Theo nội dung cáo trạng, Tài có quen biết với người đàn ông có biệt danh là July (không rõ thân nhân, lai lịch). Trong khoảng thời gian từ tháng 2/2021 đến tháng 9/2021, theo sự chỉ đạo của July, Tài đã 2 lần lập công ty ma để nhập khẩu 456,90 kg ngà Voi, 138,784 kg sừng Tê giác, 6.230 kg vảy Tê tê (thuộc phụ lục I Cites) và 3.108 kg xương Sư tử từ các nước Châu Phi về Việt Nam qua Cảng Đà Nẵng thì bị lực lượng Hải quan kiểm tra phát hiện thu giữ tang vật.
Lần thứ nhất vào khoảng tháng 2/2021, July liên hệ với Tài đề nghị Tài lập một công ty để nhập khẩu hàng hóa là các loại động vật hoang dã như ngà Voi, vảy Tê tê, sừng Tê giác từ các nước Châu Phi về Việt Nam qua Cảng Tiên Sa, Đà Nẵng, mỗi chuyến hàng trót lọt Tài sẽ được July trả công 20 triệu đồng, Tài đồng ý.
July đã gửi bản sao giấy CMND của Ninh Thái Cường (SN 1983, trú Nghệ An – đã mất) cho Tài. Sau đó, Tài đã thuê người làm thủ tục thành lập Công ty TNHH Nam Thái Cường.
Vào ngày 3/5/2021, theo vận đơn vận chuyển số MIDUJ155030, container số MSDU1006024 khai báo tên hàng hóa vận chuyển là sàn gỗ, đơn vị gửi hàng là Công ty Sawab on Behaft of Trader Dynamo, Nam Phi, đơn vị nhận hàng là Công ty TNHH Nam Thái Cường, hàng đến cảng Đà Nẵng vào lúc 2h ngày 17/7/2021.
Tài được July thông báo là hàng về nhưng do bị lực lượng Hải quan kiểm tra, phát hiện hàng hóa nhập khẩu là sừng Tê giác, xương Sư tử, cấm nhập khẩu nên Tài không làm thủ tục mở tờ khai Hải quan và bỏ hàng.
Ngày 19/7/2021, Chi cục Hải quan cửa khẩu Cảng Đà Nẵng nghi vấn container chứa hàng hóa vi phạm pháp luật nên đã tiến hành khám phương tiện vận tải, đồ vật theo thủ tục hành chính, kết quả khám đã phát hiện bên trong container chứa 52 khúc sừng nghi sừng Tê giác, trọng lượng 138,784 kg và 93 thùng xương nghi xương Sư tử, trọng lượng 3.108 kg.
Lần 2, khoảng tháng 8/2021, July tiếp tục yêu cầu Tài lập công ty để nhập khẩu hàng hóa như lần một và Tài đồng ý.
Tài tiếp tục thuê người làm giả thủ tục thành lập Công ty TNHH Quang Nhật Long.
Vào ngày 25/9/2021, theo vận đơn vận chuyển khai báo tên hàng hóa nhập khẩu là hạt điều, đơn vị gửi hàng là Công ty Cargo Trade Nigeria Limited 32 Cha, Llawa Industrial Estate Kano Niger, IA, đơn vị nhận hàng là Công ty TNHH Quang Nhật Long, hàng đến Cảng Đà Nẵng vào ngày 5/1/2022.
Ngày 5/1/2022, Tài được July thông báo hàng đã về và gửi cho bộ hồ sơ nhập khẩu hàng hóa.
Ngày 11/1/2022, Chi cục Hải quan cửa khẩu Cảng Đà Nẵng nghi vấn container chứa hàng hóa vi phạm pháp luật nên đã tiến hành khám phương tiện vận tải, đồ vật theo thủ tục hành chính, kết quả khám đã phát hiện bên trong container chứa 17.346 kg hạt điều, 456,9 kg nghi ngà voi và 6.232 kg nghi vảy Tê tê.
Toàn bộ các đồ vật, tài liệu liên quan đến hành vi vi phạm của Công ty TNHH Nam Thái Cường và Công ty TNHH Quang Nhật Long, Tài đã đốt bỏ hết.
Ngoài ra, Tài còn cất giữ 10 vảy Tê tê (có tên trong phụ lục I, Danh mục các loài động vật, thực vật hoang dã thuộc Phụ lục Công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp (CITES) do July đưa làm hàng mẫu để cho khách xem.
Qua kết quả giám định cho thấy số tang vật lực lượng Hải quan thu giữ là ngà Voi, sừng Tê giác, vảy Tê tê, xương Sư tử…
HĐXX TAND TP.Đà Nẵng đã tuyên Nguyễn Đức Tài mức án 10 năm tù về tội "Vi phạm quy định về bảo vệ động vật nguy cấp quy hiếm" và 3 năm tù về tội "Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; tội sử dụng con dấu, tài liệu giả của cơ quan, tổ chức". Tổng hợp hình phạt mà Tài phải chấp hành là 13 năm tù, phạt bổ sung số tiền 50 triệu đồng.