Bệnh nhân L.M.S (nam, 18 tuổi), là sinh viên năm nhất một trường đại học tại TP.HCM. Xuất phát từ hiềm khích cá nhân trong một trận thi đấu bóng đá do nhà trường tổ chức, sau khi trận đấu kết thúc, nạn nhân bị một nam sinh khác đâm từ phía sau vào vùng cổ bên phải bằng dao nhọn. Vết thương gây chảy máu rất nhiều, được giáo viên và bạn học băng bó tạm thời và đưa vào cấp cứu tại Bệnh viện Quân y 175.
Ngay khi tiếp nhận nạn nhân, bệnh viện lập tức kích hoạt quy trình báo động đỏ (code red), các bác sĩ nhiều chuyên khoa nhanh chóng có mặt, thám sát vết thương và nhận định bệnh nhân bị thủng mạch máu lớn vùng cổ, tình trạng chảy máu vẫn đang hoạt động, tiên lượng nguy kịch.
Các bác sĩ khẩn trương băng ép cầm máu vết thương, thực hiện các xét nghiệm cấp cứu, siêu âm và chụp cắt lớp vi tính vùng đầu cổ.
Kết quả hình ảnh cho thấy, bệnh nhân bị gãy mỏm ngang đốt sống cổ bên phải có mảnh rời, thủng thành bên động mạch đốt sống phải ở vị trí tương ứng gây chảy máu.
Một cuộc hội chẩn ngay tại chỗ được tiến hành chớp nhoáng, bệnh nhân được đặt nội khí quản, an thần thở máy chủ động bảo vệ đường thở khỏi sự chèn ép của khối máu tụ lớn vùng cổ, khẩn trương đưa bệnh nhân lên phòng can thiệp mạch xử lý chỗ thủng động mạch đốt sống bằng phương pháp can thiệp nội mạch.
Tiến sĩ, bác sĩ Tạ Vương Khoa, Phó chủ nhiệm khoa Nội thần kinh, trưởng ê-kíp can thiệp, cho biết động mạch đốt sống nếu xảy ra biến cố sẽ có nguy cơ đe dọa tính mạng do nguồn cung cấp máu lên thân não bị gián đoạn.
Chấn thương động mạch đốt sống là dạng sang thương hiếm gặp bởi ở đoạn cổ, động mạch được bao bọc bởi mỏm ngang các đốt sống cổ là các cấu trúc xương cứng.
"Đây là trường hợp hiếm gặp. Chúng tôi chưa gặp tình huống tương tự, y văn trong nước hầu như chưa tìm thấy tư liệu", bác sĩ Khoa cho biết.
Phẫu thuật xử lý động mạch đốt sống đang chảy máu được xem là một trong những loại phẫu thuật phức tạp và thử thách nhất, kể cả với người giàu kinh nghiệm, đặc biệt khi vị trí thủng ở cao như trường hợp này.
Quá trình bóc tách nhiều cấu trúc giải phẫu học quan trọng về mạch máu, thần kinh, cơ ở vùng cổ, cắt mỏm ngang các đốt sống cổ luôn tiềm ẩn rủi ro xảy ra các tai biến nghiêm trọng, thậm chí đe doạ tính mạng, trong và sau phẫu thuật.
Sau khi được can thiệp nội mạch thành công, bệnh nhân tiếp tục được các bác sĩ nhiều chuyên khoa theo dõi, thám sát kỹ lưỡng, xử lý hiệu quả các chấn thương kết hợp (vết thương da, cơ, mạch máu nhỏ vùng cổ, gãy mỏm ngang đốt sống cổ, sang chấn tâm lý…).
Vài giờ đồng hồ sau can thiệp, bệnh nhân được giải mê và rút ống nội khí quản. Sau 1 tuần điều trị, bệnh nhân đã hồi phục hoàn toàn.