Trưa cuối tuần, cả nhóm về nhà ông anh đồng nghiệp sát bên dòng Bồ giang đoạn thuộc địa phận TX. Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế đổi gió. Quý khách, nên khi vừa yên vị trong khu vườn rợp bóng cây đã nghe sau bếp lao xao tiếng gà, tiếng dao thớt loảng xoảng.
Ngồi thêm đâu chừng mươi mười lăm phút, thấy khách ngó trật qua mấy cây ớt chỉ thiên với vẻ thích thú trước từng chùm ớt trắng, xanh, cam, đỏ vươn thẳng trong nắng chiều, bất chợt ông anh vỗ đùi rồi nói ui chao chừ mới nhớ, lần ni anh sẽ cho các chú mở rộng vị giác bằng lá ớt. Chơ gà, cá đãi khách là quá bình thường.
Chưa kịp để khách ngạc nhiên, ông anh một tay bứt từng chùm lá ớt, một tay móc điện thoại gọi “mối” ship đến cho mấy lạng tôm cùng mớ rạm. “Rạm tui không nói, chơ tôm nhất định phải tôm phá, tôm khác tui trả lui á”, ông anh dặn đi dặn lại.
Tôm, rạm tới thì lá ớt cũng vừa rửa xong. Cũng không có gì phức tạp trong khâu chế biến, chẳng qua phải lưu ý cho tôm luộc đừng chín quá, sau đó vớt ra bóc vỏ đem ướp với một chút mắm, tiêu, hành còn phần đầu tôm cho vô cối giã nát. Trong thời gian chờ tôm thấm gia vị, phần đầu tôm đem giã nát được lọc lấy nước, sau đó tao chung với mỡ, hành. “Làm như ri nước canh không cần phải nêm thêm bột ngọt”, ông anh nói.
Sơ chế xong xuôi thì nồi nước luộc tôm đã sôi sùng sục trở lại. Sau khi hớt bỏ bọt, lá ớt và tôm được thả vào cùng lúc. Đến khi nồi canh sôi thêm lần nữa và được múc ra tô cũng là lúc chị vợ anh đã luộc xong chú gà kiến vàng ươm. Dẫu vậy, mọi ánh mắt và… đũa, muỗng đều chăm chăm vào tô canh nghi ngút khói.
Trong bữa ăn, có người thắc mắc công đoạn luộc tôm cả vỏ, ý là luộc như rứa nước tôm sẽ hăng nhưng chừ ăn lại không nghe mùi. “Thì rứa anh mới dặn người ta bán tôm phá Tam Giang. Tôm phá của mình do ở nước lợ nên hội tụ những gì ngon nhất của tôm biển và tôm sông, có vỏ mỏng, thịt chắc, ngọt, đầu và lưng rất ít chỉ đen (phân) nên luộc như rứa có thể giúp độ ngọt của nước ở mức tối đa mà không sợ hăng như các loại tôm khác”, ông anh giải thích.
Ngoài tôm, lá ớt (không nhất thiết là ớt chỉ thiên) có thể nấu canh với rạm. Rạm bóc mai xoi gạch xong tao với mỡ, tiêu, hành cho thơm rồi để sang một bên. Phần thịt rạm cho vô cối giã hoặc đưa vô máy xay nhuyễn và nhớ cho thêm chút muối hột rồi đem lọc bằng rá có mắt lưới nhỏ. Rồi cũng phi mỡ, hành cho thơm, đổ nước và thịt rạm đã lọc vào nồi rồi chờ cho đến khi sôi lại hạ lửa liu riu để thịt rạm kết lại thành từng tảng.
Khi rạm kết chắc và nổi trên mặt nồi, thả lá ớt vào, tiếp đó cho phần gạch rạm đã tao lên trên. Nước sôi trở lại cũng là lúc nêm nếm xong và có thể dọn ra mâm mà “chiến”. “Mà cái ni để lát anh mần cho mấy mạ con trong nhà ăn”, ông anh nói như để giải thích lý do mua lúc nãy điện thoại mua thêm rạm, ngoài tôm.
Ngọt, mát, không cay, canh lá ớt nấu với tôm, rạm ai cũng có thể ăn và bất cứ mùa nào. Ngoài ngon miệng, canh này khá tốt cho sức khỏe khi lá ớt giàu các chất chống oxy hóa, tăng cường hệ miễn dịch, các bệnh tim mạch, tiểu dường, chống nhiễm khuẩn, giảm đau nhức xương khớp, bảo vệ màng dạ dày, chữa được các ung nhọt, nấm ngoài da, hỗ trợ tiêu hóa…