Bộ NNPTNT cho biết, phản ánh của các hội, hiệp hội ngành hàng và cơ quan truyền thông, trong thời gian qua, tình trạng buôn bán giống vật nuôi, sản phẩm giống vật nuôi không rõ nguồn gốc, xuất xứ, chất lượng kém, nhập lậu từ nước ngoài vào Việt Nam vẫn còn tiếp diễn. Điều này đã ảnh hưởng đến công tác phát triển đàn vật nuôi và kiểm soát dịch bệnh trong chăn nuôi.
Để khẩn trương chấm dứt tình trạng nêu trên, Bộ NNPTNT đề nghị Đồng chí Chủ tịch UBND các tỉnh Quảng Ninh, Lạng Sơn, Lào Cai chỉ đạo các cơ quan liên quan triển khai quyết liệt, đồng bộ các biện pháp ngăn chặn, phát hiện và xử lý.
Thực hiện nghiêm Chỉ thị số 29 ngày 6/12/2023 của Thủ tướng Chính phủ về việc ngăn chặn nhập lậu, vận chuyển trái phép động vật, sản phẩm động vật; kiểm soát tốt dịch bệnh, phát triển chăn nuôi bền vững, bảo đảm nguồn cung thực phẩm và Công điện số 12 ngày 31/1/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường ngăn chặn, xử lý nghiêm các trường hợp buôn lậu, vận chuyển trái phép động vật, sản phẩm động vật, giống vật nuôi và thuỷ sản qua biên giới vào Việt Nam.
Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, ngăn chặn các trường hợp vận chuyển trái phép, nhập lậu giống vật nuôi, sản phẩm giống vật nuôi qua biên giới vào Việt Nam, đặc biệt tại các cửa khẩu, đường mòn, lối mở khu vực biên giới để kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, kiến nghị với cơ quan có thẩm quyền về những trường hợp vi phạm cần phải xử lý hình sự theo quy định của pháp luật.
Nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước đối với các cơ sở sản xuất, mua bán sản phẩm giống vật nuôi trên địa bàn. Lập kế hoạch, bố trí kinh phí, tổ chức kiểm tra, thanh tra về sản xuất, mua bán sản phẩm giống vật nuôi để kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định.
Giao lực lượng công an chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tăng cường các biện pháp kiểm soát lưu thông, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp vận chuyển, buôn bán giống vật nuôi, sản phẩm giống vật nuôi nhập lậu, không rõ nguồn gốc, xuất xứ, không bảo đảm yêu cầu đối với giống vật nuôi, sản phẩm giống vật nuôi lưu thông trên thị trường theo quy định của pháp luật về chăn nuôi và pháp luật khác có liên quan.
Đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền, phổ biến các quy định pháp luật về sản xuất, mua bán giống vật nuôi, sản phẩm giống vật nuôi; trách nhiệm của tổ chức, cá nhân, quy định về xử lý vi phạm hành chính, hình sự nhằm nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật và thực hiện tốt công tác đấu tranh phòng chống buôn lậu, sản xuất, mua bán sản phẩm giống vật nuôi không rõ nguồn gốc, xuất xứ, kém chất lượng; quy trình chăn nuôi an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh.
Ngày 8/5 vừa qua, Bộ NNPTNT đã có cuộc họp liên ngành về phòng chống buôn lậu gia súc, gia cầm. Tại buổi làm việc, đại diện Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (C03) cho biết việc buôn lậu gia súc, gia cầm diễn ra tùy thời điểm. Trước và sau Tết, buôn lậu gà, vịt tăng mạnh do nhu cầu thị trường.
“Trước Tết, chúng tôi đi kiểm tra ở miền Trung và Tây Nguyên, thấy có nhiều vụ nhập lậu trâu bò từ Lào về, rồi xuất sang Trung Quốc. Thời gian gần đây lại rộ lên con giống gia cầm”, đại diện C03 thông tin.
Theo C03, khi các lực lượng chức năng "làm mạnh" ở cửa khẩu đường bộ, thì các đối tượng buôn lậu sẽ chuyển sang đường biển.
Đại tá Lê Thơm, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường (C05) cũng cho hay, qua công tác điều tra, khu vực biên giới phía Bắc giáp Trung Quốc, nhập gia súc gia cầm nhiều, các đối tượng lợi dụng kẽ hở đưa trứng gia cầm về Việt Nam. Gia súc cũng vậy, các đối tượng lợi dụng đường sắt từ Trung Quốc chạy vào tới Lào, Campuchia, cho nên hàng lậu từ Trung Quốc có thể vào tới miền Trung, Tây Nguyên.
Cục Chăn nuôi cho rằng, hiện giá lợn giống ở Việt Nam đang cao hơn ở Trung Quốc, Thái Lan, Campuchia, chỉ thấp hơn Philippines và Indonesia. Do đó, có hiện tượng nhập lậu lợn từ Thái Lan vào Việt Nam, sau đó ‘tẩy trắng nguồn’ để kiếm lời.
Đối với gia cầm, tùy thời điểm, con giống như gà, vịt ở Trung Quốc có giá thành thấp hơn ở Việt Nam. Một số đối tượng hám lợi, chỉ nhìn thấy lợi ích trước mắt, nhập về bán cho nông dân kiếm lời. Muốn ngăn chặn rốt ráo tình trạng nhập lậu con giống gia súc gia cầm, lãnh đạo Cục Chăn nuôi cho rằng giải pháp hiện tại là quản lý tốt con giống, giảm giá thành.
Ông Nguyễn Văn Long, Cục trưởng Cục Thú y cho biết, tình trạng buôn lậu, nhập lậu gia súc gia cầm đang rất phức tạp, thế nhưng hầu như chỉ thấy các cơ quan Trung ương vào cuộc, chưa thấy địa phương chủ động có phát hiện, báo cáo. Nhất là các tỉnh biên giới, cần có sự vào cuộc của các lực lượng chức năng ở cửa khẩu và nội địa.
“Đề nghị Cơ quan công an vào cuộc xử lý nghiêm, thậm chí xử lý hình sự nếu đủ chứng cứ với các trường hợp buôn lậu gia súc, gia cầm", ông Long đề nghị.
Gần đây nhất, ngày 22/5, tại khu vực Trạm thu phí Hải Hà, xã Quảng Thịnh, huyện Hải Hà, tỉnh Quảng Ninh, Tổ công tác Đội Kiểm soát Hải quan số 2 chủ trì, phối hợp với Đội Kiểm soát Hải quan số 1 (Cục Hải quan Quảng Ninh) và Đội Quản lý thị trường số 1, Cục Quản lý thị trường Quảng Ninh đã tiến hành kiểm tra hành chính xe ô tô tải biển kiểm soát 34C-349.18 do ông Đào Văn Dương, thường trú tại xã Ninh Hải, huyện Ninh Giang, tỉnh Hải Dương là người điều khiển xe đang vận chuyển 20.160 con vịt giống.
Tại thời điểm kiểm tra, ông Đào Văn Dương không xuất trình được hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc của toàn bộ số con vịt giống nêu trên.
Trước đó, ngày 3/5, Đội Quản lý thị trường số 1, Cục Quản lý thị trường tỉnh Quảng Ninh kiểm tra xe ô tô BKS 34C-349.18 do ông Đ.V.D lái xe kiêm chủ hàng, có địa chỉ tại xã Ninh Hải, huyện Ninh Giang, tỉnh Hải Dương, đang bốc vịt con giống tại Nam Thọ, xã Hải Xuân, TP Móng Cái, lên xe ô tô.
Tại thời điểm khám xe ô tô BKS 34C-349.18 có chứa 15.100 con vịt con giống không rõ nguồn gốc, xuất xứ và không có giấy kiểm dịch thú y.