Viên nén là một trong những mặt hàng có tốc động tăng trưởng mạnh nhất trong thời gian gần đây và sẽ tiếp tục được mở rộng trong tương lai.
Theo báo cáo của Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam, năm 2021 lượng viên nén xuất khẩu từ Việt Nam đạt 3,5 triệu tấn với kim ngạch hơn 413 triệu USD.
Trong 9 tháng đầu 2022 xuất khẩu mặt hàng này cán mốc 3,5 triệu tấn, đạt 542,32 triệu USD chiếm 4,5% tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành, tăng 35% về lượng và 81% về giá trị so với cùng kỳ năm 2021. Hiện Việt Nam đã trở thành nước xuất khẩu viên nén lớn thứ 2 trên thế giới, chỉ sau Mỹ. Viên nén từ Việt Nam chủ yếu được xuất khẩu sang Nhật Bản, Hàn Quốc.
Đáng chú ý, nguyên liệu làm thành viên nén chủ yếu là các phụ phẩm của ngành gỗ, bao gồm cành, ngọn, rác, bìa bắp, mùn cưa, đầu mẩu gỗ, vỏ cây từ nguồn gỗ rừng trồng. Hiện nguyên liệu đầu vào của viên nén cạnh tranh với nguồn nguyên liệu đầu vào của dăm và ván MDF.
Gia tăng sản xuất mặt hàng này sẽ giúp tận dụng nguyên liệu thừa trong các công đoạn chế biến gỗ tạo ra, đồng thời góp phần bảo vệ môi trường, tạo giá trị gia tăng quan trọng cho kim ngạch xuất khẩu.
Tại COP 26, Chính phủ các nước đã thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc giảm phát thải khí nhà kính, bao gồm cả việc thay thế các nguồn nguyên liệu hóa thạch bằng các nguồn nguyên liệu sinh học như viên nén trong tương lai. Điều này dẫn đến cầu viên nén ngày càng tăng trong thời gian tới.
Bên cạnh đó, xung đột Nga – Ukraina buộc các quốc gia khối EU phải tìm nguồn cung nguyên liệu thay thế cho nguồn khí đốt từ Nga. Điều này đẩy mạnh nhu cầu về việc sử dụng viên nén tại khu vực này.
"Viên nén của Việt Nam có tiềm năng lọt vào nhóm các mặt hàng nông lâm sản có kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD trong tương lai. Tại thị trường nội địa cho năng lượng tái tạo, viên nén cũng trở thành một mặt hàng quan trọng giúp ngành gỗ đi đầu góp phần thực hiện mục tiêu COP 26 của Việt Nam", Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam nhận định.
Ông Bùi Chính Nghĩa, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Lâm nghiệp (Bộ NN&PTNT), cho biết trong thời gian qua, việc sản xuất, xuất khẩu viên nén gỗ không ngừng phát triển cả về quy mô, lẫn chất lượng.
"Hiện cả nước, có khoảng trên 80 doanh nghiệp tham gia sản xuất, xuất khẩu viên nén gỗ với giá trị xuất khẩu viên nén gỗ liên tục tăng từ 145 triệu USD vào năm 2017 lên hơn 500 triệu USD trong 10 tháng đầu năm 2022" - ông Nghĩa cho biết.
Theo ông Nghĩa, trong bối cảnh như vậy, việc thành lập chi hội viên nén gỗ Việt Nam để đoàn kết, thống nhất các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu viên nén gỗ, giải quyết những khó khăn vướng mắc, đảm bảo cho ngành công nghiệp sản xuất viên nén gỗ phát triển bền vững, hiệu quả là hết sức cần thiết.
Bối cảnh Việt Nam có nhiều điều kiện để phát triển như nguồn nguyên liệu dồi dào, ngành gỗ có nhiều doanh nghiệp, hiệp hội hoạt động căn cơ, bài bản, có sự tăng trưởng lớn mạnh và có uy tín lớn trên thị trường quốc tế.
Thời gian tới đây ngành gỗ sẽ tiếp tục có sự phát triển, phối hợp nhịp nhàng giữa các doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng, cơ quan quản lý các cấp để kịp thời phát hiện tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, tồn tại.
"Chúng tôi cam kết sẽ tạo điều kiện thuận lợi nhất, hành lang pháp lý tốt nhất để các doanh nghiệp ngành gỗ phát triển, qua đó tạo động lực phát triển cho ngành trồng rừng, phát triển rừng để nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho hàng triệu người dân đang sinh sống phụ thuộc vào nghề rừng", ông Nghĩa nhấn mạnh.
Với sự phát triển mạnh mẽ của mặt hàng viên nén hiện tại và tiềm năng rộng mở về mặt thị trường trong tương lại, việc thành lập một chi hội, nơi tập hợp các nhà sản xuất, xuất khẩu mặt hàng viên nén để trao đổi, kết nối, hỗ trợ nhau trong sản xuất, xuất khẩu và phản ánh các khó khăn, vướng mắc trong hoạt động sản xuất kinh doanh ở trong nước cũng như nước ngoài, chung tay giải quyết bài toán cạnh tranh nguồn nguyên liệu giữa các doanh nghiệp trong ngành viên nén, giữa các ngành sử dụng chung gỗ rừng trồng trong nước... là rất quan trọng.
Chi hội Viên nén gỗ Việt Nam trực thuộc Hiệp hội Gỗ & Lâm sản Việt Nam vừa được thành lập theo Quyết định số 56/QĐ - HHG ngày 19/10/2022.
Ngày 28/10/2022, Chi hội tổ chức Đại hội thành lập và ra mắt Chi hội Viên nén gỗ Việt Nam. Đại hội đã bầu ông Nguyễn Thanh Phong, Tổng giám đốc Công ty CP năng lượng sinh học Phú Tài, làm Chi hội trưởng Chi hội Viên nén gỗ Việt Nam.