Clip: Thế hệ trẻ dân tộc Giáy ở Lai Châu bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.
Chúng tôi có chuyến thăm Trường THCS San Thàng, thành phố Lai Châu, Lai Châu vào một ngày đẹp trời, cái nắng hanh vàng nơi đất trời Lai Châu như tô thêm nét tươi tắn cho không gian văn hóa dân tộc Giáy của nhà trường.
Đón chúng tôi với nụ cười tươi và cái bắt tay thật chặt, bà Trần Bích Phương, Hiệu trưởng Trường THCS San Thàng, thành phố Lai Châu, Lai Châu cho hay, năm học 2022 - 2023, cùng với việc nâng cao chất lượng giáo dục, nhà trường đã lồng ghép giáo dục truyền thống văn hóa dân tộc địa phương vào các tiết học và các hoạt động ngoại khóa.
Trong đó, hoạt động nổi bật là xây dựng không gian Sắc màu bản Giáy và câu lạc bộ giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc Giáy. Đây là hoạt động ý nghĩa nhằm nâng cao ý thức cho học sinh trong việc gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, qua không gian này sẽ góp phần đẩy mạnh phong trào xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực.
Rót trà mời khách, bà Phương cho biết, San Thàng là xã cửa ngõ, có nhiều thuận lợi của thành phố Lai Châu, từ các chính sách ưu đãi của Chính phủ, đời sống của bà con dân tộc thiểu số, trong đó có dân tộc Giáy đã từng bước được nâng cao cả về vật chất và tinh thần.
Là địa bàn có tốc độ phát triển kinh tế - xã hội nhanh, thuận lợi về địa hình, giao thông… nhưng cũng chịu sự tác động lớn của nền kinh tế thị trường, tuy nhiên bà con dân tộc Giáy ở xã vẫn lưu giữ nguyên vẹn nét văn hóa đặc trưng của dân tộc mình.
Có thể nói, văn hóa của người Giáy ở xã San Thàng được thể hiện qua nhiều mặt đời sống văn hóa, tinh thần và sinh hoạt cộng đồng. Để giúp các em học sinh thêm yêu quý và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, Trường THCS San Thàng đã xây dựng không gian Sắc màu bản Giáy, tái hiện lại không gian sinh hoạt của một gia đình dân tộc Giáy.
Đưa chúng tôi đi thăm không gian Sắc màu bản Giáy của nhà trường, bà Phương hồ hởi giới thiệu, tuy chỉ là một góc nhỏ, nhưng đã thể hiện được những nét đặc trưng, sinh động của ngôi nhà truyền thống của người Giáy. Từ mái nhà, khung cửa sổ, đến hàng rào đá, những trang phục truyền thống hay góc bếp với những công cụ lao động sản xuất.
Qua câu chuyện với bà Phương, được biết dân tộc Giáy là một trong 20 dân tộc anh em sinh sống trên địa bàn tỉnh Lai Châu nói chung và thành phố Lai Châu nói riêng, cùng với sự phát triển của xã hội, nhiều nét văn hóa đặc trưng của dân tộc Giáy vẫn được bà con nơi đây gìn giữ và phát huy.
Em Vương Thùy Uyên, học sinh lớp 9A2, Trường THCS San Thàng, thành phố Lai Châu, Lai Châu hồ hởi chia sẻ: Em là người con dân tộc Giáy tại xã San Thàng, khi đến trường thấy không gian sắc màu dân tộc Giáy được trưng bày, bản thân em cảm thấy rất tự hào về dân tộc mình.
Qua không gian này, em có điều kiện để chia sẻ nét văn hóa đặc trưng của dân tộc mình tới bạn bè trong lớp và nhà trường.
Năm học 2022 - 2023, Trường THCS San Thàng, xã San Thàng, thành phố Lai Châu có hơn 380 học sinh, cùng với việc xây dựng không gian Sắc màu bản Giáy, nhà trường khuyến khích các thầy cô giáo, các em học sinh mặc trang phục truyền thống của đồng bào dân tộc Giáy vào các giờ sinh hoạt ngoại khóa hay ngày thứ 2, thứ 5 hàng tuần.
Thông qua các hoạt động của CLB phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Giáy, các em học sinh được thường xuyên tham gia nhiều hoạt động ý nghĩa, như tập luyện những điệu múa truyền thống, giao lưu với các nghệ nhân để hiểu thêm về văn hóa dân tộc mình.
Chia sẻ thêm với chúng tôi, bà Trần Bích Phương, Hiệu trưởng Trường THCS San Thàng, xã San Thàng, thành phố Lai Châu, Lai Châu cho biết, nhà trường có trên 50% học sinh là người dân tộc Giáy.
Việc đưa các nội dung giáo dục bản sắc văn hóa dân tộc vào trường học thông qua nhiều hoạt động thiết thực không chỉ giúp học sinh các dân tộc lưu giữ bản sắc văn hóa của dân tộc mình, mà còn góp phần giúp các em bồi đắp nhân cách sống, có trách nhiệm với gia đình, quê hương; phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh tinh thần của dân tộc.