Phát hiện đề thi môn Lịch sử tốt nghiệp THPT năm 2023 có nhầm lẫn?

Chiều 13/7, chia sẻ với PV báo Dân Việt, Tiến sĩ Trần Thanh Thủy, Trường Chính trị Lê Duẩn, Quảng Trị, cho biết vừa phát hiện Ban ra đề thi tốt nghiệp THPT môn Lịch sử năm 2023 của Bộ GDĐT đã nhầm lẫn một sự kiện liên quan đến hoạt động của Nguyễn Ái Quốc ở Liên Xô. 

Cụ thể, câu hỏi như sau: Tháng 6/2023, Nguyễn Ái Quốc tham dự Hội nghị Quốc tế Nông dân khi đang hoạt động ở quốc gia nào sau đây? Có 4 đáp án được đưa ra là Liên Xô, Phần Lan, Ănggôla và Angiêri.

Theo Tiến sĩ Trần Thanh Thủy: "Tháng 6/1923, Nguyễn Ái Quốc từ Paris (Pháp) sang Liên Xô với lời mời của Quốc tế Cộng sản để tham dự Đại hội V Quốc tế Cộng sản (Đại hội này diễn ra vào năm 1924). 

Trong thời gian chờ họp Đại hội lần thứ V của Quốc tế Cộng sản, tháng 10/1923, với tư cách là đại biểu nông dân của các nước thuộc địa, Người tham dự Đại hội lần thứ nhất của Quốc tế Nông dân tại Mát-xcơ-va (Ở SGK Lịch sử 12 cơ bản và nâng cao ghi Hội nghị Quốc tế Nông dân; SGK Lịch sử 12 cơ bản có cụm "đến Liên Xô để"; SGK Lịch sử 12 nâng cao cẩn thận đóng mở ngoặc (10/1923). 

Như vậy, tháng 6/1923, Nguyễn Ái Quốc chưa tham dự Hội nghị Quốc tế Nông dân. Tôi là Tiến sĩ Lịch sử Việt Nam nên những sự kiện này tôi nắm rất chắc".

Tiến sĩ Thủy cũng đã tổng hợp và đã ghi lại câu hỏi này có trong các mã đề như sau: Mã đề 301 - Câu 15; Mã đề 303 - Câu 22; Mã đề 305 - Câu 13; Mã đề 307 - Câu 17; Mã đề 309 - Câu 16; Mã đề 311 - Câu 10; Mã đề 313 - Câu 9; Mã đề 315 - Câu 19; Mã đề 317 - Câu 7; Mã đề 319 - Câu 17; Mã đề 321 - Câu 13; Mã đề 323 - Câu 8.

Chia sẻ thêm về mức độ nghiêm trọng của câu hỏi này, Tiến sĩ Thủy cho hay: "Với câu hỏi này, khả năng cao học sinh vẫn chọn vào phương án Liên Xô vì mấy phương án còn lại vô lý. Vì vậy, Bộ GDĐT chỉ cần đính chính lại câu dẫn, sửa thành tháng 10/1923".

Liên quan đến sai sót trên, thầy Lê Đình Hiển, giáo viên Lịch sử, Trường liên cấp Đông Bắc Ga, Thanh Hóa, cũng xác nhận Ban ra đề thi đã nhầm lẫn. 

"Tôi mới xem lại toàn bộ câu hỏi của mã đề 301 và các mã liên quan, đúng là Ban ra đề của Bộ GDĐT đã có nhầm lẫn, sai sót trong câu hỏi này. Đáp án của Bộ GDĐT là Liên Xô, tuy nhiên đây là đáp án không chính xác với câu hỏi.

Thứ nhất, nếu căn cứ mốc thời gian, tháng 6/1923, Nguyễn Ái Quốc vẫn ở Pháp chứ chưa đến Liên Xô. Bởi giữa tháng 6/1923, Nguyễn Ái Quốc mới rời Paris để trên hành trình rời nước Pháp, đi đến Liên Xô. Ngày 26/6, Người rời cảng Hamburg của Đức để đến Petrograd (Liên Xô) vào ngày 30/6. Chính xác là hết tháng 6/1923, Người mới có mặt tại Liên Xô. Kiến thức này SGK đã ghi rõ mốc thời gian.

Thứ hai, Hội nghị Quốc tế Nông dân diễn ra vào tháng 10/1923 (chứ không phải tháng 6 như câu hỏi nhận định) tại Cung Andrayepxky (Mát-xcơ-va), Nguyễn Ái Quốc tham dự Hội nghị này với tư cách đại biểu chính thức của nông dân Đông Dương.

Như vậy, Ban ra đề nhầm lẫn ở ba điểm: Thời gian đi, thời gian đến và thời gian tổ chức Hội nghị Quốc tế nông dân.

Nội dung trên có thể tham khảo tại SGK Lịch sử 12, cơ bản, nâng cao; Hồ Chí Minh toàn tập, tập 1, trang 225 - 228; Tạp chí Cộng sản, số 5 - 1986, trang 41 - 45. Theo thầy Hiển, câu hỏi này không đến mức phải thay đổi đáp án, nhưng cần phải đính chính cho đúng vì liên quan đến lịch sử.