Hàng loạt máy bay Trung Quốc bay quanh Đài Loan khi Bộ trưởng Tài chính Mỹ tới Bắc Kinh

Cho dù những căng thẳng song phương, thương mại Mỹ-Trung cao kỷ lục năm 2022 cho thấy có dư địa để tham gia vào thương mại và đầu tư, và điều quan trọng là phải tập trung vào các lĩnh vực có lợi ích chung và giải quyết  bất đồng thông qua đối thoại - bà Yellen nói với Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong khi bắt đầu hội đàm giữa hai bên, mà một quan chức Bộ Tài chính cho biết sẽ kéo dài hơn ba giờ.

Chuyến thăm của bà Yellen các ngày 7-9/7 là nỗ lực mới nhất của Mỹ nhằm hàn gắn mối quan hệ giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, vốn đang gặp khó khăn về các vấn đề từ Đài Loan đến công nghệ và lôi kéo các đồng minh của họ vào cuộc cạnh tranh, gây ảnh hưởng đến các công ty và quan hệ thương mại.

Theo Reuters, giống chuyến thăm của Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken tháng trước, bà Yellen đang tìm kiếm sự cân bằng tinh tế giữa hòa giải và tiếp tục thúc đẩy Bắc Kinh chấm dứt các hành vi mà Washington cho là có hại cho các công ty Hoa Kỳ và phương Tây.

"Trong bối cảnh triển vọng kinh tế toàn cầu phức tạp, hai nền kinh tế lớn nhất cần liên lạc chặt chẽ và trao đổi quan điểm về cách ứng phó của chúng ta trước những thách thức khác nhau", Yellen nói với ông Hà - Phó Thủ tướng phụ trách kinh tế mới được bầu của Trung Quốc.

“Làm như vậy có thể "giúp cả hai bên hiểu đầy đủ hơn về triển vọng kinh tế toàn cầu và đưa ra quyết định tốt hơn để củng cố nền kinh tế của chúng ta", bà nói.

Đồng thời, bà Yellen nhắc lại Washington muốn đảm bảo sự cạnh tranh lành mạnh với một "bộ quy tắc công bằng" có lợi cho cả hai nước theo thời gian.

Phó Thủ tướng Hà  cho biết sẵn sàng làm việc với bà Yellen.

Tuy nhiên Bắc Kinh đã nhiều lần nói với Washington rằng hãy nói đi đôi với hành động. Họ chỉ ra rằng Hoa Kỳ tiếp tục có các động thái nhằm hạn chế khả năng tiếp cận của Trung Quốc đối với các công nghệ bao gồm cả chất bán dẫn.

Bắc Kinh cũng đã từ chối nối lại quan hệ quân sự song phương, trong khi thuế quan áp dụng đối với các sản phẩm của Trung Quốc trong cuộc chiến thương mại dưới thời người tiền nhiệm của Biden, Donald Trump, vẫn còn nguyên.

Trước khi Yellen đến, Trung Quốc trong tuần này đã đột ngột tuyên bố kiểm soát xuất khẩu đối với hai kim loại được sử dụng rộng rãi trong chất bán dẫn và xe điện với danh nghĩa bảo vệ an ninh và lợi ích quốc gia của mình.

Tuy nhiên, Thủ tướng Lý Cường vẫn để ngỏ khả năng đối thoại thêm, thúc giục bà Yellen hôm 7/7 rằng hai bên cần  truyền "năng lượng tích cực" vào quan hệ song phương.

Cho dù nhiều bất đồng, dữ liệu cho thấy mối quan hệ thương mại về cơ bản là vững chắc, với thương mại hai chiều đạt 690 tỷ USD  năm 2023. 

Trong một tín hiệu về sự nhất quán chính sách “Một Trung Quốc”, khi chuyến thăm của bà Yellen đang diễn ra, quân đội Trung Quốc đã cử 13 máy bay và 6 tàu vào không phận và vùng biển xung quanh Đài Loan trong 24 giờ qua.

Cơ quan phòng vệ Đài Loan đang theo dõi tình hình từ trên không và trên biển, đồng thời các hệ thống tên lửa trên đất liền đã sẵn sàng ứng phó. Họ  cho biết 4 máy bay Trung Quốc - 2 máy bay chiến đấu SU-30, một máy bay trinh sát BZK-005 và một máy bay tác chiến chống ngầm Y-8 - đã vượt qua đường trung tuyến ở Eo biển Đài Loan, nơi được coi là biên giới thực tế giữa hai bên, và đã đi vào vùng nhận dạng phòng không tây nam của Đài Loan.

Ngay trước khi bà Yellen đến, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đến thăm trụ sở của Đơn vị phía Đông của quân đội Trung Quốc hôm 6/7. Khu vực hoạt động của đơn vị đối mặt trực tiếp với hòn đảo Đài Loan qua eo biển Đài Loan.

Phát biểu trước các chỉ huy tại trụ sở tỉnh Giang Tô, ông Tập “nhấn mạnh nỗ lực… tạo nền tảng mới cho việc phát triển chỉ huy chiến trường và chuẩn bị sẵn sàng cho chiến tranh” - báo chí Trung Quốc đưa tin.

Ông kêu gọi “tăng cường lập kế hoạch chiến tranh và chiến đấu… và tăng cường huấn luyện trong điều kiện chiến đấu thực tế để nâng cao khả năng chiến đấu và giành chiến thắng của các lực lượng “ - các báo cáo cho biết.