Đến với Đà Lạt (Lâm Đồng), du khách được mãn nhãn với những loài lan rừng đẹp lạ và cách bán lan đặc biệt.
Đà Lạt vốn được biết đến với nhiều tên gọi đặc sắc mà du khách muôn nơi thân thương đặt cho: “phố núi”, “thành phố mờ sương”, “thành phố mộng mơ”…
Nhưng trong số những cái tên gọi thân thương đó, “thành phố ngàn hoa” là cái tên gợi nhớ hơn cả, được nhiều du khách, nhất là giới trẻ truyền tai nhau dù chỉ là mới ghé thăm, hay thậm chí chưa một lần đặt chân đến mảnh đất này.
Hoa trước sân nhà, hoa trong vườn, hoa trong nhà, hoa treo trên các công trình kiến trúc, ban công, hay khung cửa nhà cao tầng. Hoa rực nở bên đường, hoa đua mình khoe sắc trên đồi cao, hoa len lỏi dưới tán rừng thông vi vu…
Đâu đâu cũng rực rỡ muôn sắc màu của các loài hoa trong tiết trời se se lạnh pha chút nắng vàng nhạt càng làm cho khung cảnh huyền ảo, lúc thực, lúc như trong cổ tích.
Mỗi loài hoa là mỗi tác phẩm hoàn thiện của thiên nhiên ban tặng, hoa hồng, hoa cúc đủ màu, nhung, vàng, trắng, nhũ, hoa phượng tím nhạt, hoa xác pháo rực đỏ… Lộng lẫy và kiêu sa hơn cả có lẽ là các loài hoa lan rừng, bởi khí hậu mát mẻ quanh năm ở đây phù hợp với đặc tính sinh trưởng của nó.
Được mệnh danh “lan của các loài lan”, địa lan đa dạng về chủng loại, có hương thơm nhẹ nhàng nên được nhiều người yêu thích. Hoa có 3 cánh lớn ở ngoài, 2 cánh nhỏ ở trong. Du khác có thể tìm thấy nhiều loại địa lan khác nhau như Kiếm Bích Ngọc (Xích Ngọc), Thanh Ngọc (Tử Cán), Kiếm Bạch Hồng (Bạc Lan)…
Giống như tên gọi của mình, hoa lan Thanh Đạm có 2 dạng mọc đơn và mọc chùm, khoác lên mình vẻ đẹp đơn giản và thanh khiết nhưng vô cùng quyến rũ. Có nhiều giống khác nhau, Thanh Đạm Bạc, Thanh Đạm Xanh, Thanh Đạm Tuyết Ngọc…
Lan Giáng Hương Đà Lạt làm mê đắm lòng người bởi luôn tràn đầy sức sống, nhiều hoa và hương thơm quyến rũ. Với đặc điểm là mọc bám vào thân cây, lá dày, cùng khả năng thích nghi môi trường cao nên đa phần người chơi lan chọn loài hoa này cho vườn lan nhà mình.
Người yêu hoa cũng có thể dễ dàng tìm thấy các loại Giáng Hương như Giáng Hương Quế, Giáng Hương Họa Mi... tại các chợ hoa hoặc ở các shop hoa lan tại thành phố Đà Lạt.
Loài lan phổ biến và đa dạng nhất về cả hình dáng lẫn màu sắc đó là giống lan Hoàng Thảo, hoa mọc cong xuống đất, gồm nhiều cụm hoa như Hoàng Thảo Giã Hạc, Hoàng Thảo Hạc Vĩ, Hoàng Thảo Thủy Tiên… có mùi thơm nồng nàn, lan xa, giữ hương lâu.
Tuy nhiên, vì lan Hoàng Thảo không có sự đồng nhất về hình dáng và màu sắc nên nếu không phải là người “sành lan” thì rất dễ bị nhầm lẫn với các loại lan khác.
Chơi hoa lan là niềm yêu thích, là thú vui tao nhã của nhiều người. Đà Lạt là địa danh mà những nhà săn ảnh đẹp hay “dân chơi” lan sẽ không bỏ qua. Đặc biệt là loài lan rừng được nhiều nghệ nhân chơi lan săn lùng và tìm kiếm, không tiếc công sức và tiền của để sở hữu một giỏ vừa ý.
Nhờ thiên nhiên ưu đãi, ban tặng cho Đà Lạt khí hậu hài hòa nên lan rừng ở đây nở hoa quanh năm, nhưng nở rộ và đẹp mắt nhất là thời điểm giao mùa giữa mùa khô và mùa mưa ở Tây Nguyên (tháng 3 – 4 hằng năm). Đây là dịp khởi đầu của mùa cao điểm đón khách du lịch ghé tham quan thành phố mộng mơ và cũng là lúc các “chợ lan rừng” hoạt động náo nhiệt nhất trong năm.
Lan rừng không chỉ được bày bán, trao đổi ở trong các làng hoa “có tiếng” ở Đà Lạt như “Vạn Thành”, “Thái Phiên”…và các “vựa lan” lớn trên các con phố Hồ Xuân Hương, Hùng Vương, Trần Hưng Đạo, Mai Anh Đào, Xô Viết Nghệ Tĩnh.…Mà mấy năm gần đây, một số “chợ lan rừng” mới nổi lên, hằng ngày thu hút hàng trăm lượt người dân địa phương và du khách ghé đến mua bán, trao đổi...
Trong số đó phải kể đến “chợ lan rừng Đà Lạt” trước cổng chợ Đà Lạt, cách Hồ Xuân Hương chừng 5 phút đi bộ. Đây là khu vui chơi, giải trí và mua sắm sầm uất của thành phố, cũng là nơi tập trung nhiều khách chơi lan.
Cứ mỗi dịp cuối tuần chợ lan rừng dường như đông hơn, tấp nập hơn với hàng trăm người không phân biệt giới tính hay lứa tuổi, không hẹn mà gặp cùng xuất hiện nơi đây để mang về những nhánh lan rừng mà mình yêu thích nhất, làm quà tặng hay trưng bày tại nhà.
Đơn vị để tính đơn giá cũng rất đa dạng và tùy thuộc vào từng loài lan, có thể tính theo chậu, theo giỏ, theo dò, theo nhánh thân, theo chùm hoa, theo cánh hoa, hay theo cặp lá, độ dài…
Nhưng thú vị và đặc sắc hơn cả là người mua có thể thích mua theo ký, theo lạng hoặc mua theo bó... Người mua và người bán thoải mái trao đổi, thương lượng với nhau. Người bán ra giá, người mua có thể vô tư trả giá đến một mức giá mà cả hai bên đều cảm thấy hài lòng.
Đến với chợ lan rừng ở Đà Lạt, người mua, người bán và cả du khách vãn chơi không chỉ được thoải mái chiêm ngưỡng những loài lan rừng mắt mắt mà còn được chia sẻ, trao đổi những kinh nghiệm quý báu trong việc nhận diện, trồng và chăm sóc hoa lan rừng.
Đây cũng là dịp du khách được trải nghiệm, giao lưu với nét văn hóa đặc sắc của Tây Nguyên. Bởi những người bán lan rừng ở đây hầu hết là những phụ nữ đồng bào dân tộc thiểu số. Họ chỉ mang đến một mặt hàng duy nhất, là “thứ tinh hoa được tích tụ từ khí trời và nhịp thở của núi rừng”.