Giả mạo luật sư lừa đảo chiếm đoạt tài sản bị xử lý như thế nào?

Gần đây có rất nhiều trường hợp phản ánh về tình trạng mạo danh luật sư để lừa đảo chiếm đoạt tài sản thông qua việc đăng hình tham dự các phiên tòa rồi lừa chạy án, chạy tại ngoại.

Vừa qua, Công an tỉnh Nghệ An cho biết đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam Trần Thị Thủy (SN 1980, trú tại Phường 9, quận Gò Vấp, TP HCM; tạm trú tại xã Hưng Trung, huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An) về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Luật sư Hoàng Anh Sơn cho biết, theo quy định tại Điều 92 Luật Luật sư quy định rõ, cá nhân không đủ điều kiện hành nghề Luật sư mà hành nghề Luật sư dưới bất kỳ hình thức nào thì bị buộc phải chấm dứt hành vi vi phạm, bị phạt tiền theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự; nếu gây thiệt hại, thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.

Người không có đủ điều kiện hành nghề Luật sư mà hành nghề Luật sư dưới bất kỳ hình thức nào thì coi là hành nghề Luật sư bất hợp pháp và bị xử phạt theo Nghị định 82/2020/NĐ-CP.

Điểm e khoản 7 Điều 6 Nghị định 82/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp hôn nhân và gia đình, thi hành án dân sự, phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã. Theo đó, hành vi cung cấp dịch vụ pháp lý, hoạt động tư vấn pháp luật với danh nghĩa Luật sư hoặc mạo danh Luật sư để hành nghề Luật sư; treo biển hiệu khi chưa được cấp chứng chỉ hành nghề Luật sư hoặc chưa gia nhập Đoàn Luật sư, bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng. Ngoài ra còn phải nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm.

Luật sư Hoàng Anh Sơn cũng lưu ý: Mức phạt tiền nêu trên được áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính của cá nhân, trường hợp tổ chức có hành vi vi phạm hành chính như của cá nhân thì mức phạt tiền bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân (khoản 6 Điều 4 Nghị định 82/2022/NĐ-CP).

Trường hợp giả danh Luật sư, hành nghề Luật sư trái pháp luật nhằm chiếm đoạt tài sản có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" theo quy định tại Điều 174 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017. Cụ thể, Điều 174. Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản quy định như sau:

Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm;

Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 175 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;

Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ96.

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:

Có tổ chức;

Có tính chất chuyên nghiệp;

Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng;

Tái phạm nguy hiểm;

Lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức;

Dùng thủ đoạn xảo quyệt;

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;

(được bãi bỏ)

Lợi dụng thiên tai, dịch bệnh.

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:

Chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên;

(được bãi bỏ)

Lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp.

Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản."

Luật sư Hoàng Anh Sơn cho biết, hành vi mạo danh luật sư để hành nghề luật sư sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng đối với cá nhân và gấp 02 lần đối với tổ chức, đồng thời buộc phải nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm.

Bên cạnh đó, việc mạo danh để trục lợi có thể quy vào tội "lừa đảo chiếm đoạt tài sản" và phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định pháp luật.

Để đảm bảo quyền lợi của mình cũng như phục vụ quá trình điều tra vụ án, ngay bây giờ khách hàng liên quan đến vụ án trên cần nhanh chóng liên hệ với cơ quan Cảnh sát điều tra để tố giác, cung cấp các thông tin tài liệu, chứng cứ... Nếu xét thấy đầy đủ điều kiện, căn cứ Cơ quan Cảnh sát điều tra tập hợp danh sách đưa vào hồ sơ vụ án, xem xét giải quyết theo quy định.

Qua quá trình điều tra xác minh Cơ quan Cảnh sát Điều tra sẽ tiến hành xác định số tiền thu lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi phạm tội và người phạm tội phải nộp lại số lợi bất hợp pháp này để hoàn trả cho các bị hại.