Ukraine sắp xét xử vụ án phản quốc chống lại cựu Tổng thống thân Nga Yanukovych

Cựu Tổng thống Ukraine Viktor Yanukovych và cựu Thủ tướng Mykola Azarov, cả hai đều nắm quyền từ năm 2010 đến năm 2014, đã bị buộc tội phản quốc vì đã gia hạn hợp đồng cho Hạm đội Biển Đen của Nga thuê cảng hải quân Sevastopol và cho phép quân đội Nga triển khai bổ sung tới bán đảo Crimea.

Cả ông Yanukovych và Azarov đều đang sống lưu vong ở Nga kể từ khi bị lật đổ quyền lực vì các chính sách thân Nga của họ.

Cục Điều tra Nhà nước (SBU) đã hoàn thành cuộc điều tra đặc biệt trước khi xét xử đối với ông Yanukovych và Azarov, với bản cáo trạng liên quan sẽ được gửi tới tòa án, các nhà điều tra chính thức đưa tin vào ngày 15/9.

Các bị cáo bị buộc tội phản quốc và hỗ trợ Nga thực hiện các hoạt động lật đổ Ukraine.

Theo điều tra của SBU, vào năm 2010, giới lãnh đạo Nga đã chỉ thị cho ông Yanukovych gia hạn thời gian lưu trú của Hạm đội Biển Đen của Nga ở Crimea.

Trong các thỏa thuận năm 1997 trước đây giữa Ukraine và Nga, việc lưu trú được cho là sẽ kết thúc vào năm 2017.

Vì Ukraine không muốn kéo dài thời gian lưu trú của hạm đội Nga ở Crimea nên Điện Kremlin quyết định buộc chính quyền Yanukovych làm điều đó bằng cách "tống tiền" năng lượng.

Năm 2010, tại Tòa nhà Chính phủ Liên bang Nga, một phái đoàn Ukraine do ông Azarov dẫn đầu đã ký các thỏa thuận, được gọi là Thỏa thuận Kharkiv, để kéo dài thời gian lưu trú của Hạm đội Biển Đen của Nga trên bán đảo Crimea.

Sau khi ký kết thỏa thuận, cựu Thủ tướng Azarov và Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Ukraine lúc đó đã tuyên bố về sự cần thiết và tầm quan trọng của việc ký kết Hiệp định này, cho rằng điều này là vì lợi ích kinh tế của đất nước.

Một trong những lập luận của họ là việc Ukraine cần khí đốt giá rẻ của Nga do tình trạng nền kinh tế của đất nước.

Theo SBU, ngoài việc vi phạm Hiến pháp và một số luật, Hiệp định Kharkiv về cơ bản quy định việc triển khai một căn cứ quân sự mới trên lãnh thổ Ukraine và thực tế đưa ra các quy định mới về việc kéo dài thời gian lưu trú của hạm đội Nga ở Ukraine.

Do các hành động phạm tội của chính phủ Yanukovych, lực lượng vũ trang Nga đã tích cực xây dựng nhân sự và thiết bị quân sự trên lãnh thổ bán đảo Crimea.

Sau thành công của các cuộc biểu tình Maidan và việc lật đổ chính phủ thân Putin, Điện Kremlin đã sử dụng các lực lượng này để giành quyền kiểm soát bán đảo vào năm 2014, khởi đầu cho cuộc xung đột giữa Ukraine và Nga mà Moscow leo thang vào tháng 2 năm 2022.

Ngoài ra, cuộc điều tra còn ghi nhận thiệt hại do chính phủ Yanukovych ký Hiệp định Kharkiv gây ra, khiến Ukraine mất nhiều hơn 1,08 nghìn tỷ Hr. (khoảng 127 tỷ USD theo tỷ giá hối đoái đầu năm 2014).