Các nguồn tin của Ukraine và Nga, cũng như các nhà phân tích nguồn mở, cho rằng một loạt các cuộc tấn công gây thiệt hại của Ukraine nhằm vào các cơ sở của Moscow trong những tuần gần đây là do tên lửa Hệ thống tên lửa chiến thuật quân đội (ATACMS) do Mỹ tài trợ.
ATACMS từ lâu đã nằm ở vị trí cao trong danh sách viện trợ mong muốn của Ukraine, giúp quân đội Kiev có đủ hỏa lực để tấn công các tài sản có giá trị cao của Nga ở phía sau chiến tuyến.
Ukraine đã ra mắt ATACMS vào tháng 10/2023 bằng cách sử dụng một biến thể cụm tên lửa để tấn công hai căn cứ quân sự của Nga ở Ukraine, làm hư hại một số máy bay trực thăng. Vào cuối tháng 4, Cố vấn An ninh Quốc gia Jake Sullivan cho biết Tổng thống Joe Biden đã ủy quyền gửi "một số lượng đáng kể tên lửa ATACMS" tới Ukraine vào tháng 2.
Chúng là một phần của gói viện trợ trị giá 300 triệu USD được công bố vào giữa tháng 3 và chúng đã đến Ukraine để sử dụng trong biên giới nước này, ông Sullivan cho biết vào tháng trước.
ATACMS được cung cấp gần đây được hiểu là tên lửa tầm xa hơn, có khả năng tấn công sâu hơn vào lãnh thổ do Nga kiểm soát. Trong khi lực lượng của Moscow tiến vào lục địa Ukraine, Kiev lại tập trung vào các mục tiêu như máy bay phản lực và trung tâm chỉ huy nằm sâu phía sau chiến tuyến, thường là ở Crimea.
Các đồng minh phương Tây của Ukraine đã cảnh báo Kiev rằng vũ khí chỉ được sử dụng trong lãnh thổ tranh chấp, thay vì các khu vực được quốc tế công nhận là một phần của Nga. Moscow đã giành quyền kiểm soát Crimea từ Kiev một thập kỷ trước và Ukraine tuyên bố sẽ giành lại quyền kiểm soát này.
Hôm thứ Sáu, tờ Wall Street Journal đưa tin, Kiev đã tấn công một trung tâm liên lạc quân sự của Nga phục vụ lực lượng phòng không Nga ở thành phố Alushta phía nam Crimea bằng ATACMS.
Một số cuộc tấn công khác trên bán đảo do Nga kiểm soát được cho là do ATACMS thực hiện. Vào tháng 4, Kiev ban đầu sử dụng ATACMS tầm xa hơn để tấn công một căn cứ không quân ở Crimea, nơi tiêu diệt một số bệ phóng tên lửa và radar tạo thành các hệ thống phòng không tiên tiến, Tạp chí đưa tin, dẫn lời các quan chức Ukraine cho hay.
Ngoài ra, hình ảnh vệ tinh được chia sẻ rộng rãi trên mạng dường như cũng cho thấy hậu quả của cuộc tấn công ATACMS của Ukraine vào sân bay Belbek ngay bên ngoài thành phố cảng Sevastopol của Crimea, nơi được lực lượng Nga sử dụng. Hình ảnh cho thấy Ukraine đã thành công trong việc làm hư hại hoặc phá hủy một số máy bay.
Quân đội Ukraine cuối tuần trước cho biết họ đã tấn công một tàu quét mìn của Nga ở Sevastopol, nhưng sau đó thêm một tàu thứ hai – tàu hộ tống trang bị tên lửa Tsiklon của Moscow – cũng bị bắn trúng. Các câu hỏi một lần nữa xoay quanh việc liệu Ukraine có sử dụng ATACMS để nhắm mục tiêu vào Sevastopol hay không, khi hãng tin độc lập Astra của Nga đưa tin rằng ba trong số các loại vũ khí này đã xuyên thủng hệ thống phòng không của Nga xung quanh Tsiklon.
Đầu tuần này, các nhà phân tích cho biết Kiev đã phá hủy 4 bệ phóng tên lửa và một trạm radar của lực lượng Moscow tại khu vực do Điện Kremlin kiểm soát ở vùng Donetsk phía đông Ukraine. Các nguồn tin của Nga và Ukraine cho biết tên lửa ATACMS là nguyên nhân gây ra cuộc tấn công gần Mospyne.
Đầu tháng này, một cuộc tấn công của Ukraine nhằm vào khu huấn luyện quân sự của Nga ở khu vực Luhansk do Moscow sáp nhập cũng được cho là đã sử dụng ATACMS.