Chiều 31/5, Quốc hội nghe báo cáo và thảo luận tại tổ về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Nghị về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.Đà Nẵng.
Tại phiên thảo luận tổ, Bí thư Thành ủy TP.Đà Nẵng Nguyễn Văn Quảng cho biết, khu thương mại tự do là một trong những đột phá và cũng là dám nghĩ dám làm trong thử nghiệm mô hình đã được thế giới khẳng định, nhưng chưa có tiền lệ, chưa có thực tiễn ở Việt Nam.
"Chúng tôi xác định có rủi ro, nhưng chúng tôi chấp nhận rủi ro đó với nếu thành công đó sẽ là nền tảng để nhân rộng cho cả nước. Còn rủi ro là thành phố sẽ gánh chịu", ông Quảng nói.
Theo Bí thư Đà Nẵng, các chính sách lớn của dự thảo Nghị quyết đều hướng tới mục tiêu phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, đây là điểm mới trong rất nhiều chính sách ở các địa phương khác. Đà Nẵng sẽ thu hút nguồn lực cho ngành công nghiệp bán dẫn và chí tuệ nhân tạo, một trong những mục tiêu Chính phủ, Quốc hội đang đặt ra xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao.
Đặc biệt là lĩnh vực người Việt Nam rất phù hợp là thiết kế chip bán dẫn và chip AI. Dựa trên cơ sở đó, NQ xây dựng những cơ chế để thu hút tập đoàn công nghệ lớn của thế giới như Intel, Qualcomm, Ampere, ARM... đầu tư vào thành phố. Hiện nay các nhà đầu tư này đã đặt vấn đề, chỉ chờ cơ chế chính sách này để đầu tư vào thành phố.
"Điểm mới của nghị quyết lần này là chúng tôi không dựa vào nguồn lực xin của trung ương mà xây dựng chính sách để chủ động nguồn lực, tự chủ của thành phố, và huy động nguồn lực của xã hội cho đầu tư phát triển, đây là việc rất mới so với địa phương khác.
Thay vì dùng nguồn lực của trung ương chúng tôi xác định sẽ sử dụng nguồn tự chủ để thực hiện chính sách này. Nếu thành công đây sẽ là nền tảng địa phương khác nhân rộng trên cả nước", Bí thư Thành ủy Đà Nẵng cho hay.
Trong khi đó, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh (đoàn Quảng Ninh) cho rằng không nên cầu toàn, nếu chờ đề án riêng thì chưa biết đến bao giờ mới có được mô hình mới này.
"Khu thương mại tự do Thượng Hải thành lập từ 2013 tới nay vẫn đang thí điểm và đã qua sáu lần điều chỉnh, từ 28 km2 ban đầu, tới nay đã mở rộng thành 200 km2 và được đánh giá rất thành công. Thôi không cầu toàn, cứ thí điểm thành lập. Nếu cơ chế chính sách nào có hiệu quả thì ta nhân rộng ra bên ngoài", theo ông Thanh.
Tuy nhiên, ông Vũ Hồng Thanh cũng đánh giá cơ chế, chính sách đề xuất cho khu thương mại tự do Đà Nẵng chủ yếu vẫn "bê" một số chính sách đã áp dụng cho khu công nghiệp, khu kinh tế sang.
"Đà Nẵng hội đủ điều kiện để thí điểm thành lập Khu thương mại tự do, có sân bay, có cảng, có đường sắt, có nguồn nhân lực… Dư địa phát triển của Đà Nẵng là khó rồi, chiều rộng khó thì phải phát triển chiều sâu", ông Thanh nói nên cần ủng hộ đề xuất mới này, còn đề án riêng thì tiếp tục nghiên cứu.
Liên quan đến quy định về Thí điểm thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng, Phó chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thị Kim Thúy đề xuất thí điểm thành lập "Khu thương mại, tài chính tự do Đà Nẵng" thay vì chỉ là "Khu thương mại tự do".
Bà cho rằng việc kết hợp giữa thương mại và tài chính trong cùng một khu vực tự do sẽ tạo ra một môi trường giao dịch linh hoạt và thuận lợi hơn cho các nhà đầu tư, doanh nghiệp. Điều này giúp giảm thiểu chỉ phí giao dịch và thời gian xử lý, từ đó thúc đẩy luồng vốn đầu tư chảy vào Đà Nẵng.
Khu vực tài chính tự do có thể cung cấp các dịch vụ tài chính tiên tiến như ngân hàng, bảo hiểm, quỹ đầu tư, từ đó thu hút các tập đoàn tài chính lớn và các nhà đầu tư quốc tế đến với Đà Nẵng. Việc thí điểm khu tài chính tự do sẽ tạo ra môi trường thử nghiệm cho các chỉnh sách tài chính mới, từ đó thúc đẩy sự phát triển thị trường tài chính Việt Nam nói chung.
"Khu thương mại, tài chính tự do sẽ giúp Đà Năng cạnh tranh mạnh mẽ hơn với các trung tâm kinh tế lớn khác trong khu vực như Singapore và Hong Kong; tạo điều kiện để hình thành các chính sách ưu đãi về thuế và các quy định tài chính, giúp doanh nghiệp hoạt động hiệu quả, bền vững", bà Thúy nói.
Dự kiến, Quốc hội sẽ biểu quyết thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng vào ngày 26/6.