để xây trường học an toàn, trường học chất lượng, trường học hạnh phúc. Các địa phương cần chủ động phối hợp với cơ quan quản lý chuyên môn nâng cao năng lực tư vấn cho giáo viên và sự phối hợp của phụ huynh qua các khóa học cả dài hạn và ngắn hạn, được triển khai liên tục có đánh giá, có chương trình, có sổ tay thay vì chỉ là các hội thảo, hội nghị.
Cô giáo toàn cầu Hà Ánh Phượng mong muốn trong thời gian tới sẽ có chính sách tuyển nhân viên làm công tác tâm lý toàn thời gian, được đào tạo bài bản tại các nhà trường. Bên cạnh đó cần nghiên cứu việc lồng ghép giảng dạy bộ môn cảm xúc xã hội (SEL- social emotion learning) như tại một số quốc gia phát triển trên thế giới như Singapore, Mỹ... và nâng cao vai trò của công tác tư vấn học đường tương đương với công tác nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường.
"Tôi tin rằng nếu chúng ta thực sự coi trọng vấn đề này, như coi trọng kết quả học tập, thi cử, điểm tổng kết thì dù có bao nhiêu khó khăn chúng ta cũng sẽ tìm ra cách thức phù hợp để triển khai. Cha mẹ cần thấu hiểu, nhà trường đừng đặt nặng thành tích, xã hội bớt phán xét. Mong Quốc hội, Bộ GDĐT và các cơ quan có liên quan có những chính sách cụ thể để các địa phương thực sự ưu tiên, chú trọng vấn đề sức khoẻ tinh thần của trẻ em", đại biểu Hà Ánh Phượng bày tỏ.
Ngày 20/7/2021, cô giáo 9X Hà Ánh Phượng, giáo viên tiếng Anh, trường THPT Hương Cần, Thanh Sơn, Phú Thọ tham dự Kỳ họp Quốc hội đầu tiên trong vai trò là một đại biểu dân cử.
Cô giáo dân tộc Mường từng nổi đình, nổi đám trong ngành giáo dục khi lọt top 10 giáo viên có ảnh hưởng nhất toàn cầu.