Cựu Bí thư Trần Văn Nam: “Nói rõ để các tỉnh khác nhìn vào Bình Dương”

Sáng 20/8, TAND TP.Hà Nội cho phép các bị cáo được tự bào chữa trong vụ án "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí" và "Tham ô tài sản" xảy ra tại Tổng công ty Sản xuất – Xuất nhập khẩu Bình Dương (Công ty SX-XNK).

Bước lên bục khai báo, Cựu Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương, bị cáo Trần Văn Nam xin nhận một phần trách nhiệm, cho hay "không tranh công, không đổ lỗi" cho cấp dưới. Ông xin cảm ơn các luật sư của mình, nói đánh giá rất cao bài bào chữa của họ.

Cựu Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương, bị cáo Trần Văn Nam. Ảnh: X.A

Trong vụ án, ông Nam bị cáo buộc có 2 sai phạm gồm giao 2 khu đất 43ha và 145ha tại Bình Dương cho Công ty SX – XNK vào năm 2012 nhưng áp giá thu tiền về ngân sách theo khung của năm 2006. Việc này gây thất thoát hơn 761 tỷ đồng.

Thứ hai, Công ty SX – XNK dù không xin phép chủ sở hữu là Tỉnh ủy vẫn mang 43ha đất đi góp cổ phần vào Công ty Tân Phú. Năm 2016, Công ty SX – XNK phải cổ phần hóa nên Tỉnh ủy Bình Dương ra công văn 407 yêu cầu đưa khu đất 43ha phải được giao cho Công ty Impco (cũng trực thuộc Tỉnh ủy).

Tuy nhiên, nhóm Nguyễn Văn Minh, cựu Chủ tịch Công ty SX – XNK không làm theo. Nhóm này còn thỏa thuận bán cổ phần tại Tân Phú cho nữ "đại gia" Đặng Thị Kim Oanh; thực chất là bán 43ha. Việc này gây thiệt hại 984 tỷ đồng.

Tháng 4/2017, Tỉnh ủy Bình Dương họp về việc Công ty SX – XNK bán cổ phần tại Tân Phú và biết việc Nhà nước có thể mất toàn bộ khu đất 43ha nhưng đã không yêu cầu hủy bỏ hợp đồng bán cổ phần.

Bị cáo Ngô Dũng Phương, cựu Trưởng phòng Tài chính Tỉnh ủy Bình Dương còn soạn thông báo cho bị cáo Phạm Văn Cành, Phó bí thư Thường trực ký với nội dung đồng ý cho Công ty SX – XNK chuyển nhượng cổ phần tại Công ty Tân Phú.

Viện kiểm sát cáo buộc, năm 2018, bị cáo Trần Văn Nam chủ trì họp, bàn cách xử lý việc liên quan khu đất 43ha và chỉ đạo: "Xử lý về mặt văn bản, sửa lại, điều chỉnh lại… xem xét bỏ khu đất 43ha ra khỏi công văn số 407 năm 2016". Văn bản cuộc họp này được "lập khống", lùi ngày về năm 2017.

Viện kiểm sát do vậy đề nghị tòa phạt ông Nam từ 9 – 10 năm tù về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí".

Trong phần tự bào chữa, cựu Bí thư Bình Dương xin trình bày 2 vấn đề. Thứ nhất, ông không biết việc Công ty SX – XNK bán cổ phần tại Tân Phú. Vị này cho hay, Thường trực Tỉnh ủy không bao giờ họp riêng về công việc của Công ty SX – XNK như cáo trạng thể hiện. Việc này cần nói rõ để các tỉnh khác khi nhìn vào Bình Dương lại đặt câu hỏi: "Sao Tỉnh ủy điều hành sai như vậy?".

Theo ông Nam, Thường trực Tỉnh ủy mỗi khi ra chủ trương, nếu thuộc khối Nhà nước sẽ do Ban Cán sự và UBND triển khai; nếu thuộc công tác Đảng sẽ do Phó bí thư Thường trực thực hiện.

Do vậy, việc Công ty SX – XNK bán cổ phần sẽ "phải có kết luận của Phó bí thư Thường trực hoặc kết luận của đại diện chủ sở hữu là Văn phòng Tỉnh ủy". Cựu Bí thư Tỉnh ủy cho rằng, bị cáo Ngô Dũng Phương đã "không biết thứ bậc hoặc không nghiên cứu nên mới tham mưu cho Thường trực ra văn bản".

Nội dung thứ hai, bị cáo Nam cho hay các lãnh đạo và tập thể Tỉnh ủy Bình Dương "không che giấu, không bắt tay, không dung túng cho sai phạm". Tỉnh ủy đã báo cáo việc Công ty SX – XNK bán cổ phần nên "cả tỉnh ai cũng biết hết vụ án ra sao".

Về bị cáo Phạm Văn Cành, nguyên Phó bí thư Thường trực có lời khai "hợp thức hóa" việc Công ty SX – XNK bán đất, ông Nam cho hay: "Rất tiếc không có anh Cành ở đây để xem anh ấy hiểu thế nào là hợp thức hóa. Hoặc, anh ấy có ý hợp thức hóa thì tôi không biết".

Ông Cành bị cáo buộc tham gia "hợp thức hóa" sai phạm của Công ty SX – XNK tại khu đất 43ha. Vị này xin xử vắng mặt vì mới mổ sọ não. Chiều 19/8, Viện kiểm sát đề nghị tòa phạt ông Cành từ 4- 5 năm tù.

Có dấu hiệu thiếu trách nhiệm?

Bào chữa cho cựu Bí thư Bình Dương, luật sư Nguyễn Đình Hưng dẫn các chứng cứ thể hiện Thường trực Tỉnh ủy "không biết" việc Công ty SX – XNK bán đất; chỉ hay sự việc sau khi giao dịch hoàn thành.

Từ năm 2018, ông Nam có nhiều ý kiến không để Công ty SX – XNK chuyển nhượng đất và cho thanh tra vào cuộc. Tháng 8/2018, Phó bí thư Thường trực khi đó chủ trì một cuộc họp còn xác định "việc chuyển nhượng là đúng". Nhưng sau đó, ông Nam kiên quyết hủy bỏ việc chuyển nhượng.

Vì vậy, luật sư cho rằng ông Nam không có dấu hiệu phạm tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí". Ông Nam chỉ có trách nhiệm vì "không kiểm tra, nắm bắt kịp thời để xảy ra sai phạm".

Về hành vi ký áp khung giá năm 2006 cho việc giao đất năm 2012, luật sư Hoàng Văn Hướng cho rằng, không riêng Công ty SX – XNK, một số doanh nghiệp khác cũng được giao đất năm 2006 (chưa có quyết định chính thức) và họ phản đối cách tính tiền theo giá tại thời điểm có quyết định giao đất.

Ngoài ra, trong việc ký quyết định thu tiền để giao 2 khu đất cho Công ty SX - XNK, ông Nam "không có yếu tố vụ lợi" và không cố ý làm thất thoát tài sản Nhà nước. Bị cáo này ký vì "tin tưởng các cơ quan chuyên môn" cấp dưới như Cục Thuế, Sở Tài nguyên và Môi trường…