9X Thanh Hóa lập Vườn Bản Thổ giữ rừng, giúp dân làng làm giàu bằng cách gì?

Bỏ phố về rừng làm nông

Linh dẫn chúng tôi đi thăm vườn rừng rộng chừng 3ha với đủ các loại cây rừng như: lim, lát, dổi, trám... kết hợp với các loại cây ăn quả như cam, quýt, na, ổi… cùng một số loại cây dược liệu và nguyên liệu làm thức ăn chăn nuôi khác. Ngọc Linh cho biết, khu đồi này cách đây 4 năm, sau khi chặt hết cây keo rất cằn cỗi. Có được khu rừng đang xanh tốt và phát triển như hiện nay là cả một quá trình dài với bao nhiêu khó khăn và vất vả.

Năm 2013, sau khi tốt nghiệp Học viện Báo chí và Tuyên truyền, Ngọc Linh trúng tuyển vào làm việc cho một công ty thuộc Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam. Linh kể, từ lúc sinh ra và lớn lên, cô được sống và hoà mình với màu xanh của cây cối nên có tình yêu mãnh liệt với núi rừng. Đến khi thấy những cánh rừng ngày một ít đi, đất đai hoang hóa, Ngọc Linh nung nấu ý định trở về quê hương để "làm điều gì đó".

"Dù đang làm một công việc ổn định, có cơ hội thăng tiến, nhưng tôi luôn khát khao làm thế nào để giữ lại rừng, giữ lại những cây rừng bản địa mà tạo được sinh kế giúp bà con sống khoẻ với rừng… Vậy nên tôi đã bắt đầu tìm tòi kiến thức làm nông nghiệp với ấp ủ về quê trồng rừng, làm kinh tế"- Ngọc Linh kể.

Sau một thời gian tích lũy, nắm chắc các kiến thức về nông nghiệp, tháng 10/2019, Ngọc Linh quyết định "bỏ phố về rừng". Thời điểm đó, Ngọc Linh mới sinh con nhỏ, quyết định của Linh đã vấp phải sự phản đối kịch liệt từ chồng, gia đình và bạn bè. Nhiều người lo lắng cho dự định của Ngọc Linh. Bởi vùng đất cô sinh ra vốn dĩ đã quá khó khăn, trong khi Linh đã thoát ly nhiều năm, lại là thân gái "chân yếu, tay mềm". Nhưng bỏ mặc những khuyên can, Ngọc Linh vẫn chọn về quê khởi nghiệp.

Ngọc Linh bộc bạch: "Mục tiêu của tôi là tạo ra một mô hình vườn rừng bền vững. Ở đó sinh kế được đảm bảo mà không cần chặt đi cây rừng nào, không cần hủy hoại hệ sinh thái bởi thuốc diệt cỏ, thuốc kích thích, thuốc trừ sâu hay phân bón hóa học mà năng suất cây trồng vẫn cao để gia đình mình và người dân ở đây có cuộc sống tốt hơn".

Với quyết tâm đi con đường riêng của mình, sau hơn 4 năm, Ngọc Linh đã trồng, phủ xanh khoảng 6ha rừng tại thôn Thanh Xuân, xã Hóa Quỳ, với 100 loại cây trồng khác nhau, trong đó chủ yếu là cây ăn quả, cây dược liệu và cả những cây rừng bản địa. "Ngoài cây ăn quả, cây rừng, chúng tôi đã chú trọng trồng các cây dược liệu dưới tán rừng vừa phục vụ cho mô hình mật ong lên men của mình, vừa giúp cải tạo đất đai. Mục tiêu của tôi là tạo ra một mô hình vườn rừng bền vững"- Ngọc Linh chia sẻ.

Mô hình vườn rừng Bản Thổ của mình là hình thành theo hệ sinh thái rừng tự nhiên, có nghĩa rừng sẽ được trồng đa dang các loại cây để tạo nên một hệ sinh thái đa tầng tán, trên cùng một diện tích canh tác, từ cây gỗ lớn, cây ăn quả cho tới những cây cỏ… Từ đó, có thể sử dụng tối ưu năng lượng mặt trời và thu hoạch được nhiều vụ khác nhau trên cùng một diện tích, để đa dạng nguồn thu "lấy ngắn nuôi dài". Đồng thời giúp đất đai được cải tạo phì nhiêu hơn, giữ được nước, độ ẩm, chống xói mòn, hệ sinh thái, môi trường được thay đổi rõ rệt.

Liên kết và tạo sinh kế cho bà con từ rừng

Để tạo sinh kế bền vững cho bà con quê nhà và với mong muốn tạo nên một sản phẩm đặc trưng, mang hương vị của núi rừng, cô gái 9X đã mày mò, nghiên cứu, sáng tạo nên các sản phẩm mật ong lên men Bản Thổ. Đến nay, mật ong của "Vườn rừng Bản Thổ" với 5 dòng sản phẩm đã có mặt ở hầu khắp các thị trường trong và ngoài tỉnh Thanh Hóa và được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh.

"Mật ong lên men khác với các dòng mật ong thông thường khác là chúng tôi sẽ cho mật ong vào ngâm ủ trong nhiều tháng, cùng với các loại dược liệu như gừng, nghệ, sâm, chùm ngây… để tạo ra các dòng sản phẩm phù hợp cho từng đối tượng sử dụng. Mật ong khi lên men rất hữu ích với con người, giúp cung cấp các chất dinh dưỡng, các axit amin đã được phân giải dễ hấp thụ và lượng lợi khuẩn giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, từ đó cải thiện hệ tiêu hóa, tăng sức đề kháng cho cơ thể"- Ngọc Linh chia sẻ.

Sau 4 năm trờ về quê hương để phát triển mô hình nông nghiệp xanh Nguyễn Lê Ngọc Linh đã thành lập HTX với 21 xã viên. Ngoài tạo công ăn việc làm cho nhiều người làm việc trực tiếp tại Vườn rừng Bản Thổ, HTX còn tạo sinh kế cho người dân tham gia liên kết trồng cây dược liệu và nuôi ong ven rừng cung cấp cho HTX, giúp hàng trăm hộ dân có nguồn thu nhập ổn định.