SEA Games 32: Cờ ốc lần đầu xuất hiện, lối chơi “dị” cỡ nào?

Cờ ốc: Nhìn thì dễ, chơi mới khó

Trong lịch sử các kỳ SEA Games, nước chủ nhà thường tìm cách vận động các quốc gia khác để có đủ đội thi đấu những môn "sở trường" mang tính đặc thù của họ. Nói một cách văn hoa hơn thì đây là những môn thể thao truyền thống mà nếu không được hỗ trợ để học luật chơi, các quốc gia được mời tranh tài đương nhiên "mù tịt".

Indonesia từng đưa đánh bài bridge, tarung derajat vào nội dung thi đấu. Philippines có võ gậy, Obstacle, khúc côn cầu dưới nước. Malaysia tổ chức lawn bowls, tenpin bowling… Và tại SEA Games 32, cờ ốc sẽ là bộ môn mới toanh dành cho các kỳ thủ tranh tài. Đặc biệt hơn nữa, môn cờ vua truyền thống còn bị gạch tên trong khi cờ ốc lại xuất hiện do mong muốn của chủ nhà Campuchia.

Cờ ốc còn có tên họi là cờ Khmer hay Ouk Chaktrang. Môn thể thao trí tuệ này là trò chơi rất phổ biến tại Campuchia trong nhiều thế kỷ qua. Cũng giống cờ vua, cờ ốc sử dụng bàn cờ có 64 ô vuông và mỗi người chơi sẽ có 16 quân cờ với 1 vua, 1 hậu, 2 xe, 2 mã, 2 tượng và 8 tốt. Tuy nhiên, khác với cờ vua, cờ ốc có cách xếp quân và đi quân mang tính đặc thù.

Trên bàn cờ ốc, 8 quân tốt xếp thẳng hàng như cờ vua nhưng lại đứng cách 1 hàng so với 8 quân còn lại (cũng xếp thẳng hàng). Ở nước đầu tiên, quân vua được đi như… quân mã. Quân hậu được đi thẳng và chéo, nhưng mỗi lần di chuyển chỉ nhích được 1 ô. Tượng đi chéo và cũng chỉ được đi 1 ô cho mỗi nước. Các quân cờ tốt, mã, xe thì được đi giống cờ vua. Với quân tốt, khi tiến lên được hàng số 6 thì có thể được phong.

Do quân hậu và quân tượng không thể di chuyển hết đường đi giống cờ vua nên sức tấn công của người chơi bị hạn chế. Do vậy, mỗi ván đấu cờ ốc có thể sẽ kéo dài và giằng co với thời gian thi đấu lâu hơn cờ vua.

Tại Việt Nam, cờ ốc được một bộ phận đồng bào Khmer sinh sống tại các địa phương ở Nam Bộ chơi. Tuy vậy, bộ môn này không thực sự phổ biến nên người hiểu luật chơi không nhiều và thậm chí, muốn mua được một bộ cờ ốc cũng phải nhập từ Campuchia về.

Mặc dù đây là môn thể thao rất mới lạ, nhưng Liên đoàn cờ Việt Nam đã cố gắng tổ chức các chương trình tập huấn, thi đấu cờ ốc cho các kỳ thủ Việt Nam. Tại giải quốc gia cuối năm 2022, cờ ốc đã xuất hiện trong các nội dung tranh tài.

Ở giải vô địch Đông Nam Á 2023, đội tuyển cờ ốc Việt Nam đã tham dự và đạt kết quả rất ấn tượng với 2 HCV, 3 HCB và 1 HCĐ. Với thành tích này, đội tuyển cờ ốc Việt Nam chỉ xếp sau chủ nhà Campuchia và đây là điều không bất ngờ.

Chia sẻ với truyền thông, ông Nguyễn Minh Thắng, Phó chủ tịch Liên đoàn cờ Việt Nam kiêm trưởng đoàn đội tuyển cờ ốc Việt Nam tại SEA Games 32 cho biết, đội cờ ốc của Campuchia rất mạnh. Mặc dù vậy, sau khoảng 1 năm tập luyện, với tư duy tốt nên các kỳ thủ cờ ốc Việt Nam đã có sự tiến bộ rất nhanh.

Đội tuyển cờ ốc Việt Nam đã có chuyến tập huấn dài hạn tại Trung tâm huấn luyện thể thao quốc  gia Đà Nẵng để sẵn sàng về chuyên môn và tâm lý trước thềm SEA Games 32. Tại SEA Games 32, đội tuyển cờ Ouk Chaktrang Việt Nam tham dự với 11 kỳ thủ, bao gồm các kỳ thủ Tôn Nữ Hồng Ân, Phạm Thanh Phương Thảo, Đoàn Thị Hồng Nhung, Vũ Thị Diệu Uyên (nữ), Phan Trọng Bình, Nguyễn Quang Trung, Hoàng Nam Thắng, Dương Thế Anh, Trần Quốc Dũng, Võ Thành Ninh, Bảo Khoa (nam). Mục tiêu của đội tuyển cờ ốc Việt Nam là giành 1-2 HCV.