Hy hữu: Hai anh em ruột cùng được mổ u nhầy khủng trong tim

ThS.BSCKI Nguyễn Doãn Thái Hưng, Phụ trách khoa Phẫu thuật tim mạch Bệnh viện quân y 175 cho biết, nữ bệnh nhân H.M.A.H. (20 tuổi) xuất hiện tình trạng khó thở từ cuối tháng 7. Cơn khó thở tăng dần, đặc biệt khi gắng sức, mệt nhiều kèm theo phù hai chân, vàng da. Đi khám tại bệnh viện địa phương, cô được chẩn đoán u nhầy nhĩ phải và chuyển đến Bệnh viện quân y 175 trong tình trạng suy tim phải nặng, tổn thương gan, có biểu hiện khó thở tăng dần, nôn ói nhiều.

Bệnh nhân được chẩn đoán xác định u (qua siêu âm tim, chụp cắt lớp vi tính đa dãy – MSCT) và các cận lâm sàng khác tầm soát. Quá trình chẩn đoán đã phát hiện thêm tổn thương lao đa cơ quan (phổi, ruột) đang tiến triển. Ngay lập tức, bệnh nhân đã được hội chẩn, quyết định điều trị tổn thương lao trước khi phẫu thuật lấy khối u.

Sau hơn 2 tuần điều trị tích cực tổn thương lao đa cơ quan, bệnh nhân được thực hiện phẫu thuật loại trừ khối u và sửa chữa các thương tổn do u gây ra trên tim. Do tim rất lớn nên kíp mổ lựa chọn kỹ thuật mổ kinh điển qua đường chẻ dọc giữa xương ức, lấy được khối u có kích thước rất lớn 10x9,5x5,5cm, lớn hơn khối u nhĩ phải được phẫu thuật vào tháng 5/2021 với kích thước 9,5x7x6,8cm.

Theo các báo cáo được công bố trong nước, thì đây là ca bệnh u nhầy nhĩ phải có kích thước lớn nhất từng được điều trị thành công. Với kích thước 10x9,5x5,5cm, đây có thể là một trong những khối u nhầy có kích thước lớn nhất được công bố trên thế giới (khối u nhầy được công bố lớn nhất kích thước 10x6x8cm do tác giả Nina công bố năm 2012).

Theo BS Thái Hưng, có thể do u nhầy ở vị trí tim phải, tỷ lệ gây biến chứng cấp tính thấp hơn ở tim trái, chính vì vậy khối u có thể tồn tại và phát triển rất lâu trong cơ thể bệnh nhân nên mới có kích thước khổng lồ như vậy.

Anh trai của bệnh nhân là H.T.T. hiện 27 tuổi, cũng đã từng được phẫu thuật điều trị u nhầy nhĩ trái tại Bệnh viện quân y 175 năm 2017.

Theo y văn, u nhầy (Myxoma) là loại u nguyên phát ở tim thường gặp nhất, là loại u lành tính. Vị trí u nhầy nhĩ trái chiếm 80-85%, trong khi đó, u nhầy ở nhĩ phải chỉ chiếm 15-20%, nữ giới chiếm 70% và thường gặp ở độ tuổi từ 30-60 tuổi. Có thể thấy, u nhầy nhĩ phải rất hiếm gặp, rất ít báo cáo trong nước cũng như thế giới đề cập đến chủ đề này.

U nhầy nhỏ thường ít khi gây triệu chứng, bệnh nhân thường chỉ tình cờ phát hiện qua khám sức khoẻ, trong khi các u lớn sẽ gây các cản trở dòng chảy về nhĩ phải, thương tổn cấu trúc van ba lá, thậm chí tổn thương các cơ quan khác như gan, hay vỡ u gây thuyên tắc phổi. Do vậy, cần phải được phẫu thuật cắt bỏ càng sớm càng tốt ngay khi phát hiện. Tỷ lệ tái phát khoảng 1%.

Tại Bệnh viện quân y 175, đây là trường hợp u nhầy nhĩ phải thứ 2 được phát hiện và phẫu thuật trong 2 năm qua. Cả 2 trường hợp được phát hiện đều có kích thước rất lớn, thuộc loại u nhầy khổng lồ, được phát hiện muộn, khi u đã gây ra có biến chứng.

Khối u khổng lồ chiếm toàn bộ buồng nhĩ phải, thòng vào thất phải, nên biểu hiện chủ yếu là ứ trệ tuần hoàn về tim phải, gây suy tim phải, gan to, giãn tĩnh mạch cửa, tĩnh mạch chủ dưới. Chẩn đoán tương đối đơn giản qua siêu âm tim, các trường hợp nghi ngờ có thể chẩn đoán chính xác hơn bằng siêu âm tim qua thực quản.