Chuyển đổi số hay gặp thất bại, làm gì để thành công?

Chương trình nằm trong chuỗi hoạt động: Khảo sát, đánh giá, kiến tạo giải pháp và tôn vinh các đơn vị điển hình trong thúc đẩy tiến trình chuyển đổi số hướng đến kỷ niệm Ngày Chuyển đổi số Quốc gia 10/10/2023.

Diễn đàn dự kiến có sự tham dự và phát biểu chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Thông tin và Truyền thông; Hội Truyền thông số Việt Nam; cùng với sự tham gia chia sẻ từ các nhà nghiên cứu, các diễn giả khách mời là chuyên gia công nghệ, chuyên gia tư vấn, lãnh đạo doanh nghiệp đến từ các tập đoàn đầu ngành trong các lĩnh vực trọng điểm của quốc gia. Diễn đàn có sự đồng hành của Tổng Công ty Khí Việt Nam - CTCP (PV GAS).

Trong khuôn khổ diễn đàn, ông Lê Nguyễn Trường Giang - Viện trưởng Viện Chiến lược Chuyển đổi số, chia sẻ: “Chương trình chuyển đổi số quốc gia được thực hiện nhằm triển khai cụ thể Nghị quyết 52-NQ/TW ngày 27/09/2019 của Bộ Chính trị về Chủ động tham gia cuộc cách mạng lần thứ tư, trong đó, chuyển đổi số là một phương tiện chủ đạo, là một chủ trương đúng đắn, tiên phong và cách mạng. 

Những nỗ lực và thành tựu của Chính phủ nói chung và Bộ Thông tin và Truyền thông nói riêng trong những năm qua trong công tác chuyển đổi số là đáng ghi nhận trong một bối cảnh hiện thực còn nhiều những hạn chế, những rào cản, khó khăn và thách thức. 

Tuy nhiên, để tiến trình chuyển đổi số quốc gia đi nhanh, đúng hướng, góp phần giải quyết được những vấn đề thì cần phải cố gắng tập hợp các bên liên quan cùng đồng hành. Cùng đồng hành, đồng thuận không có nghĩa là mù quáng, không có nghĩa là không có phản biện, không có tranh đấu, là độc quyền, là độc đoán, là duy ý chí, mà cần có một cơ chế, một cơ sở để các bên đều có thể góp nên tiếng nói, góp công sức vào công cuộc chung của cả dân tộc”.

Theo ông  Lê Nguyễn Trường Giang, chuyển đổi số không phải là câu chuyện của riêng một đơn vị nào, chuyển đổi số là câu chuyện chung và nó chỉ trở thành chung khi chúng ta làm cho nó có những động lực để mọi người cùng chung sức, chứ không phải những mệnh lệnh hành chính, những chỉ thị, những tư lợi, những độc đoán từ một vài đơn vị nào đó áp đặt lên tất cả. Muốn làm tốt, cách tốt nhất là mở rộng để tất cả cùng làm, cùng có lợi, cùng thành công.

Điều quan trọng không phải là tranh luận đúng sai, mọi sự tồn tại đều có lý do hợp lý của nó, do vậy, ở đây, thúc đẩy tiến trình chuyển đổi số là tìm cách sao cho sự hợp lý của mỗi bên liên quan có được những lý do để hợp lý với các bên liên quan còn lại. Hợp lý trên cơ sở duy trì “quyền chủ quyền” như một vị thế độc tôn là điều chúng ta sẽ bị nghiền nát trong thế giới số. Có thể cản trở, nhưng không thể đảo ngược, không thể dừng lại, thực tiễn sẽ nghiền nát những người cản trở, bởi vì cỗ xe xu thế đang có vị thế tốt nhất để không ai có thể dừng chúng lại. 

“Chúng ta đang khuyến khích những nền tảng mở, dữ liệu mở, khuyến khích nền tảng chia sẻ trong kinh tế, dữ liệu và những cơ hội – thúc đẩy tiến trình chuyển đổi số, do vậy không phải là kiến tạo nên những cơ chế đóng, định khuôn và những thước đo phụ thuộc bởi một hay một số tổ chức nhất định mà phải tạo ra nhưng cơ chế mở, cách thức mở. 

Việc đào tạo về chuyển đổi số cũng vậy, cần hướng tới việc định hình ra những tiêu chí, tiêu chuẩn và những chuẩn mực về chất lượng, tạo điều kiện cho tất cả các bên có năng lực đều có thể tham gia vào tiến trình này, thay vì khuôn định nó trong những môi trường đóng, tạo nên những vùng hạn chế, không huy động được trí tuệ và sức mạnh của tập thể” ông  Lê Nguyễn Trường Giang nhấn mạnh.

Theo ông ông  Lê Nguyễn Trường Giang, có một số nguyên nhân dẫn đến thất bại trong hoạt động chuyển đổi số như:

+ Không thấy được rõ lợi ích thì không làm, làm đối phó, làm phong trào

+ Không hiểu rõ được bản chất thì đụng đâu làm đó

+ Không biết cách hành động cho đúng thì sẽ nghĩ gì làm nấy

+ Không hiểu được mình thực sự muốn gì thì sẽ nhìn xung quanh làm theo

+ Không nắm được làm dựa vào đâu thì sẽ làm đại 

+ Không hiểu được phương cách thì sẽ vừa làm vừa tính

Để giải quyết được những điều đó, thúc đẩy tiến trình chuyển đổi số quốc gia, ông  Lê Nguyễn Trường Giang đề xuất: Chuyển đổi số là một cuộc cách mạng tư duy vì thế cần thay đổi hình thái tổ chức, thay đổi cách nghĩ, cách làm để ứng dụng hiệu quả công nghệ vào các tiến trình hoạt động, tạo ra sự đột phá giá trị đưa đến đột phá năng suất. Đặc biệt, dữ liệu là nền tảng, là cơ sở, và là nguồn lực quyết định. Cần hành động đòi hỏi tính tổng thể, hệ thống, đồng bộ và cộng hưởng .

Bên cạnh đó, phải học cách để có thể tư duy số, lấy kiến tạo thể chế, cải cách bộ máy, thiết kế quy trình làm việc đầu tiên. Công nghệ là phương tiện, con người là trung tâm, là chủ thể đóng vai trò quyết định. Phải nắm rõ chuyển đổi đến đâu và để làm gì, dựa trên cái gì mình có mà để chuyển đổi và sẽ bắt đầu từ đâu và theo lộ trình chiến lược nào để mà chuyển đổi? 

Đồng thời, phải hiểu được ra quyết định dựa trên dữ liệu là điều quan trọng nhất cần đạt được. Muốn vậy thì phải kết nối dữ liệu hiệu quả, đồng bộ và cộng hưởng được; tạo ra kết nối đồng thời với nhau; đồng tâm với các mục tiêu; hiểu được ý nghĩa của chất lượng dữ liệu đóng vai trò trọng tâm và quyết định và phải hiểu được để có được dữ liệu như vậy cần có một chiến lược dữ liệu.

Cuối cùng, chuyển đổi số là phương tiện để giúp chúng ta hoàn thành mục tiêu. Do vậy, phải lồng ghép chuyển đổi số vào trong các mục tiêu kinh tế-chính trị-xã hội, lấy chuyển đối số làm phương tiện để đạt được các mục tiêu đề ra. Mục tiêu quan trọng nhất là tạo ra sự chuyển đổi tăng trưởng từ chiều rộng sang chiều sâu, nâng cao hiệu quả, hiệu suất, năng suất thông qua đột phá giá trị là trung tâm và lấy con người làm trung tâm, người dân làm mục đích, cán bộ làm chủ thể.