Kiểm toán Nhà nước chuyển 19 vụ việc có dấu hiệu vi phạm sang cơ quan điều tra

Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn vừa ký báo cáo gửi Quốc hội về một số nội dung liên quan đến nhóm vấn đề chất vấn tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV.

Trong nội dung báo cáo, Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn cho biết, thời gian qua, Kiểm toán Nhà nước đã chỉ ra nhiều tồn tại, hạn chế, bất cập trong quản lý, điều hành, sử dụng tài chính, tài sản công của các Bộ, ngành, địa phương và đơn vị được kiểm toán.

Qua kiểm toán, Kiểm toán Nhà nước khẳng định đã kiến nghị chấn chỉnh công tác quản lý tài chính - ngân sách, kế toán, ngăn ngừa những hành vi tiêu cực, tham ô, lãng phí, thất thoát tiền, tài sản Nhà nước; giúp các đơn vị hoàn thiện cơ chế chính sách quản lý của mình, đảm bảo quản lý, sử dụng tiền tài sản Nhà nước đúng pháp luật và có hiệu quả.

Kết quả kiểm toán của Kiểm toán Nhà nước cũng cung cấp những thông tin xác thực về tình hình quản lý điều hành ngân sách, tiền và tài sản Nhà nước và có nhiều kiến nghị với Quốc hội, Chính phủ góp phần sửa đổi, hoàn thiện các cơ chế, chính sách.

Theo số liệu cụ thể, trong 5 năm gần nhất (2019 - 2023), Kiểm toán Nhà nước đã kiểm toán và phát hành 1.345 báo cáo kiểm toán, đã kiến nghị trên 331.367 tỷ đồng (gồm tăng thu ngân sách Nhà nước trên 30.539 tỷ đồng; giảm chi ngân sách Nhà nước hơn 96.183 tỷ đồng; kiến nghị khác 204.644 tỷ đồng).

Đáng chú ý, 663 báo cáo kiểm toán có kiến nghị kiểm điểm trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có liên quan. Kiểm toán Nhà nước đã chuyển 19 vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật qua kiểm toán cho cơ quan cảnh sát điều tra các cấp để xem xét xử lý.

Báo cáo của Kiểm toán Nhà nước cũng nêu rõ lĩnh vực kiểm toán các dự án, kiểm toán doanh nghiệp từ đầu nhiệm kỳ (2021) đến nay.

Kết quả kiểm toán những năm gần đây cho thấy còn tồn tại, sai sót ngay từ khâu chuẩn bị dự án đầu tư, đến quyết toán dự án hoàn thành.

Các sai sót điển hình như thẩm định, phê duyệt chủ trương đầu tư chậm, phê duyệt khi chưa có quy hoạch hoặc không phù hợp quy hoạch; phê duyệt tổng mức đầu tư vượt chủ trương đầu tư; Thiết kế cơ sở có hạng mục trùng lấn với dự án khác, thiết kế chưa phù hợp với tiêu chuẩn; Thiết kế chưa hợp lý, không sát với thực tế dẫn đến phải điều chỉnh bổ sung.

Đáng nói, hồ sơ thiết kế dự toán còn thiếu sót thông tin, tính sai khối lượng, áp dụng sai định mức, đơn giá xảy ra tại hầu hết các dự án được kiểm toán.

Khâu đấu thầu cũng có sai sót khi áp dụng hình thức chỉ định thầu chưa đảm bảo quy định. Hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu chưa đầy đủ nội dung, đưa ra tiêu chí làm hạn chế tính cạnh tranh giữa các nhà thầu, phân chia gói thầu chưa phù hợp. Khi ký kết hợp đồng thì không phù hợp quy định của hồ sơ mời thầu.

Kiểm toán Nhà nước cũng chỉ ra còn nhiều dự án chậm tiến độ, kéo dài rất nhiều năm, giải ngân không đạt kế hoạch phải điều chỉnh nguồn vốn. Quyết toán dự án cũng chậm, thậm chí thanh toán khối lượng phát sinh chưa phù hợp; bù giá thiếu cơ sở, chưa đúng quy định.

Với doanh nghiệp Nhà nước, những tồn tại, sai sót chủ yếu là quản lý nợ chưa chặt chẽ, còn để phát sinh nợ phải thu quá hạn, khó đòi lớn; còn tình trạng vật tư tồn kho lâu ngày, kém phẩm chất, chậm luân chuyển; đầu tư tài chính hiệu quả chưa cao, hoạt động sản xuất kinh doanh không hiệu quả, thua lỗ.

Một số đơn vị quản lý chi phí, giá thành sản phẩm chưa chặt chẽ, định mức sản xuất kinh doanh chưa phù hợp thực tế; khai thác khoáng sản khi chưa được cấp phép hoặc khai thác vượt trữ lượng cấp phép.

"Tại một số tập đoàn, tổng công ty, cơ quan đại diện chủ sở hữu chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm theo quy định. Người đại diện phần vốn chưa báo cáo kịp thời và đầy đủ để có các giải pháp khắc phục đối với các công ty hoạt động kinh doanh thua lỗ", báo cáo của Kiểm toán Nhà nước nhận định.