Đồng Nai: Trong tháng 9 dự kiến hoàn tất thu hồi gần 64 ha phục vụ dự án sân bay Long Thành

Liên quan đến tiến độ thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng Hàng không quốc tế (HKQT) Long Thành, UBND tỉnh Đồng Nai vừa có báo cáo gửi Ủy ban Kinh tế của Quốc hội về tình hình triển khai dự án.

Theo đó, dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư Cảng HKQT Long Thành có quy mô diện tích thu hồi đất là 5.364,21ha. Trong đó, đất xây dựng cảng hàng không là 5.000 ha (đo đạc thực tế là 4.946,45 ha) và đất xây dựng 2 khu tái định cư là 364,21 ha (khu tái định cư Lộc An - Bình Sơn là 282,35 ha và phân khu III - khu tái định cư Bình Sơn là 81,86 ha).

Về công tác giải phóng mặt bằng, tổng diện tích thu hồi 4.946,45 ha (theo số liệu đo đạc thực tế), trong đó giai đoạn 1 là 2.532 ha (bao gồm 1.810 ha xây dựng cảng hàng không và 722 ha dự trữ đất dôi dư); giai đoạn 2 là 2.414,45 ha.

Đến nay, UBND tỉnh đã thu hồi 4.882,62 ha/4.946,45 ha khu vực xây dựng cảng hàng không, đạt 98,7%. Phần diện tích còn lại 63,83 ha giai đoạn 2 (bao gồm: 10,38 ha đất hộ gia đình, cá nhân và 53,45 ha đất giao thông, sông suối), dự kiến sẽ hoàn thành thu hồi trong tháng 9.

Đáng chú ý, UBND tỉnh Đồng Nai cũng cho biết những khó khăn, vướng mắc đang tồn đọng trong quá trình triển khai dự án. Đó là công tác thu hồi đất, xây dựng hạ tầng khu tái định cư, tái lập hạ tầng gặp nhiều khó khăn, không đảm bảo tiến độ, trong khi khối lượng công việc cần phải giải quyết rất lớn. Cùng với đó, giá vật tư, vật liệu tăng cao, nguồn cung ứng sản xuất vật tư vật liệu bị đứt gãy, lực lượng lao động sau giãn cách chưa được phục hồi đầy đủ làm ảnh hưởng về tiến độ và thời gian thực hiện.

Khó khăn tiếp theo là về giải ngân vốn dự án, vì niên độ của dự án đã hết hạn (từ năm 2017 đến năm 2021) nên Kho bạc Nhà nước không thể giải ngân đối với các công việc đã thực hiện. 

Để hoàn thành công tác thu hồi đất cho toàn bộ 5.000 ha và bàn giao toàn bộ mặt bằng giai đoạn 1, UBND tỉnh Đồng Nai đã tạm ứng ngân sách tỉnh để tiếp tục chi trả kinh phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho người có đất bị thu hồi.

Một khó khăn nữa là vấn đề bố trí tái định cư hai tuyến đường giao thông kết nối T1 và T2. Các tuyến giao thông kết nối T1, T2 với Cảng HKQT Long Thành nằm trong dự án đầu tư xây dựng Cảng HKQT Long Thành giai đoạn 1 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và UBND tỉnh Đồng Nai phê duyệt tiểu dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Tuy nhiên, các hộ dân có đất bị thu hồi thuộc hai tuyến đường này chưa được xác định vị trí để bố trí tái định cư.

Ngoài ra, còn một số vướng mắc khác như một phần diện tích đất giai đoạn 2 chưa được áp giá, lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Một bộ phận người dân đang phải chờ bốc thăm tái định cư, cuộc sống hiện tại gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của việc đào đắp, san nền (khói bụi, ngập úng nước khi trời mưa...).

Bên cạnh đó, do có một số kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước về dự án liên quan đến việc áp dụng chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, UBND huyện Long Thành tạm dừng tính toán hỗ trợ cho một số đối tượng để chờ hướng dẫn xử lý, dẫn đến tình trạng phát sinh nhiều đơn kiến nghị, khiếu nại.

Cuộc sống của người dân tại khu tái định cư Lộc An - Bình Sơn từng bước đã ổn định, nhưng vẫn còn thiếu các tiện ích công cộng như chợ, trường học do chưa xây dựng xong (có 6 gói thầu, trong đó có 5 công trình trường học) bị chậm tiến độ, phải tổ chức lựa chọn nhà thầu khác để tiếp tục thi công công trình); công tác quản lý phần diện tích giai đoạn 2 gặp khó khăn do diện tích lớn (2.414,45 ha), chưa hoàn thành hàng rào bảo vệ.

Qua đó, UBND tỉnh Đồng Nai kiến nghị điều chỉnh giảm tổng mức đầu tư dự án từ 22.938 tỷ đồng còn 19,207,504 tỷ đồng; Điều chỉnh giảm diện tích đất thu hồi từ 5.399,35 ha còn 5.317,35 ha (giảm 82 ha);

Đối với phần diện tích phân khu III - khu dân cư, tái định cư Bình Sơn, tỉnh Đồng Nai đều nghị giảm không thực hiện đầu tư (diện tích 97 ha theo Nghị quyết 53 2017/QH14; diện tích 81,86 ha theo Quyết định số 1487/QĐ-TTg) và đưa ra khỏi dự án. Đồng thời chấp thuận giao cho UBND tỉnh Đồng Nai giữ lại khu đất này để phát triển kinh tế xã hội theo quy hoạch của địa phương. Đối với phần kinh phí bồi thường của khu đất, UBND tỉnh Đồng Nai sử dụng nguồn vốn ngân sách của tỉnh để hoàn trả ngân sách Trung ương theo quy định.

Cho phép bố trí tái định cư các hộ dân thuộc tuyến đường giao thông kết nối T1, T2 vào khu tái định cư Lộc An - Bình Sơn. Gia hạn thời gian thực hiện dự án đến hết năm 2024, đồng thời cho phép kéo dài thời gian giải ngân số vốn là 2.510,372 tỷ.

UBND tỉnh Đồng Nai đề nghị Ủy ban Kinh tế của Quốc hội sớm tổ chức thẩm tra hồ sơ điều chỉnh dự án, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến để trình Quốc hội thông qua vào kỳ họp cuối năm 2023.