Bí ẩn tường thành cổ dưới biển Quy Nhơn
Vùng biển gần bờ xã Nhơn Hải (TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định) tồn tại một bờ thành cổ chìm trong lòng biển, nó chỉ nhô lên khỏi mặt nước mỗi tháng vài lần khi thủy triều rút sâu.
Bề mặt tường thành phẳng, rộng hơn 10m nhưng độ cao chưa xác định được, chiều dài khoảng hơn 2km.
Theo người dân địa phương, tại thôn Hải Giang, cách bờ thành nói trên hơn 5km khi thủy triều xuống cũng sẽ nhìn thấy đoạn thành dài khác ở gần bờ. Hai đoạn bờ thành này có kết cấu giống nhau nên nhiều người cho rằng đó là một tường thành kéo dài.
Tuy nhiên, đến nay, nguồn gốc về bờ tường thành này vẫn là một bí ẩn.
Ông Trần Văn Hiệp (58 tuổi) cho biết, trước đây, ông có đục vài lỗ để làm chỗ neo tàu thuyền thì phát hiện tường thành xây dựng bằng thứ chất dẻo như hồ, không phải xây bằng đá hay gạch.
Nếu tường xây bằng đá thì đục vào sẽ vỡ ngay còn tường thành thì không. Có một điều đặc biệt nữa mà ông Hiệp chia sẻ đó là, hàu biển bám sống ở bờ thành này sau một thời gian đều chết.
Các bậc cao niên kể lại xưa kia vùng đất này là đất của người Chiêm Thành (Chăm Pa) sinh sống, tường thành này được xây dựng có thể vừa để chắn sóng biển vừa phòng thủ sự xâm lấn.
Người dân địa phương cho biết, không rõ tường thành có từ bao giờ. Tuy nhiên, hàng chục năm về trước họ đã nhìn thấy mỗi khi thủy triều rút xuống. Tường thành cổ chỉ hiện lên một vài lần trong tháng khi thủy triều rút sâu, thường thì vào mùng 1 và ngày rằm (âm lịch) sẽ nhìn thấy rõ nhất.
Nhơn Hải là xã bãi ngang nằm trong vùng bán đảo Phương Mai thuộc TP.Quy Nhơn, tỉnh Bình Định, có chiều dài bờ biển 15km.
Vùng biển xã Nhơn Hải là khu vực mang tính đặc trưng về đa dạng sinh học của hệ sinh thái rạn san hô vùng ven biển Bình Định.
Với địa hình có nhiều đảo nhỏ, các bãi đá ngầm, bãi rạn san hô và thảm thực vật ngầm, những năm gần đây, Nhơn Hải nổi lên là điểm đến du lịch biển hấp dẫn du khách.
Theo Phó Chủ tịch UBND xã Nhơn Hải Nguyễn Ngọc Nam, ông cũng nghe người xưa kể lại chứ không thấy có một tài liệu nào nói về tường thành này.
Vừa qua, Phòng Văn hóa và Thể thao của TP Quy Nhơn cùng Bảo tàng tổng hợp Bình Định đã mời các chuyên gia tới lấy mẫu để thẩm định. Đặc biệt, nơi đây thời gian qua trở thành một địa điểm thu hút khách du lịch.
"Sắp tới địa phương sẽ đề xuất phát triển du lịch cộng đồng tại xã Nhơn Hải, trong đó xây dựng phương án đưa địa điểm này vào hoạt động trải nghiệm", ông Nam nói.
Theo TS Đinh Bá Hòa - nguyên Giám đốc Bảo tàng tổng hợp Bình Định, ngày trước ông từng ra khu vực "tường thành" này để kiểm tra và cũng ngờ ngợ với suy nghĩ ban đầu là một công trình do người Chăm Pa làm để lại, do khu vực này từng là nơi cư trú của người Chăm.
Thế nhưng, sau đó, một số người bạn của ông làm công tác địa chất tại một trường đại học ngoài Hà Nội có vào để cùng với ông đi kiểm tra và lấy mẫu, thì cho rằng đây là một bờ san hô cổ do thiên nhiên hình thành từ hàng mấy triệu năm về trước. Có thể, đây là một rạn san hô cổ chứ không phải các rạn san hô như hiện nay.