Nằm trong khuôn khổ chương trình Hội nghị Phát triển bền vững nuôi biển - Nhìn từ Quảng Ninh, chiều nay, 31/3, khoảng 20 giám đốc các HTX, doanh nghiệp nuôi biển đại diện cho hơn 100 hợp tác xã nuôi biển của tỉnh Quảng Ninh đã có buổi tiếp xúc với Bộ trưởng Bộ NNPTNT Lê Minh Hoan và Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh ngay trên khu vực lồng bè nuôi biển Công ty STP tại khu vực nuôi biển của HTX dịch vụ nuôi trồng thủy sản Phất Cờ (huyện đảo Vân Đồn). Tại đây, lãnh đạo Bộ NNPTNT, lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh đã lắng nghe và giải đáp ngay, đồng thời sẽ chỉ đạo ngay để "gỡ khó" cho người nuôi biển.
Tổng giám đốc STP Nguyễn Thị Hải Bình đề xuất tỉnh Quảng Ninh có kế hoạch đối với sản phẩm rong sụn để nuôi biển theo hướng đa giá trị. Thứ hai, có sự phối hợp giữa doanh nghiệp với các HTX. "7 năm qua, STP đi tìm kiếm sự phối hợp, liên kết với các HTX nhưng chưa tìm được tiếng nói chung, đó là một hành trình dài, vất vả", bà nói.
Còn Giám đốc HTX nuôi trai Đảo Ngọc (Quảng Ninh), chị Ngô Thị Vui cho rằng, người nuôi biển cũng thấm thía và hiểu được rằng, "đi ra biển phải đi cùng nhau, đoàn kết, liên kết, không có cạnh tranh dưới mặt nước thì trên bờ mới bán được sản phẩm". Chị Vui mong muốn có quy hoạch riêng vùng nước cho con trai lấy ngọc bởi đây là giống nuôi nên cần có môi trường biển an toàn, trong sạch không giống như các con khác bởi nó kén nước".
Gửi kiến nghị đến Bộ trưởng Lê Minh Hoan và Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Cao Tường Huy, ông Trần Văn Bảo, Giám đốc HTX thủy sản Thắng Lợi (huyện Vân Đồn, Quảng Ninh) cho biết, một quá trình dài những người nuôi biển ở Quảng Ninh mong mỏi có cơ chế, chính sách được nhà nước cấp phép nuôi biển, giao mặt nước ổn định, lâu dài để người nuôi trồng yên tâm đầu tư sàn xuất. Đến nay, mong mỏi này đang thành hiện thực. Tuy nhiên, đặc thù của vùng biển tại Vân Đồn, các hòn đảo trên vịnh Bái Tử Long liên kết với nhau tạo thành các vũng, vịnh kín sóng, kín gió đồng thời cũng… kín luôn sóng điện thoại.
"Vùng biển Vân Đồn lõm sóng điện thoại. Người nuôi biển đặt lồng bè ngoài khơi, không có sóng điện thoại để liên lạc nên rất khó khăn trong việc sản phẩm sản xuất ra, người nuôi phải đi tìm người mua, tìm tàu thu mua cá. Vân Đồn cũng chưa có cảng cá để tiêu thụ sản phẩm", ông Bảo nói.
Từ đây, ông Bảo mong muốn của bà con có một cảng cá có đủ tiêu chuẩn để bà con sản xuất ra có nơi mua bán, tiêu thụ.
"Hạ tầng nuôi biển cần có nguồn điện. Các HTX mong được địa phương có cơ chế chính sách bởi khi được giao mặt nước ổn định, lâu dài, nghĩa là người dân có "đất" để canh tác nên bà con sẵn sàng góp tiền để xây dựng đường điện, từ đó có nguồn năng lượng để sản xuất. Hiện tại, người nuôi vẫn chạy máy phát điện, chi phí rất lớn và không đáp ứng được yêu cầu nuôi trồng quy mô lớn, gây ô nhiễm môi trường do dầu thải xả ra".
Giải đáp các kiến nghị của đại diện người nuôi biển ở Vân Đồn, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Cao Tường Huy cho biết, tỉnh luôn có những chỉ đạo sát sao và xác định ngành thủy sản là trụ cột kinh tế số 1 của địa phương; tỉnh đã có kế hoạch, chiến lược để phát triển ngành hàng thủy sản đồng bộ ở các khâu. "Quảng Ninh có dư địa nuôi biển, có tiềm năng nuôi biển, tuy nhiên, nếu như không có chiến lược nuôi biển bền vững sẽ có lỗi với tương lai", ông nói.
"Về kiến nghị của người dân về vùng lõm sóng điện thoại, tôi sẽ có sẽ có ý kiến ngay với các nhà mạng để triển khai lắp đặt. Đối với cảng cá, tỉnh đã có chủ trương xây dựng một cảng cá đảm bảo theo các tiêu chuẩn hiện đại, đồng bộ hỗ trợ ngư dân. Đối với hệ thống điện, chúng ta sẽ linh hoạt trong việc tận dụng khai thác các tài nguyên như điện năng lượng mặt trời...", ông Huy cho biết.
Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh cũng thông tin, sắp tới đây, sẽ thực hiện theo quy hoạch các vùng nuôi, đối tượng nuôi... để phù hợp với môi trường vùng nước.
Ông Huy động viên, nói với người nuôi biển ở Quảng Ninh: "Muốn đi nhanh thì đi một mình, nhưng muốn đi xa thì phải đi cùng nhau. Chúng ta là những người nông dân có kinh nghiệm nuôi biển, nhưng như thế chưa đủ. Chúng ta cần có sự đoàn kết để tạo ra sức mạnh cộng đồng trong quá trình nuôi biển. Nếu các hộ đứng độc lập, cá thể sẽ không được giao biển, nếu kết hợp cùng nhau sẽ được giao biển quy mô lớn, ổn định, lâu dài".
Chia sẻ với các đại biểu tại buổi gặp gỡ, Bộ trưởng Lê Minh Hoan nói: "Mọi sản phẩm nuôi trồng nếu chúng ta chỉ quan niệm nó là thực phẩm, đó mới chỉ là giá trị 10, thủy phẩm mới là giá trị 100. Bà con nuôi biển cần có tư duy tối đa hóa sản phẩm, không nên coi nghề cá là nghề giải trí. Bộ cùng các địa phương đang nỗ lực tạo ra một không gian sinh kế mới, đưa nuôi biển trở thành ngành hàng. Nếu cứ theo cách tiếp cận này sẽ và đôi khi cứ căng thẳng về lợi ích, sẽ không có sự chia sẻ lợi ích".
Đánh giá cao về Hội nghị nuôi biển tỉnh Quảng Ninh đang tổ chức, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho hay, Quảng Ninh đang gợi ý cho Bộ NNPTNT một cảm hứng rất lớn. Mới 2 năm mà đã thành lập hơn 100 HTX, đó là một tín hiệu rất mới... Việc thay thế gần 10 triệu phao xốp đã giải phóng cho vùng biển Quảng Ninh, đó là sự quyết tâm lớn của địa phương.
"Mặc dù khó khăn có thể còn vướng ở Bộ này, Bộ kia nhưng sẽ có những giải pháp tháo gỡ. Tôi mong muốn cuộc gặp gỡ với bà con và các HTX, từ đó chia sẻ những câu chuyện, vướng mắc để Bộ NNPTNT có những giải pháp tháo gỡ cho người nuôi biển", ông Hoan nói.
Ông Nguyễn Bá Ngọc – Công ty Mực nhảy Biển Đông kiến nghị với người đừng đầu ngành nông nghiệp những khó khăn của người đi nuôi biển trên vùng biển hở. Ngoài rào cản về cơ chế chính sách, có những giấy phép phải xin ý kiến của trên 6 bộ ngành vẫn chưa ra được giấy phép cấp phép mặt nước còn có khó khăn về ranh giới giữa các hộ khai thác thủy sản và các hộ nuôi trồng. Khi chưa được giao mặt nước, những xung đột này thường xuyên xảy ra và người đi nuôi biển cũng không có căn cứ, cơ sở để ngăn cản người đánh bắt, khai thác thủy sản gần khu vực nuôi thả.
"Doanh nghiệp chưa được cấp mặt nước còn khó khăn trong quá trình khảo sát vùng nuôi. Đã có nhiều trường hợp tại biển Ninh Thuận, tầng đáy san hô bị chết, đáy biển cứng như bề mặt bê-tông. Nếu không khảo sát tốt thì người nuôi biển không sống được.
Ngoài ra, hạ tầng nuôi biển, lồng bè… của những người đi nuôi biển hiện tại đều có giá trị 0 đồng đối với ngân hàng, nghĩa là không được coi là tài sản thế chấp để vay vốn. Nếu có cơ chế, chính sách cho người nuôi biển sẽ giải quyết được những khó khăn, vướng mắc này khi đi mở biển", ông Ngọc kiến nghị.