Ngày 31/10, trao đổi với PV Dân Việt, ông Nguyễn Phước Bửu Nam - Chủ tịch Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam (hoàng tộc Nhà Nguyễn) cho biết, Hội đồng đã có văn bản gửi đến Tổng thống Cộng hòa Pháp về vụ vụ kim ấn triều Nguyễn và bát vàng của vua Khải Định được rao đấu giá tại Pháp.
Văn bản của Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam do ông Nguyễn Phước Bửu Nam ký, được gửi đến ông Tổng thống Cộng hòa Pháp, ông Emmanuel Macron. Văn bản ghi rõ, Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam đã đấu tranh rất khó khăn và tuyệt vọng kể từ ngày 21/10/2022- ngày nhà đấu giá Millon đăng bán hai bảo vật của quốc gia Việt Nam, để cố gắng yêu cầu hủy bỏ chương trình bán đấu giá hai bảo vật nói trên.
"Trong cuộc chiến đấu này chúng tôi chỉ đạt được một nửa kết quả vì cuộc bán đấu giá chỉ được hoãn lại 10 ngày. Cuộc bán đấu giá có khả năng sẽ được dời đến ngày 10/11/2022 trong khi chờ đợi điều tra…
Hội đồng chúng tôi, hậu duệ của các chúa Nguyễn và các vua Nguyễn là tổ chức kế thừa chính thức những nghĩa vụ của vương triều Nguyễn. Chúng tôi cho rằng chiếc ấn Hoàng đế chi bảo là quốc bảo truyền từ đời vua này sang đời vua khác của vương triều Nguyễn từ 200 năm nay được ghi vào sử sách của vương triều Nguyễn.
Chúng tôi cũng xin nhắc lại một cách vắn tắt lịch sử, chiếc ấn này của hoàng đế Minh Mạng (1820-1841) là một trong những chiếc ấn có giá trị nhất trong lịch sử dân tộc của chúng tôi.
…. Chúng tôi rất ngạc nhiên khi bảo vật của quốc gia Việt Nam được rao bán như những thỏi vàng một cách rất thông thường. Chúng tôi băn khoăn về tính pháp lý việc vị hoàng đế cuối cùng của Việt Nam, vua Bảo Đại, "được cho là" đã chuyển nhượng quyền thừa kế các đồ vật đó, trong khi chiếc ấn của vua Minh Mạng cũng như chiếc bát bằng vàng nói trên đều là những vật quốc bảo.
Chúng tôi tự hỏi với quyền hạn nào đức vua Bảo Đại có thể tự cho mình quyền chuyển nhượng cho dù nhà đấu giá Millon có trình ra giấy thừa kế đến từ bất cứ công chứng viên nào đi nữa.
Nước Việt Nam, với tư cách là một quốc gia thành viên, đã ký Công ước UNESCO vào năm 1970 nhằm tăng cường cuộc chiến chống buôn bán các hiện vật văn hóa từ năm 2005. Liệu việc đấu giá bảo vật của quốc gia Việt Nam có xem xét đầy đủ và thận trọng các khía cạnh pháp lý, dựa vào Công ước UNESCO 1970 nói trên hay không? ", văn bản của Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam nêu.
Văn bản của Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam khẳng định, chiếc ấn Hoàng đế chi bảo nói trên gắn với một giai đoạn quan trọng của lịch sử Việt Nam và là một bảo vật thực sự của quốc gia Việt Nam. Do đó Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam mong Tổng thống Pháp can thiệp nhằm hủy bỏ cuộc đấu giá hai cổ vật nêu trên của nhà đấu giá Millon trong khi chờ các cơ quan hữu trách điều tra.
Trước đó, vào ngày 26/10, Hội đồng Nguyễn Phúc tộc Việt Nam cũng gửi văn bản đến ông Jean Gauchet- Giám định viên của hãng đấu giá Millon (Pháp) yêu cầu cầu hủy bỏ cuộc đấu giá hai cổ vật quý của Việt Nam.
Như tin đã đưa, hãng đấu giá Millon (Pháp) thông báo sẽ tổ chức đấu giá hai cổ vật là đồ ngự dụng của Việt Nam, gồm kim ấn "Hoàng đế chi bảo" được chế tác dưới triều Hoàng đế Minh Mạng với giá khởi điểm từ 2.000.000 - 3.000.000 Euro và bát vàng của vua Khải Định với giá khởi điểm từ 20.000 - 25.000 Euro.
Theo mô tả của đơn vị tổ chức đấu giá, kim ấn "Hoàng đế chi bảo" là ấn triện bằng vàng quý hiếm, được chế tác với đế kép hình vuông, tay cầm được đúc một con rồng 5 móng, thúc chạm rất tinh xảo, trên tráng của rồng có chạm khắc chữ 王 (Vương). Đuôi rồng cong lên phía sau đầu và uốn lượn theo hình xoắn ốc, vây trên lưng nổi bật tô điểm cho cơ thể khỏe mạnh, trên thân rồng có vảy đều đặn, phần đầu với đôi sừng hươu dũng mãnh, phía dưới là mồm sư tử uy nghi với răng nanh lộ rõ. Bốn chân rồng bám chắc chắn trên mặt đế với năm móng vuốt vươn ra mạnh mẽ. Phía dưới đế có khắc "Hoàng đế chi bảo".
Chạy dọc hai bên cạnh của đế hình vuông là hai dòng chữ Hán: Minh Mạng tứ niên, nhị nguyệt, sơ tứ nhật, cát thời chú tạo. Thập thành hoàng kim, trọng nhị bách bát thập lạng, cửu tiền nhị phân.
Dịch nghĩa là: Đúc vào giờ tốt ngày 04 tháng 02 âm lịch năm Minh Mạng thứ tư, tức ngày 04 tháng 02 âm lịch năm 1823. Gom thành vàng ròng, có trọng lượng 280 lạng, 9 tiền và 2 phân (tương đương với tổng trọng lượng 10,7kg).
Kim ấn này được xem là "biểu tượng quyền lực" của các vua Nguyễn, và được truyền từ Hoàng đế Minh Mạng cho các đời vua Nguyễn sau này, cuối cùng là Bảo Đại. Kim ấn này cũng được chuyển giao nhiều lần; đến khi sang Pháp, cựu hoàng Bảo Đại mất và được chuyển thừa kế cho vợ là bà Monique Baudot, rồi được con cháu trong gia đình gìn giữ đến nay.
Việc công khai thông tin đấu giá kim ấn "Hoàng đế chi bảo" được giới sưu tầm cổ vật trong nước và quốc tế quan tâm bởi đây được xem là cổ vật quý nhất của Việt Nam được đưa ra đấu giá.