Tại buổi làm việc, Bộ GTVT cho biết, hiện nay, tại ĐBSCL đang triển khai đầu tư 8 dự án cao tốc. Theo kế hoạch, đến năm 2026, khu vực này sẽ có khoảng 554km đường cao tốc.
Do vậy, trong giai đoạn trên, vùng ĐBSCL cần khoảng hơn 47,8 triệu m3 cát để làm các dự án cao tốc.
Trong đó, cao tốc Bắc Nam phía Đông đoạn Cần Thơ – Cà Mau là 18,5 triệu m3 (năm 2023 là 11,1 triệu m3, năm 2024 là 7,4 triệu m3), cao tốc Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng 23,8 triệu m3 (năm 2023 là 6 triệu m3, năm 2024 là 17,8 triệu m3), cao tốc Cao Lãnh – An Hữu hơn 2,4 triệu m3 và cao tốc Mỹ An – Cao Lãnh hơn 3 triệu m3.
Với các dự án đầu tư, nâng cấp quốc lộ và các dự án cao tốc do địa phương làm cơ quan chủ quản, đến nay cơ bản đảm bảo nhu cầu nguồn cát để triển khai. Riêng đoạn từ Cần Thơ - Cà Mau tổng nhu cầu 18,5 triệu m3 hiện đang gặp khó khăn về nguồn cung.
Do đó, Bộ GTVT đã đề nghị tỉnh An Giang bố trí 7 triệu m3, tỉnh Đồng Tháp bố trí 7 triệu m3, tỉnh Vĩnh Long bố trí 5 triệu m3 cho dự án.
Đến nay, các địa phương đã có chủ trương bố trí khoảng 3 triệu m3 (đạt 16% nhu cầu). Tuy nhiên khối lượng này cũng chưa thể khai thác được ngay mà cần triển khai các thủ tục, mất nhiều thời gian, ảnh hưởng đến tiến độ.
Trước tình trạng trên, Bộ GTVT kiến nghị Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chỉ đạo UBND các tỉnh, thành vùng ĐBSCL rà soát, khẩn trương thực hiện các thủ tục nâng 50% công suất các mỏ cát đang khai thác có trong hồ sơ khảo sát vật liệu và dành toàn bộ khối lượng phần tăng thêm để cấp cho dự án.
Riêng các tỉnh An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long ưu tiên bố trí đủ nguồn vật liệu cát đáp ứng tiến độ triển khai các dự án. Đồng thời, kịp thời triển khai các thủ tục liên quan đến khai thác mỏ vật liệu xây dựng theo thẩm quyền để giao mỏ cho các nhà thầu khai thác vật liệu đáp ứng tiến độ thi công…
Tại buổi làm việc, lãnh đạo UBND các tỉnh có nguồn cát nhiều như An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long… đều bày tỏ tinh thần sẵn sàng chia sẻ nguồn cát của địa phương cho dự án làm đường cao tốc. Tuy nhiên, để thực hiện cũng còn một số khó khăn về quy hoạch, thủ tục…
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho biết, đường cao tốc ở ĐBSCL được xác định là công trình ưu tiên của quốc gia, của miền Tây và là trách nhiệm chung. Thời gian qua, các địa phương đã chủ động, ngồi với nhau để tìm cách giải quyết, làm sao để đẩy nhanh tiến độ.
Phó Thủ tướng đề nghị các địa phương chủ động tăng 50% công suất các mỏ cát hiện đang hoạt động. Với các mỏ đang tạm thời đóng cửa, xem xét cấp phép trở lại, giám sát đánh giá tác động môi trường, xác định là cấp cho công trình trọng điểm, cao tốc Bắc Nam, đơn giản hóa các thủ tục.
Riêng đối với các mỏ mới, phải có khảo sát, đánh giá, giám sát, không thể tùy tiện, khi kết thúc thi công dự án thì chấm dứt khai thác.
Đối với Bộ TNMT, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chỉ đạo, trên cơ sở số liệu về trữ lượng cát, công suất khai thác, phải thực hiện việc phân bổ đảm bảo sát với nhu cầu thi công, điều tiết hợp lý theo thời gian.