Động thái đầu tiên của Chính quyền Trung Quốc khi bắt đầu kiểm soát hệ thống ngân hàng

Ngân hàng trung ương Trung Quốc yêu cầu các ngân hàng giảm tốc độ cho vay

Gần đây, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) đã yêu cầu một số ngân hàng giảm tốc độ cho vay để hạn chế rủi ro, sau khi các khoản cho vay ngân hàng mới tăng vọt lên mức kỷ lục vào tháng 1/2023 đạt 4,9 nghìn tỷ nhân dân tệ (713,51 tỷ USD) trong tháng 1, ba nhân viên ngân hàng am hiểu về vấn đề này cho biết trong một tuyên bố.

PBOC đã gửi hướng dẫn vào đầu tháng 2 tới một số bên ngân hàng cho vay, yêu cầu họ cho vay "với tốc độ tăng trưởng phù hợp", các chủ ngân hàng cho biết. Đồng thời, các ngân hàng được yêu cầu kiểm soát quy mô các khoản vay mới trong tháng 2 để tránh phát hành các khoản vay mới với tốc độ quá nhanh.

Thậm chí, ngay sau đó, Ủy ban Quản lý Bảo hiểm và Ngân hàng Trung Quốc và Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc đã cùng nhau đưa ra các quy tắc dự thảo sửa đổi để giúp các ngân hàng "liên tục cải thiện độ chính xác của việc đo lường rủi ro, và hướng dẫn các ngân hàng phục vụ nền kinh tế thực tốt hơn".

Các quy tắc dự thảo, đưa lĩnh vực ngân hàng đến gần hơn với các tiêu chuẩn toàn cầu, sẽ chia những người cho vay thành ba nhóm dựa trên quy mô kinh doanh và mức độ rủi ro rõ ràng. Đồng thời, các quy tắc sẽ áp dụng một hệ thống quy định khác biệt cho các ngân hàng. Những người cho vay có quy mô tài sản tương đối lớn, hoặc hoạt động kinh doanh xuyên biên giới lớn sẽ phải tuân theo các yêu cầu khắt khe hơn về việc vay vốn, và sẽ phải tiết lộ nhiều thông tin hơn cho các cơ quan quản lý.

Ngoài ra, các quy tắc sẽ bao gồm các yếu tố cụ thể hơn để đo lường mức độ rủi ro của các ngân hàng đối với việc cho vay thế chấp, chẳng hạn như các loại tài sản, nguồn trả nợ và tỷ lệ cho vay trên giá trị thị trường.

Hai cơ quan quản lý này cho biết, việc thực hiện các quy tắc mới sẽ khiến tỷ lệ an toàn vốn trong lĩnh vực ngân hàng không thay đổi, mặc dù tỷ lệ phần trăm này của một số ngân hàng sẽ thay đổi một chút.

Trong khía cạnh khác, các ngân hàng Trung Quốc đang chịu áp lực phải đẩy mạnh hỗ trợ tín dụng để hỗ trợ nền kinh tế đang chậm lại, sau khi các biện pháp khắc nghiệt nhằm ngăn chặn dịch COVID-19 và cuộc khủng hoảng trong lĩnh vực bất động sản đã kéo tốc độ tăng trưởng GDP năm 2022 của Trung Quốc xuống mức thấp nhất trong gần nửa thế kỷ.

Các khoản vay ngân hàng mới ở Trung Quốc đã tăng vọt hơn dự kiến lên mức kỷ lục 4,9 nghìn tỷ nhân dân tệ (713,51 tỷ USD) trong tháng 1.

 Tuy nhiên, thực tế mức tăng trưởng cho vay chủ yếu được hỗ trợ bởi các dự án cơ sở hạ tầng do nhà nước hỗ trợ, trong khi nhu cầu kinh doanh thực tế vẫn yếu.

"Nếu các ngân hàng mù quáng theo đuổi việc tăng quy mô cho vay, điều đó có thể không bền vững", một nhân viên ngân hàng cho biết.

Ngoài ra, áp lực đối với các ngân hàng trong việc gia hạn thêm các khoản vay để thúc đẩy tiêu dùng đã dẫn đến việc sử dụng sai mục đích các khoản tiền này. Ví dụ, một số người mua nhà đã vay các khoản vay tiêu dùng rẻ hơn để trả các khoản thế chấp của họ, một hành vi bị cấm bởi các cơ quan quản lý Trung Quốc.

Cơ quan quản lý ngân hàng của Trung Quốc khẳng định đã áp đặt các khoản tiền phạt đối với năm tổ chức tài chính vì những sai phạm, bao gồm cho vay bất hợp pháp và lạm dụng các khoản vay tiêu dùng.

Sự biến mất của Bao Fan khiến giới kinh doanh tinh hoa của Trung Quốc lo lắng

Sự biến mất đột ngột của ông trong tuần đầu tháng 2 liên quan đến một cuộc điều tra của chính phủ Trung Quốc — đã khiến giới kinh doanh tinh hoa của đất nước ớn lạnh, và làm dấy lên những nghi ngờ mới về việc liệu cuộc đàn áp khu vực tư nhân.

Mặc dù không có dấu hiệu chính thức nào cho thấy chủ tịch China Renaissance Holdings Ltd trở thành mục tiêu của các cơ quan quản lý, nhưng thời điểm đó ngân hàng đầu tư này cho biết rằng, họ đã mất liên lạc với Bao.

Được biết, sở trường của Bao Fan nổi tiếng trong việc chốt các giao dịch phức tạp và phát hiện ra các ngôi sao công nghệ đang lên đã khiến ông trở thành một trong những nhà tài chính có ảnh hưởng nhất Trung Quốc.

Trong trường hợp không có bất kỳ bình luận chính thức nào từ chính quyền Trung Quốc về nơi ở của Bao, suy đoán về số phận của ông ấy đã chiếm ưu thế trong các cuộc thảo luận giữa các nhà tài chính và giám đốc điều hành công nghệ trên khắp Hồng Kông và Trung Quốc đại lục. Bao có nhiều mối quan hệ rộng lớn và nắm rõ thông tin liên quan đến các doanh nhân lớn nhất của đất nước, tư vấn cho những gã khổng lồ bao gồm Alibaba Group Holding Ltd và Tencent Holdings Ltd, giám sát các đợt IPO bom tấn và vụ sáp nhập mang tính bước ngoặt năm 2015 giữa gã khổng lồ gọi xe Didi và đối thủ cạnh tranh hàng đầu vào thời điểm đó, Kuaidi Dache.

Là một nhà giao dịch khéo léo và thẳng thắn, Bao đã xây dựng ngân hàng đầu tư tập trung vào công nghệ ưu việt của Trung Quốc. Ông ấy đã thuyết phục một công ty do Jack Ma hậu thuẫn trở thành nhà đầu tư nền tảng, khi công ty của ông ấy ra mắt công chúng vào năm 2018, và đã trở thành chủ ngân hàng cho những ngôi sao công nghệ lớn nhất.

Victor Shih, phó giáo sư tại Đại học California San Diego, chuyên về chính sách ngân hàng của Trung Quốc, cho biết Bao là một trong số "những cá nhân được giáo dục theo phương Tây có nhiều mối quan hệ với giới tài chính toàn cầu; Chúng tôi không thường xuyên thấy những trường hơp thế này đột nhiên lại gặp rắc rối đột ngột như vậy".

Cho đến ngày 26/2, Tỷ phú Trung Quốc Bao Fan được cho là đang "hợp tác trong một cuộc điều tra" của chính quyền, công ty của ông cho biết, gần hai tuần sau khi ông mất tích làm dấy lên lo ngại về một cuộc đàn áp mới đối với ngành dịch vụ tài chính của quốc gia.

 "Công ty sẽ hợp tác và hỗ trợ hợp lý với bất kỳ yêu cầu hợp pháp nào từ các cơ quan có liên quan của Bắc Kinh", đại diện phát ngôn China Renaissance Holdings Ltd nói thêm, mà không cung cấp chi tiết về bản chất của cuộc điều tra và nói với hãng thông tấn AFP rằng, họ không có bình luận gì thêm.

Cổ phiếu của công ty đã giảm tới 50% tại một thời điểm sau thông báo ngày 16 tháng 2 rằng, Bao Fan ấy đã mất tích, trước khi quay trở lại mức giảm khoảng 30%.

Ngừng học theo phương Tây, Trung Quốc cảnh báo các chủ ngân hàng 'theo chủ nghĩa khoái lạc'

Vào ngày 2/3, Những ngân hàng ở Trung Quốc đang được yêu cầu phải chấn chỉnh suy nghĩ của họ, ngừng kiêu ngạo, hay theo đuổi các giá trị thái quá, đồng thời phải làm trong sạch lối sống "theo chủ nghĩa khoái lạc (Chủ nghĩa khoái lạc (Hedonism) là hệ thống triết lý đề cao việc mưu cầu lạc thú và tránh né khổ đau như là mục đích chủ yếu trong cuộc sống)" của họ và ngừng sao chép các cách thức của phương Tây.

Các chỉ thị, một phần của bài bình luận dài 3.500 từ vào từ cơ quan giám sát chống tham nhũng hàng đầu của đất nước, chỉ là dấu hiệu mới nhất cho thấy chiến dịch của Chủ tịch Tập Cận Bình nhằm thắt chặt sự kiểm soát của Chính quyền Bắc Kinh đối với hệ thống tài chính còn một chặng đường dài phía trước.

Khi Đại hội Đại biểu Nhân dân Toàn quốc khai mạc vào đầu tháng 3, Tập Cận Bình sẵn sàng củng cố thêm quyền kiểm soát, bằng cách khôi phục một ủy ban đầy quyền lực để điều phối chính sách kinh tế và tài chính, đồng thời cài đặt các đồng minh thân cận để giám sát tất cả.

Điều đó xảy ra sau sự biến mất đột ngột của một trong những chủ ngân hàng đầu tư hàng đầu của Trung Quốc, và sau sự sụp đổ của hàng chục quan chức trong 18 tháng qua trong cuộc truy quét tham nhũng sâu rộng nhất trong lĩnh vực tài chính từ trước đến nay.

Cũng trong cảnh báo vào tuần trước, Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương Trung Quốc cho biết các chủ ngân hàng nên từ bỏ ảo tưởng là "giới tinh hoa tài chính".

Shen Meng, giám đốc ngân hàng đầu tư Chanson & Co có trụ sở tại Bắc Kinh, cho biết: "Tất cả những diễn biến này nói lên một điều: Đảng Cộng sản Trung Quốc sẽ chi phối mọi thứ, kể cả công việc kinh tế và tài chính của nền kinh tế như một chất bôi trơn cho sự phát triển suôn sẻ của nó, và nếu nền kinh tế trở nên tồi tệ, thì lĩnh vực này chủ yếu là để đổ lỗi".

Đây là thời điểm quan trọng đối với Tập Cận Bình khi ông tìm cách kiểm soát rủi ro trong lĩnh vực tài chính trị giá 60 nghìn tỷ đô la Mỹ – áp đặt các biện pháp kiểm soát chặt chẽ hơn đối với dòng vốn chảy ra, kiểm soát mức nợ và loại bỏ các hành vi rủi ro – trong khi ông cũng cố gắng khôi phục tăng trưởng và quản lý sự sụp đổ kinh tế của thắt chặt quan hệ với Mỹ.

Diana Choyleva, nhà kinh tế trưởng tại Enodo Economics, một công ty nghiên cứu tập trung vào Trung Quốc có trụ sở tại London, cho biết: "Các nhà đầu tư đang bị mắc kẹt giữa khó khăn và khó khăn". Bà nói: "Sự phát triển về thanh khoản có lợi cho cổ phiếu Trung Quốc, nhưng Tập Cận Bình vẫn gắn bó với một mô hình kinh tế có nghĩa là Đảng có quyền kiểm soát tối cao đối với mọi khía cạnh của nền kinh tế, và Trung Quốc vẫn có nguy cơ phạm phải các lệnh trừng phạt của Mỹ vì nếu cố gắng liên quan đến với Nga".

Kiểm soát chặt chẽ dòng vốn chảy ra nước ngoài cũng vẫn là một ưu tiên đối với các nhà chức trách đang cố gắng ngăn chặn sự giàu có của Trung Quốc rời khỏi đất nước khi họ vực dậy nền kinh tế. Bắc Kinh đã tăng cường đàn áp những người đánh bạc cao tay ở Macau do lo ngại về vai trò của thành phố trong việc chuyển tiền ra nước ngoài, với việc vùng đất này thông qua luật mới cho phép chính phủ giám sát chặt chẽ hơn đối với các sòng bạc, và chính quyền bỏ tù cựu ông trùm Alvin Chau vào đầu năm nay.

Nỗ lực đó cũng đang làm nổi bật ngành công nghiệp môi giới của Trung Quốc. Ủy ban Điều tiết Chứng khoán Trung Quốc đã nhiều lần tuyên bố trong năm nay sẽ thắt chặt giám sát các dịch vụ môi giới xuyên biên giới bất hợp pháp, kể từ khi họ yêu cầu hai công ty như vậy chấn chỉnh hoạt động kinh doanh của họ.

Trên hết, các quan chức đã gây áp lực lên các ngân hàng nước ngoài và trong nước để hạn chế chi trả trong lĩnh vực này như một phần trong nỗ lực thúc đẩy "sự thịnh vượng chung" của ông Tập.

Shen tại Chanson cho biết: "Các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc đang rất coi trọng việc bảo vệ ranh giới đỏ và ngăn ngừa rủi ro tài chính hệ thống. Điều này đặc biệt quan trọng vào thời điểm nền kinh tế trong nước vẫn đang gặp khó khăn và Trung Quốc phải đối mặt với áp lực ngày càng lớn trên mặt trận địa chính trị".

 Trung Quốc quay xe cho biết sẽ điều chỉnh chính sách kịp thời khi nền kinh tế phục hồi

Nhưng cho đến hôm 4/3 Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc cho biết, họ sẽ điều chỉnh chính sách tiền tệ một cách kịp thời và phù hợp, đồng thời cắt giảm yêu cầu dự trữ bắt buộc của các ngân hàng để giải phóng thanh khoản dài hạn, đó sẽ vẫn là một công cụ hiệu quả để hỗ trợ nền kinh tế, các quan chức hàng đầu của ngân hàng cho biết.

Các nhà hoạch định chính sách đang tìm cách hỗ trợ sự phục hồi non trẻ của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới sau đợt suy thoái do COVID gây ra vào năm ngoái. Dữ liệu gần đây cho thấy, hoạt động đang phục hồi trở lại với tốc độ tốt hơn mong đợi, nhưng Trung Quốc vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức bao gồm thị trường bất động sản yếu và xuất khẩu chững lại.

"Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) sẽ cung cấp hỗ trợ tài chính 'mạnh mẽ' cho sự phát triển ổn định và lành mạnh của nền kinh tế", Thống đốc Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc Yi Gang phát biểu tại một cuộc họp báo. Ông cho biết trọng tâm của chính sách tiền tệ cơ cấu sẽ là tài chính xanh, đổi mới công nghệ, cơ sở hạ tầng và nhà ở.

Trung Quốc đang ngày càng trở nên tham vọng với mục tiêu tăng trưởng năm 2023, có khả năng cao tới 6%, nhằm tăng cường niềm tin của nhà đầu tư và người tiêu dùng, đồng thời dựa trên sự phục hồi đầy hứa hẹn sau đại dịch. Chính phủ dự kiến sẽ công bố nhiều gói kích thích hơn trong kỳ họp Đại hội Nhân dân Toàn quốc vào tháng 3 này.

Huỳnh Dũng- Theo Reuters/FT/Channelnewsasia/Apnews/ Barrons/Businesstimes