Năng lực quản lý hợp tác xã còn hạn chế
Ông Lê Hữu Thiện - Giám đốc HTX Hoa mai vàng Bình Lợi (huyện Bình Chánh, TP.HCM) cho biết, từ lâu HTX đã định hướng xây dựng thương hiệu nhằm nâng cao chất lượng và giá trị cho cây mai vàng của địa phương.
Tuy nhiên, quá trình này gặp nhiều khó khăn do kinh nghiệm của bà con về trồng mai chưa đồng đều. Trong nội bộ HTX, cái thiếu quan trọng khác là năng lực quản trị HTX.
Ông Thiện kể, từ khâu kiểm toán tới lập báo cáo kế hoạch kinh doanh hàng tháng, hàng quý, hàng năm còn chưa chuyên nghiệp. Phương án tài chính không minh bạch chính là điều ngân hàng rất chú ý...
Năm 2020, ông Thiện được tham gia một khóa đào tạo giám đốc HTX do Trường Cán bộ nông nghiệp và Phát triển nông thôn 2 (CMARD2) tại TP.HCM tổ chức. Ông Thiện cho hay, khóa học tuy chỉ kéo dài 3 tháng nhưng thực sự bổ ích, không chỉ giúp ông định hướng lại việc lèo lái HTX hoạt động theo đúng bản chất mô hình kinh tế tập thể mà còn nâng cao năng lực xử lý các tình huống phát sinh thực tế sản xuất kinh doanh.
"Những kiến thức đó vẫn được tôi vận dụng vào HTX Hoa mai vàng Bình Lợi hiện nay" - ông Thiện nói.
Theo TS Võ Thị Kim Sa - Phó Hiệu trưởng CMARD2, các giám đốc HTX nông nghiệp hiện nay ở TP.HCM có trình độ rất đa dạng. Nhiều cá nhân đi lên chỉ bằng kinh nghiệm thực tế nên thiếu kiến thức nền tảng để quản trị HTX. Trong khi đó, HTX có cách thức hoạt động không khác mấy với doanh nghiệp.
Nhiều HTX trên cả nước chưa thể hiện được vai trò kết nối theo chuỗi giá trị trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm cho thành viên và nông dân. Điều này có nguyên nhân từ môi trường hoạt động HTX nông nghiệp chưa hấp dẫn để thu hút nhân tài hoặc tài năng trẻ về làm việc.
Hỗ trợ nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý HTX
Theo Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn, cả nước có khoảng 18.300 HTX nông nghiệp. Trong đó, các HTX hoạt động có hiệu quả đạt hơn 60%. Tuy nhiên, năng lực nội tại của các HTX vẫn còn hạn chế, đặc biệt là đội ngũ giám đốc các HTX.
Cuối tháng 9/2022, Bộ NNPTNT có Quyết định số 3685 phê duyệt kế hoạch đào tạo nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn và nâng cao năng lực cán bộ quản lý các HTX nông nghiệp, giai đoạn 2022-2025.
Ông Lê Đức Thịnh - Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn cho biết, kế hoạch này nhằm mục tiêu hỗ trợ đào tạo, hình thành đội ngũ nông dân chuyên nghiệp.
Bên cạnh việc đào tạo nghề cho 910.400 lao động nông thôn làm nông nghiệp, kế hoạch của Bộ NNPTNT sẽ đào tạo, nâng cao năng lực cho hơn 17.760 cán bộ quản lý các HTX nông nghiệp. Việc này nhằm đảm bảo mục tiêu 80% giám đốc HTX nông nghiệp được đào tạo sơ cấp nghề theo Quyết định số 340 /2021 của Thủ tướng Chính phủ.
Riêng TP.HCM, Bộ NNPTNT giao chỉ tiêu đào tạo nghề cho 20 giám đốc HTX nông nghiệp, giai đoạn 2022-2025; tương ứng 5 giám đốc HTX trong mỗi năm.
"Muốn phát triển HTX nông nghiệp hoạt động hiệu quả, ngoài việc hỗ trợ HTX tham gia liên kết chuỗi giá trị, thì khâu quan trong số một là củng cố, nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý HTX" - ông Thịnh nhấn mạnh.