Tại họp báo thường kỳ Chính phủ tháng 7/2023, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi đã trả lời câu hỏi của phóng viên về tình trạng chậm hoàn thuế VAT gây thiệt hại lớn cho doanh nghiệp, hiện trạng hoàn thuế, nguyên nhân, hướng giải quyết.
Thứ trưởng Chi cho biết, hiện nay quy định về hoàn thuế giá trị gia tăng có hai trường hợp là kiểm tra trước hoàn thuế sau và hoàn trước, kiểm tra sau và trong hai trường hợp này đều có quy định ngày hoàn thành, tính từ thời điểm doanh nghiệp trình đầy đủ hồ sơ theo quy định của pháp luật.
Thứ trưởng Chi nhấn mạnh: Đối với phương án hoàn trước kiểm sau, thời điểm hoàn thuế cho doanh nghiệp là sau 6 ngày. Đối với kiểm tra trước, hoàn sau là 40 ngày. Đây là quy định của pháp luật, để hoàn thành thuế.
Thông báo về tình hình cụ thể hiện nay, ông Chi nêu số liệu trong năm 2022 cơ quan thuế đã hoàn trên 150.000 tỷ đồng với trên 20.774 quyết định hoàn thuế. 7 tháng đầu năm 2023, cơ quan thuế cả nước hoàn hơn 70.356 tỷ đồng, với 9.800 quyết định hoàn thuế. Trong các trường hợp hoàn thuế, theo phân loại có đến gần 80% thuộc về nhóm hoàn trước, kiểm tra sau, còn lại 20% thuộc trường hợp kiểm trước, hoàn sau.
Về câu hỏi của phóng viên "chậm hoàn thuế, trách nhiệm thuộc về ai?" Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi khẳng định: Việc xác định trách nhiệm chậm về cơ quan thuế, hay người dân, doanh nghiệp, phải xem "xét trường hợp và hồ sơ cụ thể, từ đó mới xác định được do đâu", ông Chi nói.
Bên cạnh đó, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho rằng: "Đứng về cơ quan quản lý thì cơ quan quản lý phải xem xét, giám sát và có cải tiến để không ai có thể nói chậm nữa".
Thứ trưởng Bộ Tài chính nói: Trước hết rà soát quy định pháp luật, quy trình cách thức triển khai, xem có gì để cải tiến, rút ngắn được lại, vừa đảm bảo yêu cầu nhanh, chính xác, phòng ngừa rủi ro, chống gian lận.
Về giải pháp cụ thể, ngành thuế ưu tiên ứng dụng AI vào quản lý thuế, đang xây dựng dữ liệu lớn về doanh nghiệp, chủ động sàng lọc các doanh nghiệp rủi ro trước, tức là các doanh nghiệp phải kiểm trước hoàn sau.
Dẫn trường hợp cụ thể, Thứ trưởng Bộ Tài chính nêu: "Vừa qua có doanh nghiệp chỉ kinh doanh yến sào, nhưng xuất hóa đơn với doanh thu trên 30.000 tỷ, đồng. Chúng tôi phải kiểm tra vì có phân tích, dữ liệu rồi. Rõ ràng hợp pháp, hợp lý thì họ được hoàn thuế rất nhanh", ông Chi nói.
Đại diện Bộ Tài chính khẳng định sẽ nâng cao kỷ cương, xử nghiêm các trường hợp gây khó khăn cho doanh nghiệp, đồng thời cũng kiên quyết xử nghiêm các gian lận hoàn thuế.