Mục sở thị ngôi làng chứa 99 giếng cổ "kỳ quái" ở vùng ngoại thành Hà Nội

Ngôi làng cổ hàng trăm năm tuổi

Đi trên con đường vào làng, du khách như lạc vào một bức tranh cổ tích đậm chất Việt với hình ảnh của cây đa, bến nước và vẻ chất phác của những người dân miệt mài lao động. Hai hàng phượng vĩ chạy dài bên cạnh một hồ nước nhỏ, đây tuy không phải là một khung cảnh mới mẻ nhưng lại góp phần mở ra một khoảng không gian dân dã, bình dị vốn rất tiêu biểu của làng quê Việt Nam.

Giống với những ngôi làng đã tồn tại từ hàng trăm năm trước, làng Yên Trường có rất nhiều những con ngõ nhỏ sâu hun hút, đan xen vào nhau. Một người dân sống lâu năm ở đây chia sẻ, du khách mỗi khi đến đây thường hay bị lạc vì trông ngõ nào cũng giống nhau, các căn nhà lại không có địa chỉ cụ thể. Người bên ngoài nếu muốn đến được nơi cần tìm thì phải liên hệ dân làng hỗ trợ.

Đặc biệt, chính giữa làng có một chiếc ao Ngõ Cống xanh ngát giúp điều hòa không khí, đem lại cảm giác mát mẻ cho người dân trong những trưa hè oi ả. Có một điều thú vị ít ai biết rằng, nhiều năm về trước người dân hai xóm An Ninh và Trung Tiến đã quyên góp tiền để cải tạo chiếc ao này thành bể bơi công cộng.

Cũng như cảnh vật yên bình của làng, người dân nơi đây mang trong mình đức tính chân chất, mộc mạc vô cùng đáng quý. Chị Nguyễn Thị Bình (48 tuổi) tự hào kể: "Người dân làng Trường Yên xưa nay nổi tiếng bởi sự tài giỏi. Làng này mỗi người một nghề, dù là làm nghề đan tre, đan mây hay đi theo con đường học hành thì đều rất giỏi và thành công". Ngoài ra, làng có nghề truyền thống là nghề làm thúng nhưng do quá trình hiện đại hoá, đến nay đã không còn nhiều nhà làm nghề này nữa.

Không chỉ nổi tiếng bởi một vẻ đẹp thơ mộng, làng Yên Trường còn mang trong mình những kiến trúc, hiện vật lịch sử ý nghĩa, có giá trị. Nằm ở vị trí ngay đầu làng là Đình Yên Trường, nơi thờ đức thành hoàng làng Cao Sơn Quý Minh, đây là một công trình kiến trúc lâu đời và đã được chứng nhận là di tích lịch sử văn hoá cấp Quốc gia từ lâu.

Nhiều nhà cổ được xây dựng bằng đá ong

Hiện nay, làng cổ Trường Yên vẫn còn lưu giữ những ngôi nhà có niên đại lên tới hàng chục, thậm chí hàng trăm năm nằm rải rác quanh làng. Điểm khác lạ của những ngôi nhà này nằm ở những viên đá ong vàng dùng để xây tường. Những viên gạch này có kích thước đồng đều, hình thù giống với các lỗ của tổ ong, cấu tạo chủ yếu bằng đất đá và có tác dụng giữ ấm vào mùa đông, giúp nhà cửa thông thoáng mát mẻ vào mùa hè.

Đi kèm với vật liệu làm từ đá ong, những ngôi nhà cổ tại đây thường mang đặc trưng kiến trúc nhà vườn Bắc Bộ, với nhà 3 gian 2 chái và khoảng sân rộng trước mặt. Dẫu đã trải qua biết bao thăng trầm của của thời gian, những công trình kiến trúc tưởng chừng thô sơ này vẫn vô cùng vững chãi. 

"Ngoài một vài nhà cổ được lưu giữ từ thời xa xưa, hầu như quanh làng Trường Yên được xây dựng đều là nhà giả cổ", chị Bình chia sẻ.

Theo đó, làng Trường Yên có một truyền thống vô cùng đặc biệt, mỗi khi con cháu trong nhà công thành danh toại sẽ xây dựng những ngôi nhà giả cổ để cho cha mẹ, ông bà làm nơi thờ tự, cúng bái tổ tiên.

Hành động này không chỉ thể hiện lòng hiếu thảo, sự biết ơn của con cháu đối với bậc sinh thành mà còn mang lại tinh thần hoài niệm, trân trọng văn hoá nguồn cội của cộng đồng người dân nơi đây.

Ngoài ra, 99 chiếc giếng cổ thiên tạo từ lâu đã là trở thành một nét đặc trưng của làng cổ Yên Trường. Tương truyền ngày xưa khi Thánh Gióng đánh giặc đã cưỡi ngựa đi qua làng, những chiếc giếng sau đó cũng được hình thành từ nơi mà vó ngựa của Thánh Gióng để lại. 

Những chiếc giếng này không chỉ là di sản, mà còn là một phần không thể thiếu gắn bó với cuộc đời của biết bao nhiêu thế hệ người dân làng Yên Trường.