Không biết chữ, bố mẹ và chồng đã mất đó là phần lý lịch của bị cáo Lương Thị Yềng (SN 1968), trú xã Lượng Minh, huyện Tương Dương, tỉnh Nghệ An. Nữ bị cáo này bị truy tố và đưa ra xét xử về tội “Mua bán trái phép chất ma túy”. Đáng nói, đây không phải là lần đầu tiên Yềng hầu tòa vì buôn ma túy.
Lương Thị Yềng là con thứ 5 trong gia đình có 6 anh chị em. Không được đi học nên một chữ bẻ đôi Yềng cũng không biết. Quanh năm làm rẫy nên người phụ nữ này cũng bó hẹp cuộc sống ở bản làng. Lớn lên, như bao sơn nữ khác, Yềng lập gia đình sớm và sinh 3 đứa con. Tuy nhiên, cuộc sống khó khăn cứ bám lấy gia đình này khi chồng của Yềng đã qua đời.
Nghèo đói, thiếu hiểu biết pháp luật, Yềng nhắm mắt, sa chân vào con đường tội lỗi. Năm 2006, Lương Thị Yềng bị tòa tuyên án 3 năm tù về tội Mua bán trái phép chất ma túy. Nếu như ở lần đầu phạm tội, việc Yềng biện minh nhận thức pháp luật hạn chế có thể chấp nhận được thì việc thị tái phạm lần hai khiến nhiều người ngán ngẩm. Theo đó, năm 2018, Yềng tái phạm buôn ma túy và lĩnh án 8 năm tù.
Hai lần ngồi tù nên hơn ai hết Yềng hiểu rõ những quy định của pháp luật và cái giá phải trả sẽ như thế nào khi kiếm tiền phi pháp, đặc biệt là những hành vi liên quan đến ma túy. Thế nhưng, người đàn bà này vẫn tiếp tục tái phạm. Theo đó, khi được người phụ nữ lạ đặt vấn đề mua 15 gói hồng phiến và 300 gam ma túy đá với giá 175 triệu đồng, Yềng đã đồng ý.
Để có ma túy bán cho khách, ngày 26/7/2022, Yềng đi xe máy đến khu vực bản Đửa, xã Lượng Minh, huyện Tương Dương mua nợ ma túy của một người đàn ông không rõ tên tuổi với giá 40 triệu đồng. Góa phụ này nhẩm tính, nếu phi vụ mua bán thành công sẽ “lãi” đến 135 triệu đồng.
Sau khi mua được ma túy, Yềng đưa về nhà cất giấu ở bụi cây ven đường gần nhà. Ngay trong ngày hôm đó, Yềng gọi điện cho khách báo đã có “hàng” và hẹn thời gian, địa điểm giao nhận. Đêm khuya cùng ngày, người đàn bà này cầm hơn 552 gam ma túy đến khu vực điểm hẹn ở xã Xá Lượng chuẩn bị giao cho khách thì bị lực lượng công an bắt quả tang. Riêng vị khách mua ma túy đã nhanh chân rời khỏi hiện trường.
Tại phiên tòa xét xử trực tuyến, bị cáo thành khẩn khai báo, thừa nhận hành vi phạm tội. Yềng nhiều lần lấy tay lau nước mắt, trình bày hoàn cảnh khó khăn. Bị cáo khai nhận nếu phi vụ này thành công sẽ lãi hơn 4 lần số vốn đã bỏ ra. Bị cáo cũng trình bày việc khó khăn, chưa có tiền nên đã mua ma túy nợ. “Chồng bị cáo đã mất, con cái bơ vơ, xin tòa giảm nhẹ hình phạt”, bị cáo trình bày.
Quá trình xét xử, bị cáo cũng xin Hội đồng xét xử trả lại chiếc xe máy dùng để thực hiện hành vi phạm tội. Theo lời của bị cáo, chiếc xe đó là của hai mẹ con cùng góp tiền để mua. Tuy nhiên, đại diện Viện Kiểm sát thực hiện quyền công tố tại phiên tòa cho hay không có căn cứ để trả lại chiếc xe đó cho bị cáo. Bởi trong quá trình điều tra, cơ quan chức năng đã nhiều lần mời con gái của bị cáo lên làm việc để xác minh. Tuy nhiên, người này không lên và hiện cũng không biết đi đâu làm gì. Trong khi đó, giấy tờ chiếc xe ấy lại mang tên của bị cáo. Do đó, không có căn cứ để trả lại xe cho bị cáo mà tịch thu theo quy định.
Tại phiên tòa xét xử này, cũng không có các con của bị cáo đến tham dự. Bố mẹ và chồng đã mất, chỉ còn các con, thế nhưng, ngày mẹ bị đưa ra xét xử những đứa con ấy cũng không đến tòa để động viên. Ngày lĩnh án đơn độc khiến người đàn bà này khóc sụt sùi.
Bị cáo trình bày rất “hối hận”. Nhưng dường như hai từ hối hận đó giờ đây đã quá muộn màng khi bị cáo từng 2 lần sống cảnh “cơm tù, áo số”. Và có những cái hối hận phải mất hết tuổi thanh xuân, mất hết nửa đời người để sửa sai. Nếu như Yềng biết sửa sai sau những lần vấp ngã trước đó, nếu Yềng biết dừng lại để tìm công việc lương thiện nuôi các con thì có lẽ đã khác. Sự ân hận của Yềng lúc này thực sự quá muộn.
HĐXX nhận định, hành vi của bị cáo là nguy hiểm cho xã hội. Ma túy là hiểm họa lớn cho toàn xã hội, gây nguy hại cho sức khoẻ, làm suy thoái nòi giống, phẩm giá con người, phá hoại hạnh phúc gia đình, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến trật tự, an toàn xã hội và an ninh quốc gia. Bị cáo từng ngồi tù vì ma túy nhưng không lấy đó làm bài học cho bản thân, tiếp tục sa ngã. Sau khi xem xét toàn diện vụ án, HĐXX tuyên phạt bị cáo Lương Thị Yềng 20 năm tù về tội Mua bán trái phép chất ma túy.
Cái giá rét trong những ngày cuối năm ở trại tạm giam càng khiến mong muốn được đoàn tụ, gặp mặt các con, người thân của Yềng cháy bỏng hơn bao giờ hết. Chẳng biết rồi đây, khi phải “đơn độc” sau song sắt trong dịp Tết đến Xuân về, người đàn bà đã trượt dài trên con đường phạm tội này liệu có thức tỉnh?