"Tình yêu sét đánh" giống như một cơn nghiện ma túy

Tình yêu là một cảm xúc phức tạp có thể khó định nghĩa. Đó là cảm giác đã trở thành chủ đề của các bài thơ, bài hát và nghệ thuật trong suốt lịch sử. Ý tưởng về tình yêu sét đánh, niềm tin rằng hai người xa lạ có thể yêu nhau ngay lần đầu gặp mặt cũng đã chiếm được trí tưởng tượng của nhiều người. Nhưng yêu từ cái nhìn đầu tiên có thật không?

Theo các chuyên gia, có rất nhiều điều xảy ra về mặt sinh lý trong giai đoạn đầu của mối tình lãng mạn có thể khiến bạn cảm thấy như đang yêu. Điều này bao gồm một dòng hormone và kích hoạt các vùng tương ứng với các hành vi gây nghiện. Tuy nhiên, một số nhà nghiên cứu lập luận rằng, tình yêu sét đánh chỉ là ham muốn và tình yêu thực sự sẽ đến sau khi mối quan hệ có thời gian phát triển.

"Tình yêu sét đánh" giống như một cơn nghiện ma túy

Tình yêu có thể có nhiều định nghĩa khác nhau, và theo từ điển Merriam-Webster, đó là "tình cảm thân ái dành cho người khác phát triển từ sự hòa hợp hoặc quan hệ cá nhân". Trong khi đó, một nhóm các nhà khoa học từ Đại học Rutgers gợi ý rằng tình yêu có thể được chia thành ba loại: ham muốn, hấp dẫn và gắn kết.

Theo một đánh giá năm 2016 trên Tạp chí Nội tiết và Chuyển hóa Ấn Độ, sự hấp dẫn, ham muốn và sự gắn bó có liên hệ với nhau và củng cố lẫn nhau. Tuy nhiên, chúng là những quá trình riêng biệt trong não, "từng quá trình được trung gian bởi các chất dẫn truyền thần kinh của riêng nó", các nhà nghiên cứu viết trong bài đánh giá. Trong khi hormone testosterone và estrogen chịu trách nhiệm về ham muốn, thì sự hấp dẫn được xác định bởi các trung tâm căng thẳng và khen thưởng, nhân accumbens và thất bại. Các chất dẫn truyền thần kinh dopamine, noradrenaline và cortisol đều hoạt động khi một người cảm thấy bị thu hút bởi ai đó. Khi nói đến sự gắn kết, oxytocin và vasopressin chiếm ưu thế hơn.

Tiến sĩ Deborah Lee, một chuyên gia về sức khỏe sinh sản và là cây viết về y tế cho Tiến sĩ Fox Online Pharmacy ở Anh, cho rằng điểm thu hút ban đầu đối với một ai đó không thể là tình yêu. Cô nói với Live Science: "Các nhà tâm lý học tranh luận rằng có thể trải nghiệm tình yêu đích thực khi bạn lần đầu tiên nhìn thấy một người khác. Điều này là do tình yêu phát triển theo thời gian khi bạn bắt đầu yêu tâm trí, giá trị và kỹ năng của người kia. Mục đích yêu thực sự không chỉ là sự hấp dẫn và say mê tình dục."

Theo Eric Ryden, bác sĩ tâm lý học lâm sàng và nhà trị liệu cặp đôi tại phòng khám Couples Therapy ở Anh, khi yêu từ cái nhìn đầu tiên, cảm giác đó có nhiều khả năng là ham muốn. "Những cảm giác say nắng đáng yêu đó không kéo dài. Đúng ra, nếu một người đang tìm kiếm bạn đời dài lâu, thì tình yêu sét đánh không phải là dấu hiệu cho thấy bạn đã tìm đúng người cho một tình yêu lãng mạn lâu dài", anh nói.

Nhiều khi, cảm giác mà mọi người coi là tình yêu thực chất là khi một loại hormone hỗn hợp được tiết ra để mang lại cho hệ thần kinh của họ cảm giác sảng khoái và an toàn. Ryden nói: "Tình yêu ảnh hưởng đến cả tâm trí và cơ thể theo những cách đặc biệt. Song song với hưng phấn và những suy nghĩ nhớ nhung, có sự gia tăng tiết hormone hạnh phúc, chủ yếu là dopamine - liên quan đến phần thưởng và niềm vui - và oxytocin - đôi khi được gọi là hormone tình yêu vì nó có liên quan đến cảm giác ấm áp, tình yêu và sự tin tưởng". Như chúng ta đã thấy trước đó, những kích thích tố này có xu hướng cao hơn trong giai đoạn gắn bó, thay vì ham muốn hoặc hấp dẫn ban đầu.

Lee cho biết giai đoạn đầu của tình yêu có thể giống như cơn nghiện ập tới. "Khi một người tập trung vào đối tác của họ, cảm giác ban đầu khiến họ cảm thấy như phát điên với những cơn hưng phấn và thường trở nên phụ thuộc vào người kia, tương tự như nghiện cocaine" Lee nói.

Đồng tình với quan điểm trên, tiến sĩ Susan Albers, một nhà tâm lý học, cho biết mặc dù hơn 60% mọi người đã cảm thấy yêu từ cái nhìn đầu tiên, nhưng nếu gọi tên chính xác thì đó chỉ là sự hấp dẫn. Tình yêu đích thực cần có thời gian để phát triển sau khi thiết lập mối quan hệ đối tác và nó có ba yếu tố thiết yếu: sự thân mật, mê đắm và cam kết.

Giai đoạn đầu tiên của tình yêu thường tập trung vào sự hấp dẫn, khởi đầu một phản ứng hóa học trong não giải phóng dopamine, chất dẫn truyền thần kinh khoái cảm và oxytocin, chất hóa học liên kết. Tiến sĩ Albers nhấn mạnh rằng cơ thể chúng ta đang truyền tải một thông điệp khi chúng ta cảm thấy bị thu hút, ngay cả khi chúng ta không thực sự kết nối với một ai đó.

"Cơn nghiện" ban đầu có chuyển hóa thành tình yêu hay không phụ thuộc vào sự phát triển và tuổi thọ của mối quan hệ. Chúng quyết định liệu mối quan hệ đó có tiếp tục phát triển, tiến hóa và mang những đặc điểm của tình yêu đích thực hay không.

Một nghiên cứu cho rằng, tình yêu từ cái nhìn đầu tiên có thể liên quan đến khả năng ghi nhớ có chọn lọc hoặc bị bóp méo. Các cặp đôi hạnh phúc có xu hướng nhìn nhau qua cặp kính màu hồng và những ảo tưởng tích cực có thể đánh lừa mọi người nghĩ rằng họ đã yêu nhau ngay lập tức. Tuy nhiên, việc tìm kiếm tình yêu đích thực và một mối quan hệ lâu dài cần có thời gian, điều đó thường không xảy ra ngay trong lần đầu tiên gặp gỡ.