Đối tác đáng tin cậy
Sáng nay 27/9, Đại sứ mới của Liên minh Châu Âu (EU) tại Việt Nam Julien Guerrier đã có buổi gặp gỡ báo chí đầu tiên kể từ khi bắt đầu nhiệm kỳ mới. Ông mở đầu bằng việc chia sẻ những ấn tượng tốt đẹp về Việt Nam mà bản thân ông đã chứng kiến.
"Tôi đã đến Việt Nam nhiều lần là một khách du lịch, nhưng 27 năm trước tôi là thành viên đoàn đàm phán của EU về việc Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới và đã chứng kiến rất nhiều sự thay đổi ở Việt Nam" – Đại sứ Gurrier nói.
Đại sứ cho biết: Khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương là khu vực quan trọng, trở thành trung tâm của thế giới hiện nay. EU đã phát triển chiến lược Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, ở đó Việt Nam có vị trí quan trọng về kinh tế, dân số, vị trí địa lý, do đó Việt Nam là đối tác quan trọng của EU.
Đại sứ Gurrier cho biết, trong buổi trình quốc thư lên Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng ngày 26/9, ông đã chia sẻ với Chủ tịch nước về những công cụ, cơ chế từ EU để hai bên có thể sử dụng chúng một cách tối ưu nhất để hỗ trợ quá trình phát triển bền vững của Việt Nam
Đại sứ cho rằng người dân Việt Nam và EU có những khát vọng chung: "Chúng tôi đã nói về phương châm của Việt Nam: Độc lập - Tự do - Hạnh phúc. Đó là cụm từ tôi thấy vẻ đẹp và ý nghĩa trong từng khái niệm, phản ánh nguyện vọng của nhân dân cả Việt Nam và EU".
Đại sứ mong muốn hai bên thúc đẩy giao lưu con người để hiện thực hóa mục tiêu Độc lập - Tự do - Hạnh phúc đó, nhất là các trao đổi, giao lưu học thuật, giáo dục, thăm viếng lẫn nhau, mà triển lãm giáo dục EU tại TP.Hồ Chí Minh và Hà Nội sắp tới là một ví dụ.
"Cá nhân tôi, EU và các thành viên EU là những người bạn của Việt Nam… Nhiệm vụ của tôi trong vài năm tới là ủng hộ và hỗ trợ Việt Nam đạt được các mục tiêu phát triển như trở thành nước có thu nhập cao vào 2045 và đạt phát thải ròng bằng 0 vào 2050" – ông nhấn mạnh.
Tối ưu việc hợp tác
Đại sứ Gurrier tin rằng, với kinh nghiệm lâu dài của EU về phát triển xanh, chuyển đổi xanh, về đổi mới sáng tạo và công nghệ hiện đại, về việc hiện đại hóa trong khi vẫn bảo tồn di sản văn hóa và sự đa dạng, EU có nhiều lợi thế để hỗ trợ Việt Nam.
Ông chia sẻ những sáng kiến, chương trình từ phía EU mà hai bên có thể khai thác trong quá trình hợp tác.
Thứ nhất, Hiệp định Thương mại Tự do EU – Việt Nam EVFTA. Với việc thực thi Hiệp định, trao đổi thương mại hai bên tăng 32%, trong đó xuất khẩu của Việt Nam sang EU gấp 4 lần của EU sang Việt Nam.
Thứ hai, EU có cơ chế vốn Global Gateway – Cửa ngõ Toàn cầu, trị giá 300 tỉ euro để đầu tư vào các dự án cơ sở hạ tầng và thiết lập quan hệ kinh để đạt được tăng trưởng bền vững trong các lĩnh vực như giao thông vận tải, giáo dục, y tế, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh… nhằm đạt được mục tiêu phát triển nhưng không gây vấn đề về nợ công, mang lại các mục tiêu về xã hội, môi trường, con người.
Thứ ba, Cơ chế Chuyển đổi năng lượng công bằng JEPT của G7 và các đối tác quốc tế khác trị giá 15,5 tỉ USD từ ngân sách công và đầu tư tư nhân, để hỗ trợ Việt Nam chuyển đổi năng lượng hóa thạch sang năng lượng tái tạo, đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng 0.
Thứ tư, Quỹ đầu tư Horizon Europe dành chonghiên cứu và đổi mới sáng tạo. Đại sứ khuyến khích các nhà khoa học, các viện nghiên cứu của Việt Nam đăng ký sáng kiến với quỹ này để trao đổi kiến thức, công nghệ với các đối tác từ EU.
Thứ năm, thúc đẩy hợp tác về quốc phòng an ninh. "EU và Việt Nam có lợi ích chung trong việc đảm bảo hòa bình an ninh khu vực và trên thế giới, cụ thể là an ninh ở Biển Đông. Hai bên có dư địa hợp tác trong lĩnh vực này" – Đại sứ Julien Gurrier nói. Hai bên đã có Hiệp định khung về hợp tác an ninh quốc phòng (FPA), ngoài ra là dự án tăng cường hợp tác an ninh tại Châu Á của EU – đó là những cơ chế để hai bên có thể mở rộng quy mô hợp tác trong các hoạt động gìn giữ hòa bình, an ninh mạng, xây dựng năng lưc hàng hải… và có những đóng góp để bảo đảm hòa bình và ổn định trong khu vực.
Đại sứ cũng chia sẻ một số nội dung hợp tác cụ thể giữa hai bên. Về việc tháo gỡ thẻ vàng IUU trong khai thác thủy hải sản, ông cho biết đây là vấn đề quan trọng và đã được đàm phán trong nhiều năm. Ông ghi nhận Việt Nam đã có nhiều nỗ lực thay đổi các quy định của pháp luật, nhưng điều quan trọng là thực thi và truyền thông đến ngư dân như thế nào. Tháng 10 tới sẽ có đoàn kiểm tra của EU sang Việt Nam để tiếp tục đánh giá việc Việt Nam thực hiện các quy định về chống khai thác bất hợp pháp, không theo quy định và không báo cáo.
Về hỗ trợ Việt Nam chuyển đổi năng lượng, phát triển xanh trong khi EU đang gặp khó khăn do cuộc chiến Nga - Ukraine, Đại sứ Gurrier cho rằng EU đã thành công trong việc tách rời giữa tăng trưởng GDP và giảm phát thải khí nhà kính. Ông khẳng định: "Việt Nam có nhiều lợi thế và cơ hội đi theo hướng này. Ví dụ Công ty Vinfast đã quyết định chuyển hoàn toàn xe ô tô sang xe điện và tôi tin rằng họ sẽ đạt lợi thế của người đi đầu khi đưa ra quyết định táo bạo này. Người tiên phong sẽ có những cơ hội về kinh tế mang lại".
Ông cũng lấy ví dụ Trung Quốc là quốc gia hàng đầu thế giới về năng lượng mặt trời, phát triển công nghệ pin mặt trời tiên tiến nhất thế giới.
Việc chuyển đổi năng lượng yêu cầu chi phí rất lớn nhưng có cơ hội rất lớn. Cơ chế JEPT với khoản vốn 15,5 tỉ USD là nguồn lực hỗ trợ chi phí cho Việt Nam chuyển đổi năng lượng. Với các lợi thế thiên nhiên như nước, gió, mặt trời, địa hình núi…, Việt Nam có nhiều cơ hội để phát triển năng lượng tái tạo – Đại sứ nói.
"EU muốn duy trì là đối tác đáng tin cậy, là người bạn của Việt Nam, thông qua các công cụ đặc thù để mang lại giá trị gia tăng cho quan hệ đối tác này, để thực hiện các tham vọng của Việt Nam. Tôi tin các bạn hoàn toàn có thể tin tưởng cá nhân tôi và EU với tư cách là đối tác đáng tin cậy và phù hợp cho Việt Nam".
"Đây là cơ hội cho Việt Nam và mong muốn cùng chung tay với Việt Nam nắm bắt và hiện thực hóa cơ hội này".
(Đại sứ EU tại Việt Nam Julien Gurrier)