ĐBQH: Kinh tế thể thao vẫn là khuyết và tật
Trong phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 7 này của Quốc hội khóa XV, ĐBQH Lê Hoàng Anh (Gia Lai) đặt vấn đề rằng: "Tôi được nghe Bộ trưởng trả lời về vấn đề giải quyết việc làm, thu nhập cho vận động viên, trong đó có vận động viên thành tích cao, nhưng câu trả lời vẫn là "sẽ nghiên cứu, rà soát, sẽ ban hành" giống như người có thẩm quyền của các nhiệm kỳ trước trả lời. Tôi xin đề nghị Bộ trưởng cho biết rõ hơn "sẽ" là bao giờ?
Nhân đây, tôi xin trao đổi thêm 2 khía cạnh: Một là có tính dài hạn; hai là tính ngắn hạn. Về dài hạn, kinh nghiệm cho thấy các nước trên thế giới để giải quyết việc làm, thu nhập của vận động viên, người ta không phụ thuộc vào ngân sách nhà nước. Chúng ta hiện nay mỗi năm ngân sách trung ương chi khoảng 900 tỷ cho thể thao, tuy nhiên kinh tế thể thao vẫn là khuyết và tật. Như vậy, Bộ trưởng thấy cần giải quyết vấn đề kinh tế thể thao như thế nào? Trong chương trình mục tiêu quốc gia trình tại Quốc hội lần này cũng không thấy bóng dáng của kinh tế thể thao.
Về vấn đề ngắn hạn, chúng ta thấy Khu liên hợp thể thao quốc gia, nơi có một trong những chức năng rất quan trọng là phục vụ việc tập luyện, đào tạo, thi đấu của vận động viên, đặc biệt là vận động viên thể thao thành tích cao. Sau 5 năm công bố quyết định thanh tra, không những không khắc phục được khó khăn mà khó khăn còn chồng chất hơn rất nhiều. Cơ quan cảnh sát điều tra cũng chưa công bố kết luận điều tra về dấu hiệu tội phạm.
Khu liên hợp không thể sử dụng được để phát huy hiệu quả của đất đai, tài sản để phục vụ và phát triển của Khu liên hợp và đời sống, nơi tập luyện của vận động viên cũng khó khăn. Bộ giải quyết vấn đề này như thế nào trong 5 năm qua để giải quyết ngay chính cho việc tập luyện, thi đấu và việc làm của vận động viên? Tôi cũng mong Bộ trưởng có thể trao đổi thêm để cho các đại biểu biết, kể cả ngắn hạn, dài hạn và thời gian cụ thể để giải quyết việc này".
Trả lời chất vấn này, Bộ trưởng Bộ VHTTDL tỏ ra khá vui mừng vì có một ĐBQH nói đúng và trúng vấn đề đang tồn tại của lĩnh vực thể thao. Bộ trưởng nói: "Về câu vừa phát biểu có tính chất xây dựng, vừa góp cho chúng tôi của đại biểu Hoàng Anh, rất mừng vì anh không chỉ là đại biểu Quốc hội chuyên trách mà anh còn tham gia vào liên đoàn, hiệp hội trong ngành thể thao cho nên nắm rất rõ thể thao. Xin cảm ơn đồng chí".
Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng, trong thể thao không thể quá khiên cưỡng khi cứ vận động viên thể thao là cứ nhất nhất vào Nhà nước, vì có nhiều người sống được bằng thể thao. Không phải làm thể thao, người ta có thể dạy nghề hoặc thông qua hình ảnh của mình, thông qua việc mở các câu lạc bộ, thông qua các loại hình khác… để kiếm sống.
"Tư lệnh" ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch nhấn mạnh: "Vận động viên cũng là công dân, người ta làm được những việc đó. Cho nên, việc đó chúng tôi cũng rất đồng tình cách tiếp cận công việc phải khác.
Về kinh tế thể thao, chúng tôi nghĩ cũng đã có đề cập, chứ không phải không có đề cập. Nhưng trong Đề án 06 là đề án thành phần, sau đề án thành phần này khi đã được nhận diện, Quốc hội cho thông qua lúc đó mới thiết kế, đây mới chỉ là tiền khả thi, còn đến khi vào khả thi mới có nội dung này.
Chúng tôi nghĩ việc triển khai kinh tế thể thao cũng đã có trong luật, nhưng lâu nay chúng ta chưa làm được, bây giờ chúng ta phải tập trung để nghiên cứu, phải sửa đổi chính sách, bổ sung các cơ chế để tạo môi trường thuận lợi để thúc đẩy cho vấn đề này, hoàn thiện các khung pháp lý. Ngay như đua chó, đua ngựa… cũng là một loại hình của kinh tế thể thao, nhưng việc đó lại giao cho các bộ khác, không phải bộ chúng tôi mà cũng khó làm được, chưa làm được. Chúng ta thấy đúng, nhưng chưa phải làm được ngay. Những việc này tôi nghĩ cũng phải được nghiên cứu, bây giờ hỏi tôi phải làm như thế nào ngay thì chúng tôi sẽ cố quyết liệt nhất, cố gắng nhất trong thời gian có thể trình được.
Thứ ba, về thể thao Mỹ Đình. Báo cáo đại biểu, sau khi thực hiện kết luận thanh tra của Chính phủ, Chính phủ vào thanh tra năm 2018, đến năm 2021 có kết luận. Khi tôi lên nhận Bộ trưởng, tôi đã nhận được kết luận này, khi đó chúng tôi đã nỗ lực để tập trung rà soát, xử lý các kiến nghị của thanh tra và tập trung khắc phục. Vừa rồi chúng tôi đã làm, có những việc chúng tôi đã làm xong, có những việc đang làm.
Chúng tôi đã báo cáo với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Phó Thủ tướng phụ trách lĩnh vực thì Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã có văn bản chỉ đạo. Hiện nay chúng tôi đang làm theo hướng phải cho rà soát quy hoạch, xử lý đất đai, xử lý những tồn đọng và tiếp cận theo hướng Nhà nước đầu tư nhưng phải biết khai thác, sử dụng theo hướng có các đề án cụ thể để trình cho Thủ tướng phê duyệt cho phép, lúc đó chúng ta triển khai mới giải quyết được bài toán căn cơ. Từ vấn đề về nợ thuế đất, từ vấn đề đưa vào sử dụng như thế nào để phát huy theo hướng đầu tư công, quản trị tư để có hiệu quả hơn trong vấn đề chống lãng phí.
Quá trình làm việc chúng tôi sẽ trao đổi cụ thể thêm với đồng chí Lê Hoàng Anh để có thể giúp thêm cho chúng tôi trong lĩnh vực này, vì đồng chí cũng rất thạo về thể thao".
Cũng liên quan đến lĩnh vực thể thao, ĐBQH Nguyễn Công Long (Đồng Nai) chất vấn, chúng ta đã có chủ trương thu hút du lịch qua sự kiện thể thao, vì vậy chúng ta đã xây dựng khu đường đua công thức một rất hoành tráng, hiện đại. Tuy nhiên, khu này bỏ không, bây giờ giải pháp khai thác vấn đề này như thế nào?
Liên quan đến khu liên hợp thể thao, như Bộ trưởng cũng vừa đề cập đến các vấn đề khúc mắc và vấn đề sai phạm. Hiện nay thuế đã nợ đến gần 1.000 tỷ, sắp tới phải thi hành bản án khoảng 12 tỷ, không biết giải pháp để xử lý chỗ này như thế nào?
Có một vấn đề đó là cử tri gửi rất nhiều kiến nghị. Các đề án để khai thác khu liên hiệp thể thao này đã được xây dựng lên nhưng hình như cử tri nói rằng được ngâm rất lâu ở trên đó và không thấy phê duyệt. Phải chăng sợ sai, sợ trách nhiệm có cả trên nữa hay sao đó. Cử tri phản ánh đề nghị phê duyệt nhanh để có thể tổ chức thực hiện được.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nói rằng, đường đua F1 do UBND TP.Hà Nội làm chủ đầu tư và triển khai, sau đó do nhiều lý do khách quan và chủ quan khác nhau thì không triển khai nữa. Với tư cách là cơ quan phối hợp, Bộ VHTTDL tại thời điểm đó chưa đảm trách công việc này nhưng cũng đã phối hợp để bàn giao mặt bằng đất đai để làm và đã thực hiện theo đúng các quy định trong công tác phối hợp.
Đến thời điểm này, để biết chính thức đường đua đó có trở lại hoạt động hay không thì phía Hà Nội sẽ giúp trả lời câu hỏi đó.
ĐBQH Lê Đào An Xuân của đoàn Quốc hội tỉnh Phú Yên là đại biểu duy nhất trong phiên chất vấn Bộ trưởng VHTTDL chiều 5/6 có nêu câu hỏi về lĩnh vực điện ảnh. Theo đại biểu này, điện ảnh là một phương thức rất hiệu quả để quảng bá hình ảnh đất nước nói chung và xúc tiến du lịch nói riêng, sự thành công của các bộ phim. Chẳng hạn, phim "Chuyện của Pao" quảng bá cho hình ảnh của Hà Giang hay "Tôi đã thấy hoa vàng trên cỏ xanh" tạo nên thương hiệu của du lịch Phú Yên là những minh chứng cụ thể. Mới đây, tỉnh Phú Yên đã phối hợp với Hiệp hội xúc tiến phát triển điện ảnh Việt Nam để tổ chức tuần lễ điện ảnh tại Phú Yên và sau tuần lễ này thì chúng tôi cũng đón nhận rất nhiều sự quan tâm của các nhà làm phim cũng như người hâm mộ điện ảnh trong và ngoài nước, cho thấy đây là một kênh xúc tiến quảng bá du lịch rất hiệu quả.
Bên cạnh đó, chúng ta cũng có nhiều bộ phim do Nhà nước đặt hàng có chất lượng cao như là phim "Đào, phở và piano" gần đây cũng là một kênh về truyền bá văn hóa lịch sử.
Đại biểu này đề nghị Bộ trưởng Bộ VHTTDL nêu rõ các giải pháp gì để hỗ trợ ngành điện ảnh Việt Nam cũng như giải pháp gì để những phim do Nhà nước đặt hàng đến được với khán giả, tạo nên một kênh xúc tiến quảng bá du lịch hiệu quả.
Trao đổi vấn đề ĐBQH tỉnh Phú Yên đặt ra, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng trả lời rằng, sau khi Luật Điện ảnh Quốc hội đã thông qua từ đầu nhiệm kỳ và người dành rất nhiều tâm huyết để làm luật này đó là Chủ tịch Quốc hội hiện đương chức, lúc đó là Phó Chủ tịch. Việc thông qua Luật Điện ảnh này không phải chỉ là quản lý Nhà nước về lĩnh vực một bộ môn nghệ thuật mà nó là kiến tạo sự phát triển và coi đó là một cuộc công nghiệp văn hóa.
Chính vì vậy sau khi luật có hiệu lực thực thi thì Chính phủ cũng đã ban hành các nghị định và khi triển khai thì điện ảnh Việt Nam cũng đã bắt đầu có bước khởi sắc. Chúng ta cũng đang triển khai theo đúng lộ trình, đặc biệt là chúng ta tập trung vào việc thu hút các nhà làm phim nước ngoài đến Việt Nam để tổ chức xây dựng các bộ phim vì Việt Nam có phim trường tự nhiên rất đẹp và trong thực tiễn đã có.
"Chúng ta đang tăng cường đề nghị các nhà làm phim kết hợp để quảng bá về đất nước, con người Việt Nam và gắn với đó là du lịch. Báo cáo Quốc hội, vừa rồi bộ phim "Tình yêu của người du lịch" do Bộ VHTTDL phối hợp với các đơn vị của các tổ chức quốc tế làm và đưa lên Netflix đã có hiệu ứng lan tỏa, giới thiệu về vùng đất vẻ đẹp của con người Việt Nam.
Nhận diện việc này từ năm ngoái, Bộ VHTTDL đã chủ động phối hợp với Nha Trang, Phú Yên để tổ chức hội nghị xúc tiến du lịch thông qua điện ảnh, tạo điều kiện để các doanh nghiệp ký kết để làm phim về địa điểm này. Trong thời gian tới, cần tiếp tục phát huy lợi thế về vẻ đẹp tự nhiên, đặc biệt là tạo các chính sách thông thoáng trong Luật Điện ảnh và thông qua các Hiệp hội để xúc tiến các sự kiện hợp tác làm phim, hy vọng sẽ có nhiều bộ phim chất lượng được quay ở Việt Nam.
Mặt khác, chúng ta cũng vẫn tiếp tục phát triển các loại phim tư nhân, còn Nhà nước thì ngân sách không nhiều, mỗi năm chỉ bố trí cho phim đặt hàng khoảng 60-70 tỷ. Vì kinh phí eo hẹp nên chúng tôi sẽ cố gắng lựa chọn các bộ phim theo hướng duyệt kịch bản thật kỹ càng để có những bộ phim chất lượng như "Đào, phở và piano" vừa rồi.
Về phim Nhà nước đặt hàng hiện nay chúng tôi cũng đã phát hiện ra điểm nghẽn là không được bán vé do là phim nhà nước đầu tư. Chúng tôi đang đề xuất là sẽ điều chỉnh và sửa đổi lại nghị định của Chính phủ để có thể được công bố, được bán vé và thu hút khán giả để đầu tư lại cho các phim khác", Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng chia sẻ thêm.