Doanh nghiệp có thể nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất trồng lúa theo quy định Luật Đất đai sửa đổi hay không?

Ngày 18/01/2024, tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5, Quốc hội khóa XV, Quốc hội đã chính thức biểu quyết thông qua dự án Luật Đất đai sửa đổi (hay còn gọi là Luật Đất đai 2024) với kết quả biểu quyết là 87,63%.

Sau khi được tiếp thu, chỉnh lý Luật Đất đai 2024 gồm 16 chương và 260 điều; đã quán triệt đầy đủ và thể chế hóa theo đúng tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, phù hợp với Hiến pháp, đồng bộ, thống nhất với hệ thống pháp luật.

Theo các chuyên gia kinh tế nhận định, Luật Đất đai sửa đổi 2024 đã có nhiều điểm mới, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho cả doanh nghiệp và người dân. Một trong những điểm mới đó phải kể tới là quy định nhận chuyển nhượng đất trồng lúa của doanh nghiệp từ người dân. 

Luật sư Hoàng Anh Sơn, Trưởng Văn phòng luật sư Hoàng Anh Sơn, Đoàn Luật sư TP. Hồ Chí Minh phân tích, căn cứ Khoản 1, Điều 191 Luật Đất đai 2013, tổ chức kinh tế không được nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất trồng lúa, trừ trường hợp được chuyển mục đích sử dụng đất theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

Nhưng đến Luật Đất đai sửa đổi 2024, quy định cấm tổ chức kinh tế không được nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất trồng lúa đã bị lược bỏ, tại Khoản 8 Điều 45 quy định: "8. Các trường hợp không được nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất quy định như sau:

a) Tổ chức kinh tế không được nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng của cá nhân, trừ trường hợp được chuyển mục đích sử dụng đất theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt;..."

Đồng thời quy định tại Khoản 7 Điều 45 "Cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất trồng lúa quá hạn mức quy định tại Điều 176 của Luật này thì phải thành lập tổ chức kinh tế và có phương án sử dụng đất trồng lúa bao gồm các nội dung theo quy định tại khoản 6 Điều này và được Ủy ban nhân dân cấp huyện phê duyệt, trừ trường hợp người nhận tặng cho là người thuộc hàng thừa kế".

Như vậy, doanh nghiệp có thể nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất trồng lúa.

Giá đất nông nghiệp có thể tăng khá mạnh nhờ điều này. Giá đất nông nghiệp hiện tại nói chung tương đối rẻ nhưng sẽ có thay đổi khi quy định mới của Luật Đất đai sửa đổi 2024 có hiệu lực. 

Theo LS. Hoàng Anh Sơn, để được nhận chuyển nhượng đất trồng lúa, Doanh nghiệp phải có phương án sử dụng đất trồng lúa và được UBND cấp huyện phê duyệt. 

Điều này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất nông nghiệp, tạo cơ sở cho việc sản xuất nông nghiệp theo quy mô lớn khi doanh nghiệp được nhận chuyển nhượng, tích tụ ruộng đất. Đồng thời, tạo điều kiện cho các hộ gia đình, cá nhân được chuyển nhượng thuận tiện hơn hoặc chuyển đổi nghề bảo đảm cuộc sống.