Xuất phát từ tình thương, mong muốn xây dựng một cộng đồng có trách nhiệm với phúc lợi của động vật, nhóm cứu hộ "Sân Nhà Nhiều Chó" được thành lập năm 2021 bởi anh Trần Minh Quang (SN 1985, Quận Thanh Xuân Hà Nội). Trong suốt thời gian 2 năm vừa qua, nhóm đã tiếp nhận, chăm sóc và tìm chủ mới cho rất nhiều trường hợp chó, mèo kém may mắn.
SNNC hiện đang trực tiếp nuôi dưỡng và chăm sóc hơn 300 chú chó, gần 60 chú mèo đủ chủng loại trong một trang trại rộng khoảng 10.000m2 tại thôn Trình Xá, xã Đỗ Động, huyện Thanh Oai, Hà Nội.
Ngày chúng tôi ghé thăm trạm, quấn quýt bên anh Quang là hai chú chó nhỏ. Một chú tuy bị tật ở hai chân sau và còn dè chừng người lạ, nhưng vẫn rất tò mò di chuyển khắp nơi trong sân. Chú chó còn lại thì rất năng động và luôn lon ton chạy nhảy. Nó mừng quýnh khi thấy người, trông chẳng giống một chú chó từng gặp chuyện bi thương trong quá khứ. Với một chiếc bụng tròn vo, nó được đặt tên là Bầu.
Được biết, có đến 60% số lượng chó, mèo tại SNNC mang "tâm bệnh" bởi đã từng trải qua quá khứ buồn đau. Chú thì bị tai nạn, bị bỏ rơi, đi lạc hay đơn giản là khi chủ nhân không còn đủ kiên nhẫn để tiếp tục nuôi dưỡng… Dù ở bất kỳ hoàn cảnh nào, SNNC vẫn cố gắng tiếp nhận, tận tình giúp đỡ những "người bạn bốn chân" này.
Chỉ tay về phía một bạn chó nâu mới được đón về trạm, anh Quang kể: "Bạn Nâu nhỏ này may mắn được cứu từ một lò mổ lớn ở Hà Nội. Nâu nhỏ bị mù do di chứng care từ vi rút ở lò mổ. Chắc hẳn, vì từng phải chứng kiến những hành động tàn nhẫn nên khi về với trạm, bạn vẫn thường giật mình thon thót, phản ứng tiêu cực với mọi người xung quanh".
Nhìn xuống đôi tay găm đầy những vết sẹo do bị thương trong quá trình cứu hộ, anh Quang bộc bạch: "Đa phần những chú chó, mèo được cứu về trạm đều có bản tính hoang dã tự nhiên khiến chúng trở nên hung dữ. Chuyện bị chúng cào, cắn khi tiếp xúc là một điều rất bình thường. Làm công việc này, chúng tôi phải tiêm phòng liên tục để chú ý an toàn cho chính bản thân mình".
Bên cạnh đó, để hạn chế nguy cơ dịch bệnh cho tất cả chó, mèo tại trạm, việc khử khuẩn và tiêm vắc xin đầy đủ cho các bạn luôn được đội ngũ SNNC thực hiện thường xuyên.
Ồn ào khắp cả trạm là tiếng sủa của hàng trăm chú chó, nhưng cũng có những khu vực im ắng đến lạ thường. Đó là khu vực của các bạn chó già được giúp đỡ kịp thời. Anh Quang cho biết, một số bạn chó già được tiếp nhận về đây cũng chỉ sống được trong một khoảng thời gian ngắn. Khi các bạn ấy sắp mất, chẳng ai có thể làm gì hơn ngoài bất lực trước những tiếng tru đầy đau đớn, tội nghiệp.
Đến thăm chuồng của một chú chó già chỉ nằm yên một góc, anh Quang chia sẻ: "Lang thang không nơi nương tựa, bạn chó già với đôi mắt mù lòa đã phải đối mặt với rất nhiều mối nguy giữa đêm khuya. May thay, điều tệ nhất đã không xảy đến vì bạn sớm được trạm đón về ngay trong đêm. Trái ngược với tâm lý kích động của nhiều bạn chó khác, bạn này có lẽ do đã già nên rất hiền hòa và thân thiện".
Anh Quang cho biết thêm, khi được chăm sóc và vuốt ve, nhiều bạn chó, mèo sẽ cảm nhận được yêu thương mà quên đi nỗi sợ hãi đã từng trải qua trong quá khứ. Tuy nhiên, cũng có một số bạn do bị ám ảnh tâm lý nặng nề nên luôn tiêu cực với mọi người. "Đây là những đối tượng khiến cả nhóm phải dành thời gian tính bằng tháng, bằng năm để xoa dịu", anh Quang nói.
Nhờ có sự nỗ lực của cả nhóm trong suốt thời gian qua, rất nhiều bạn chó, mèo mang thương tật nặng, tưởng chừng không thể qua khỏi, nay đã dần khỏe mạnh.
Để duy trì ổn định hoạt động của trạm cứu hộ, bên cạnh nguồn tài chính của các thành viên, nhóm cũng nhận được sự ủng hộ từ cộng đồng. Trung bình mỗi tháng, chi phí ăn uống, cứu chữa, thuốc men, thuê mặt bằng… của trạm có thể lên tới hơn 300 triệu đồng.
Hiện tại, nhóm đang sở hữu trang Facebook fanpage "Nhóm cứu hộ chó mèo Sân Nhà Nhiều Chó" với hơn 33.000 lượt theo dõi. Trang fanpage này chính là phương tiện để nhóm công khai các hoạt động cứu hộ, đến gần hơn với cộng đồng. Anh Quang chia sẻ: "Hoạt động cứu hộ mà chỉ đi cứu, không ai biết thì chẳng khác nào muối bỏ bể. Vậy nên, tôi mong những câu chuyện cứu hộ được đăng tải trên fanpage sẽ giúp mọi người trở nên có trách nhiệm, yêu thương chó mèo hơn".
Trung bình mỗi ngày, trang Facebook fanpage của SNNC nhận được khoảng 20 tin báo về các trường hợp cần được cứu hộ. Đôi khi, trong khoảng ba ngày, số lượng chó, mèo do nhóm tiếp nhận có thể chạm ngưỡng 40 đến 50 bạn. Tuy nhiên, do gánh nặng về chi phí và đội ngũ hạn chế chỉ với 11 thành viên nên nhóm không thể hỗ trợ tất cả các trường hợp.
Tương tự như những nhóm cứu hộ động vật khác, SNNC nhiều khi cũng cảm thấy bất lực trước những ý kiến trái chiều của nhiều người xung quanh. Anh Quang kể: "Nhiều người vẫn nghĩ chó, mèo chỉ là những động vật nằm trong chuỗi thức ăn. Vậy nên, họ rất bài xích các hoạt động cứu hộ và cho rằng việc ăn thịt chúng là rất bình thường. Thậm chí, có những trường hợp tiêu cực còn gọi điện, nhắn tin khủng bố khiến các thành viên của nhóm cảm thấy rất áp lực".
Do vẫn đang hoạt động dựa trên tinh thần tự nguyện nên trong những lần cứu hộ vội vã, chưa kịp báo cáo với chính quyền địa phương, anh Quang và các thành viên của nhóm rất dễ bị hiểu nhầm: "Khi tôi tạm giữ một chú chó, người dân đứng xung quanh bàn tán rất nhiều, cho rằng tôi là… trộm chó, thành phần tệ nạn. Những lúc như vậy, tôi chỉ có thể nén lại tất cả, tức tốc lên xe và di chuyển ngay lập tức để tránh bị dị nghị".
Áp lực là vậy, song các thành viên của SNNC chưa khi nào nghĩ tới chuyện chùn bước. Nhóm luôn theo sát tôn chỉ hoạt động xuyên suốt nhằm xây dựng một cộng đồng có trách nhiệm với phúc lợi của chó, mèo và hiểu biết về công việc cứu hộ của nhóm. Anh Quang chia sẻ, trong tương lai gần, nhóm sẽ cố gắng tìm hiểu về thủ tục, giấy phép nhằm đảm bảo về mặt pháp lý khi đi cứu hộ. Điều này không chỉ giúp nhóm cứu hộ thuận tiện hơn mà còn giúp nhóm tiếp cận được nhiều mạnh thường quân và tổ chức hỗ trợ hơn.
Ghé thăm SNNC, bạn Nguyễn Hương Giang (21 tuổi, Đan Phượng, Hà Nội) chia sẻ: "Vì cũng đang nuôi thú cưng trong nhà nên mình rất nhạy cảm trước những hành vi ngược đãi động vật. Đối với mình, SNNC đóng vai trò như cầu nối để lan tỏa những thông điệp yêu thương động vật đến với cộng đồng. Mình có thể cảm nhận rất rõ những nỗ lực, tâm huyết của mọi người tại nơi đây".
Chia sẻ về định hướng trong tương lai, anh Quang cho biết nhóm sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền bảo vệ động vật. Bên cạnh đó, nhóm cũng muốn cải tạo nhanh chóng cơ sở vật chất của trạm để có đủ không gian tổ chức các hoạt động giáo dục về bảo vệ, chăm sóc động vật. Anh cho biết: "Khi hiểu được hoàn cảnh của các chú chó, chú mèo tại trạm, tôi mong bản thân mỗi người trong chúng ta đều có ý thức hơn trong việc gần gũi, chăm sóc chúng".
Thành công lớn nhất của SNNC không chỉ là việc mang đến hy vọng cho nhiều bạn chó mèo cơ nhỡ, mà còn là từng bước thay đổi cách nhìn của mọi người về chó vào mèo.