Điều chưa biết về 2 bộ phim giúp Phạm Thiên Ân, Trần Anh Hùng chạm tay vào giải thưởng danh giá của Cannes 2023

"Bên trong vở kén vàng" và tràng pháo tay dài 5 phút tại Cannes 2023

Bộ phim "Bên trong vỏ kén vàng" (tựa tiếng Anh: Inside the Yellow Cocoon Shell) của đạo diễn Phạm Thiên Ân thắng giải Camera vàng (Camera d'Or), phim này được chiếu ở hạng mục Tuần lễ đạo diễn (Directors' Fortnight). 

Đây là tác phẩm điện ảnh mang quốc tịch Việt Nam duy nhất tại mùa giải Cannes năm nay. Trước đó, "Bên trong vỏ kén vàng" khi được chiếu vào ngày 24/5 tại khuôn khổ của hạng mục Directors' Fortnight và nhận được tràng vỗ tay dài đến 5 phút. Giới phê bình phim phương Tây dành rất nhiều lời khen cho "Bên trong vỏ kén vàng" về kỹ thuật làm phim lẫn những đề tài mà Phạm Thiên Ân chạm tới qua từng khung hình. 

Phạm Thiên Ân cho biết, "Bên trong vỏ kén vàng" là tác phẩm duy nhất của Việt Nam được Hiệp hội Đạo diễn Pháp lựa chọn từ 4.000 tác phẩm đến từ các nền điện ảnh trên thế giới dự sự kiện Director's Fortnight, thuộc khuôn khổ Liên hoan phim Cannes 2023. Director Fortnight là một nhánh của Liên hoan phim Cannes, ra đời từ năm 1968, nhằm vinh danh dòng phim nghệ thuật không tranh giải chính. Tuy nhiên, theo đánh giá của giới truyền thông và các nhà làm phim quốc tế, Director Fortnight cũng là sự kiện được nhiều người quan tâm.

"Điều đó đã đến. Tôi rất tự hào thông báo bộ phim "Bên trong vỏ kén vàng" (Inside the Yellow Cocoon Shell) sẽ được công chiếu đầu tiên thế giới tại Quinzaine des Cinéastes thuộc Liên hoan phim Cannes vào tháng 5/2023. Bốn năm là khoảng thời gian đầy thử thách, nhưng cũng rất nhiều niềm vui. Và bản thân cảm thấy thực sự rất may mắn và biết ơn khi được gặp gỡ và làm việc chung với những người bạn, những người anh em, rất tài năng và đầy nhiệt huyết, những con người đã được lựa chọn để hình thành lên bộ phim kỳ lạ này!", đạo diễn Phạm Thiên Ân chia sẻ.

"Bên trong vỏ kén vàng" thực chất được phát triển từ phim ngắn "Hãy tỉnh thức và sẵn sàng" (Stay awake, be ready) dài 7 phút, từng đoạt giải Illy tại LHP Cannes 2019. Phim được sản xuất năm 2020 với sự tham gia diễn xuất của các diễn viên Lê Phong Vũ, Nguyễn Thịnh, Nguyễn Thị Trúc Quỳnh và Vũ Ngọc Mạnh.

Bộ phim xoay quanh một người đàn ông tên Thiện. Sau khi chị dâu qua đời trong một vụ tai nạn xe máy kinh hoàng ở Sài Gòn, người đàn ông được giao nhiệm vụ đưa xác chị dâu về quê ngoại. Trên chuyến đi, anh đưa theo cháu trai Đạo, người sống sót thần kỳ sau vụ tai nạn. Giữa khung cảnh huyền bí của vùng nông thôn Việt Nam, Thiện bắt đầu hành trình tìm kiếm người anh trai đã mất tích nhiều năm trước để trao lại bé Đạo. Đây là một hành trình đặt câu hỏi sâu sắc về đức tin của anh.

Trong bài bình luận dài hơn 1.500 từ, nhà báo Josh Slater-Williams cho rằng, "Bên trong vỏ kén vàng" là một câu chuyện đầy mê hoặc về những khao khát trong tâm hồn với thế giới bên ngoài. Josh đánh giá tác phẩm có nhiều cảnh quay dài, góc máy rộng và cùng bố cục tĩnh. Góp phần tạo nên chiều sâu để liên kết cảm xúc với khán giả, bộ phim sử dụng ánh sáng tự nhiên khi quay khung cảnh nông thôn, đồng ruộng kết hợp cùng những âm điệu thanh bình của làng quê. Theo Josh, đạo diễn Phạm Thiên Ân đã tìm thấy tiếng gọi thiêng liêng của bản thân trong việc làm phim.

Chuyên trang Indiewire xếp tác phẩm vào hàng ngũ Critic's Pick, phân mục những tác phẩm hay, tạo được ấn tượng. Indiewire nhận định, cách làm này khiến khán giả dần quên đi sự tồn tại của máy quay, ngay cả khi góc quay di chuyển. Khi đó, người xem sẽ sống hoàn toàn cùng nhân vật Thiện và hòa cùng những sự kiện đang diễn ra trên màn ảnh.

Phạm Thiên Ân sinh năm 1989, từng tốt nghiệp Đại học Hoa Sen - TP.HCM. Năm 2014, anh giành giải Nhì cuộc thi Làm phim ngắn 48 giờ. Năm 2018, phim ngắn "Câm lặng - The Mute" của Phạm Thiên Anh được công chiếu tại Liên hoan phim ngắn Quốc tế Palm Spring và được tham gia tranh giải tại gần 15 Liên hoan phim Quốc tế như Tampere, Hong Kong, Winterthur, Aspen, Encounters. Phim ngắn "Stay Awake, Be Ready" của Phạm Thiên Ân được tuyển chọn để tranh giải tại khuôn khổ chương trình Quinzaine des Réalisateurs - Hai tuần của các đạo diễn. Bộ phim "Stay Awake, Be Ready" đã giành giải Illy ở hạng mục Phim ngắn hay nhất.

"La Passion de Dodin Bouffant" và chiếc cúp vàng danh giá tại Cannes 2023

Tại Liên hoan phim Cannes 2023, nhà làm phim gốc Việt Trần Anh Hùng đã chạm tay tới giải thưởng Đạo diễn xuất sắc nhất với phim "La Passion de Dodin Bouffant", sau nhiều lần mang phim đi dự giải ("Mùi đu đủ xanh" – 1993 hay "Mùa hè chiều thẳng đứng" - 2000). Trước lễ Bế mạc Cannes, phim được công chiếu chính thức vào ngày 25/5, nhận về nhiều lời khen ngợi cùng tràng vỗ tay kéo dài 7 phút.

"La Passion de Dodin Bouffant" do Trần Anh Hùng vừa đóng vai trò biên kịch, vừa đóng vai trò đạo diễn, với sự góp mặt của dàn diễn viên Juliette Binoche, Pierre Gagnaire, Sidonie Dumas, Olivier Delbosc, Benoit Magimel, diễn viên nhí Bonnie Chagneau Ravoire.

Phim được chuyển thể từ tiểu thuyết "La Vie et la passion de Dodin-Bouffant gourmet" (xuất bản năm 1920) của nhà văn Pháp Marcel Rouff, xoay quanh mối quan hệ giữa đầu bếp Eugénie (Juliette Binoche) và chuyên gia ẩm thực Dodin (Benoit Magimel). Cả hai gắn bó trong công việc hơn 20 năm, dần nảy sinh tình cảm theo thời gian. Họ tạo ra những món ăn tinh tế, chinh phục những người sành ăn khắp thế giới. Tuy nhiên, Eugénie khát khao tự do, không muốn kết hôn. Sau đó, Dodin quyết định làm một việc mà anh chưa từng làm đó là nấu ăn cho Eugénie.

Đạo diễn Trần Anh Hùng đã khéo léo tái hiện sự phức tạp và đa chiều của mối quan hệ giữa hai nhân vật chính. Mỗi cử chỉ, ánh mắt hay tiếng nói nhỏ nhẹ đều truyền tải thông điệp về tình yêu và sự hiểu biết sâu sắc giữa Eugénie và Dodin. Nhờ vào sự tinh tế trong cách thể hiện, bộ phim tạo nên một bầu không khí lãng mạn và mơ mộng.

Trần Anh Hùng chia sẻ trong buổi công chiếu phim hôm 25/5 rằng: "Là một nhà làm phim, tôi như được sinh ra một lần nữa ở Cannes trong buổi giới thiệu tác phẩm "Mùi đu đủ xanh" vào 30 năm trước. Tôi đã rất xúc động khi nghe tiếng Việt được cất lên tại liên hoan phim này, cảm xúc ấy khó có thể miêu tả được. Và hôm nay, tôi mang đến đây một bộ phim nói tiếng Pháp". 

Nhà làm phim gốc Việt này bày tỏ, anh vinh dự khi có cơ hội làm việc cùng hai ngôi sao Juliette Binoche, Benoit Magimel cũng như ê-kíp và ví tác phẩm là tuyên ngôn tình yêu của anh dành cho nước Pháp.

Cây bút Guy Lodge của Variety nhận định bộ phim của Trần Anh Hùng "là mối tình lãng mạn được đo lường, không vội vã và kịch bản của Trần Anh Hùng được gọt giũa đến từng chi tiết về nhân vật và cốt truyện. Juliette Binoche và Benoit Magimel từng là vợ chồng từ đó tạo cho bộ phim thêm một tầng lớp thân mật không nói thành lời. Đây là cách làm phim vừa phong phú vừa chứa đựng thứ gì đó thanh thản và Trần Anh Hùng cảm thấy thoải mái hơn rất nhiều trong trạng thái này so với nỗ lực làm phim tiếng Pháp trước đây của ông ấy - bộ phim "Eternity" (2016). 

Đạo diễn say mê La Passion de Dodin Bouffant với bầu không khí và hình ảnh phong phú nhưng bộ phim không bao giờ tạo cảm giác xa lạ hay bị nhồi nhét quá nhiều".

Nhà phê bình Jordan Mintzer của The Hollywood Reporter gọi La Passion de Dodin Bouffant là sự kết hợp sống động và hấp dẫn giữa những tuyệt tác ẩm thực với câu chuyện cảm động về tình yêu và tuổi trung niên. Juliette Binoche - Benoit Magimel từng là một cặp đôi thực thụ ngoài đời nên họ đã hóa thân vào nhân vật một cách dễ dàng, tinh tế. 

Cây viết này cũng dành lời khen cho đạo diễn về cách xử lý hình ảnh, nội dung đồng thời đánh giá: "Những bộ phim gần đây của Trần Anh Hùng như "Eternity" và "I Come With the Rain" đều thất bại. Vậy nên thật vui khi thấy anh ấy tìm được lối thoát phù hợp cho chủ nghĩa duy mỹ của mình".

Trần Anh Hùng sinh năm 1962, theo học trường điện ảnh danh tiếng École Louis-Lumière (Pháp). Trước đó, tác phẩm "Mùi đu đủ xanh" (The Scent of Green Papaya) của anh nhận giải Caméra d'Or cho Phim đầu tay xuất sắc tại Liên hoan phim Cannes 1993 và được đề cử Oscar ở hạng mục Phim nói tiếng nước ngoài xuất sắc. Đến nay, đây vẫn là phim điện ảnh nói tiếng Việt duy nhất góp mặt tại vòng tranh tài cuối cùng của giải thưởng điện ảnh của Viện Hàn lâm.