Mùa hè nóng nực, tắm đêm muộn, tắm nước lạnh có gây đột quỵ?

Tắm đêm có gây đột quỵ?

Mới đây, ông Trần Văn T (51 tuổi, Phú Thọ) đã bị đột quỵ nhẹ sau khi tắm đêm. Ông cho biết, trời nóng quá, ông không ngủ được nên đã đi tắm lúc 22 giờ đêm. Nào ngờ, sau đó, ông có triệu chứng méo miệng, nói khó, chóng mặt nên các con đã vội vã đưa đi cấp cứu, và được chẩn đoán bị đột quỵ.

Vợ và các con đều trách ông già rồi còn tắm đêm nên mới bị đột quỵ.

Có nhiều người cho rằng, việc tắm đêm sẽ gây đột quỵ. Đang trong tháng cao điểm của mùa hè, thời tiết nắng nóng kéo dài, công việc căng thẳng hoặc đặc thù công việc làm khuya.

Tại nhiều bệnh viện đã có 1 số trường hợp đột quỵ xảy ra sau khi tắm đêm hoặc tắm lạnh đột ngột. Vậy đột quỵ và tắm lạnh vào ban đêm có liên quan với nhau không?

Bác sĩ Bùi Thị Thu Hà – Trung tâm Đột quỵ (Bệnh viện đa khoa tỉnh Phú Thọ) lý giải: "Về mặt dịch tễ học, cho thấy tỉ lệ bị đột quỵ thay đổi theo mùa. Tỷ lệ đột quỵ vào mùa đông cao hơn so với mùa hè. Đột quỵ do thiếu máu cục bộ phổ biến hơn vào mùa đông và đột quỵ xuất huyết phổ biến hơn vào mùa xuân.

Tiên lượng xấu với những bệnh nhân bị đột quỵ vào mùa đông. Tỷ lệ tử vong cho thấy sự thay đổi theo mùa với đỉnh điểm vào mùa đông.

Trong một nghiên cứu đăng trên tạp chí dịch tễ học lâm sàng cũng cho thấy: nhiệt độ giảm 5°C có liên quan đến việc tăng 7% số người nhập viện vì đột quỵ.

Các tác giả cho rằng tỷ lệ đột quỵ cao là do thay đổi thành phần lipid, huyết áp và đông máu trong mùa đông. Tuy nhiên khi tắm lạnh và đặc biệt là tắm đêm do thay đổi nhiệt độ đột ngột có thể ảnh hưởng gián tiếp đến các yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp, đái tháo đường, xơ vữa mạch máu…và đó là các nguyên nhân gây ra đột quỵ não.

Về mặt sinh lý bệnh, sự hoạt hóa của hệ thần kinh giao cảm và sự bài tiết catecholamine tăng lên khi phản ứng với nhiệt độ lạnh, có thể dẫn đến tăng huyết áp, tăng gánh nặng cho tim do tăng nhịp tim và sức cản mạch ngoại vi.

Hơn nữa, trong quá trình tắm đêm ngâm nước lạnh, nhiệt độ da giảm gây ra phản ứng hô hấp mạnh mẽ, được gọi là “sốc lạnh”, bao gồm thở hổn hển, tăng thông khí, giảm CO2, nhịp tim nhanh, co mạch ngoại vi và tăng huyết áp.

Những phản ứng hô hấp này và những thay đổi sau tắm đêm trong lưu lượng máu não có thể dẫn đến chấn thương thần kinh, đột quỵ não.

"Như vậy tắm đêm muộn, hay tắm quá lạnh vào ban đêm tuy không phải là nguyên nhân gây đột quỵ, nhưng là các yếu tố thúc đẩy làm các yếu tố nguy cơ đột quỵ nặng hơn đo đó đột quỵ dễ xảy ra đặc biệt người cao tuổi, người có nhiều bệnh nền", bác sĩ Hà nhận định.

Do đó, người cao tuổi, người có bệnh lý nền vẫn tránh tắm đêm, tiếp xúc với nước lạnh gây sốc lạnh làm tăng huyết áp, đẩy nhanh yếu tố nguy cơ đột quỵ...

Các yếu tố làm tăng nguy cơ đột quỵ não?

Bác sĩ Hà cho biết, nguy cơ làm gia tăng đột quỵ có yếu tố có thể kiểm soát được và yếu tố không kiểm soát được.

Yếu tố kiểm soát được bao gồm:

+ Tăng huyết áp: Tạo điều kiện hình thành các cục máu đông, cản trở quá trình lưu thông máu lên não hay gây sức ép lên thành động mạch và dẫn đến xuất huyết não.

+ Hút thuốc: Khói thuốc gây tổn thương thành mạch máu, gia tăng xơ cứng động mạch và là nguyên nhân gây tăng huyết áp.

+ Hội chứng chuyển hóa: Ngày càng phổ biến trên toàn thế giới

+ Bệnh tim mạch: Suy tim, rung tâm nhĩ, nhiễm trùng tim, rối loạn nhịp tim có nguy cơ đột quỵ cao.

+ Đái tháo đường.

+ Thiếu máu não thoáng qua.

Yếu tố không thể kiểm soát được, gồm:

+ Tuổi tác: Độ tuổi nào cũng có nguy cơ đột quỵ, tuy nhiên người giá có nguy cơ đột quỵ cao hơn, đặc biệt là sau tuổi 55.

+ Giới tính: Nam giới có nguy cơ đột quỵ cao hơn so với nữ giới.

+ Chủng tộc: Người Mỹ gốc Phi có nguy cơ mắc đột quỵ cao gấp 2 lần so với người da trắng.

+ Tiền sử gia đình: Người có người thân từng bị đột quỵ hoặc mắc các bệnh lý nhồi máu cơ tim, thiếu máu não thoáng qua có nguy cơ đột quỵ cao hơn so với người bình thường.