Bộ sậu Công ty Apatit Việt Nam đã sai phạm gì để bị khai trừ Đảng?

Nguyên Chủ tịch, Phó Tổng Giám đốc, Phó Trưởng phòng bị khai trừ ra khỏi Đảng

Tại kỳ họp thứ 28, Ủy ban Kiểm tra Trung ương vừa khai trừ ra khỏi Đảng nhiều nhân sự nguyên là cán bộ chủ chốt của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Một thành viên Apatit Việt Nam (Công ty Apatit Việt Nam).

Những người trong danh sách bị khai trừ ra khỏi Đảng là ông Nguyễn Ngọc Bích - nguyên Bí thư Đảng ủy, nguyên Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty Apatit Việt Nam; ông Lương Văn Na - nguyên Đảng ủy viên, nguyên Phó Tổng Giám đốc Công ty Apatit Việt Nam; ông Cao Văn Tham - nguyên Đảng ủy viên, nguyên Phó Trưởng Phòng Kế hoạch Thị trường, Công ty Apatit Việt Nam.

Lương Văn Na - nguyên Đảng ủy viên, nguyên Phó Tổng Giám đốc Công ty Apatit Việt Nam. Ảnh: NLĐ

Trong danh sách đảng viên bị khai trừ ra khỏi Đảng còn có 1 nhân sự của tỉnh Lào Cai, 1 nhân sự ở Bộ Tài nguyên và Môi trường nhưng cũng từng là cán bộ của UBND tỉnh Lào Cai. Đó là ông Phan Văn Cương - Phó Giám đốc Sở Công Thương, nguyên Phó Bí thư Đảng ủy, nguyên Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Sở Công Thương Lào Cai; ông Ngô Đức Hoàng - đảng viên Chi bộ Phòng Kế hoạch tài chính, Cục Địa chất Việt Nam, Bộ Tài nguyên và Môi trường, nguyên Phó Trưởng Phòng Công thương, Văn phòng UBND tỉnh Lào Cai.

Những người này được xác định có liên quan đến các vi phạm trong hoạt động khoáng sản ở địa bàn tỉnh Lào Cai.

Đầu tháng 3/2022, mở rộng điều tra vụ tận thu khai thác quặng Apatit khi thực hiện dự án xây dựng khách sạn, nhà hàng tại TP.Lào Cai, Công an tỉnh Lào Cai ra quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam ông Nguyễn Ngọc Bích, Lương Văn Na, Cao Văn Tham. Cả 3 đều bị khởi tố về tội "Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên".

Cơ quan Cảnh sát điều tra thi hành lệnh khám xét tại nơi ở của bị can Nguyễn Ngọc Bích. Ảnh: NLĐ

Trước đó, ngày 31/12/2021, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Lào Cai ra quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam Nguyễn Quang Huy (cựu Tổng Giám đốc Công ty Apatit Việt Nam) và Phạm Cao Khiêm (cựu Phó Tổng Giám đốc công ty) để điều tra về hành vi trên.

Ở một diễn biến khác, Ủy ban Kiểm tra Trung ương cũng đề nghị Bộ Chính trị, Ban Bí thư xem xét, thi hành kỷ luật các nhân sự, trong đó có 3 người là Nguyễn Thanh Dương - nguyên Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai, Lê Ngọc Hưng – nguyên Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai, Mai Đình Định - nguyên Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, nguyên Bí thư Thành ủy Lào Cai, nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Lào Cai.

Các ông Nguyễn Thanh Dương, Lê Ngọc Hưng, Mai Đình Định đã bị Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Lào Cai khởi tố bị can vào cuối tháng 6/2022 trong vụ án "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ". Trong số cán bộ bị Công an tỉnh Lào Cai bắt vào cuối tháng 6/2022 còn có ông Phan Văn Cương. Ông Cương là nhân sự bị Ủy ban Kiểm tra Trung ương khai trừ ra khỏi Đảng như đã nêu ở trên.

Giấy phép hết hạn nhưng công ty vẫn khai thác quặng Apatit

Trước đó, ngày 11/6/2018, Thanh tra Chính phủ đã ban hành thông báo số 901, thông báo kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách pháp luật trong công tác quản lý, khai thác, chế biến khoáng sản trên địa bàn tỉnh Lào Cai, giai đoạn 2005 – 2015.

Theo Thanh tra Chính phủ, trong giai đoạn 2005 – 2015, tỉnh Lào Cai đã ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật nhằm cụ thể hóa các quy định của pháp luật để chỉ đạo, hướng dẫn việc quản lý, khai thác và chế biến khoáng sản. Tuy nhiên, qua thanh tra còn bộc lộ nhiều khuyết điểm, vi phạm ở một số mặt quản lý.

Ngày 4/1/2022, Công an tỉnh Lào Cai bắt tạm giam ông Nguyễn Quang Huy - nguyên Tổng Giám đốc Công ty Apatit Việt Nam về tội "Vi phạm các quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên". Ảnh: Báo Lào Cai

Đối với Công ty Apatit Việt Nam, Thanh tra Chính phủ nhận thấy, một số khai trường của công ty này đã khai thác nhiều năm, đến thời điểm thanh tra thì Sở Tài nguyên và Môi trường cùng các cơ quan, đơn vị có liên quan chưa thực hiện việc cắm mốc, bàn giao mốc giới tại một số khu vực khai thác, vi phạm Điều 52, Luật Khoáng sản năm 2010.

Công ty này đồng thời vẫn khai thác quặng Apatit tại một số khai trường khi giấy phép khai thác đã hết hạn.

Đối với Công ty Lilama, thông báo của Thanh tra Chính phủ cho thấy, UBND tỉnh Lào Cai cho phép công ty này thực hiện dự án nhà hàng, khách sạn, nhưng thực tế lại khai thác Apatit trái phép, vi phạm Điều 65, Điều 67 của Luật Khoáng sản năm 2010.

Thanh tra Chính phủ thời điểm ra thông báo 901 nhận định, công tác quản lý tài nguyên khoáng sản trên địa bàn tỉnh Lào Cai còn nhiều tồn tại, khuyết điểm, vi phạm ở hầu hết các khâu từ quy hoạch khoáng sản, cung cấp thông tin về quy hoạch và giới thiệu địa điểm dự án, thẩm định dự án đầu tư và cấp giấy chứng nhận đầu tư, cấp giấy phép khai thác khoáng sản, thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất liên quan hoạt động khoáng sản và thực hiện nghĩa vụ tài chính…

Những tồn tại, khuyết điểm, sai phạm này về khách quan, Thanh tra Chính phủ đánh giá do một số quy định của pháp luật về hoạt động khoáng sản và liên quan đến hoạt động khoáng sản trước đây chưa cụ thể, thiếu chặt chẽ dẫn đến khi thực hiện UBND tỉnh Lào Cai và các cơ quan liên quan gặp lúng túng, thiếu sót.

Nhưng về chủ quan, Thanh tra Chính phủ cho rằng, việc triển khai thực hiện một số quy định của pháp luật liên quan đến công tác quản lý, khai thác khonarg sản của UBND tỉnh Lào Cai giai đoạn 2005 – 2015 còn chậm, chưa đồng bộ và thiếu chặt chẽ. Công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động khai thác, chế biến khoáng sản chưa thường xuyên, hiệu quả thấp…