Cụ thể, theo số liệu thống kê của cơ quan Hải quan Trung Quốc, 5 tháng đầu năm 2024, nhập khẩu thủy sản của Trung Quốc đạt 7,235 tỷ USD, giảm 11,8% so với cùng kỳ năm 2023. Tháng 5/2024, Trung Quốc nhập khẩu thủy sản từ hầu hết các thị trường cung cấp lớn giảm so với cùng kỳ năm 2023, trừ nhập khẩu từ Indonesia và Việt Nam tăng.
Việt Nam là thị trường cung cấp thủy sản lớn thứ 4 cho Trung Quốc trong tháng 5/2024, đạt 91 triệu USD, tăng 18,2% so với cùng kỳ năm 2023. Tính chung 5 tháng đầu năm 2024, nhập khẩu thủy sản của Trung Quốc từ Việt Nam đạt 365,5 triệu USD, tăng 9,7% so với cùng kỳ năm 2023.
Thị phần thủy sản Việt Nam trong tổng nhập khẩu của Trung Quốc tăng từ 4,1% trong 5 tháng đầu năm 2023 lên 5,1% trong 5 tháng đầu năm 2024.
Trong 5 tháng đầu năm 2024, thị phần thủy sản của Việt Nam trong tổng nhập khẩu của Trung Quốc tăng, chủ yếu do thị trường này tăng mạnh nhập khẩu tôm hùm, cua và tôm đã chế biến từ Việt Nam. Đây là 3 nhóm hàng thị phần của Việt Nam trong tổng nhập khẩu của Trung Quốc tăng mạnh.
Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam nhận định, Trung Quốc và Hongkong vẫn là thị trường nhập khẩu nhiều nhất cua ghẹ và giáp xác khác của Việt Nam, chiếm 42% tổng kim ngạch xuất khẩu.
Giá trị xuất khẩu cua ghẹ, giáp xác sang thị trường này đang tăng phi mã ở mức 3 con số so với cùng kỳ, tuy nhiên tốc độ tăng trưởng đang chậm lại.
Tính riêng trong tháng 5/2024, xuất khẩu cua ghẹ và giáp xác khác sang thị trường này tăng 418% so với cùng kỳ, đạt gần 11 triệu USD. Tính lũy kế 5 tháng đầu năm, xuất khẩu sang thị trường này đạt hơn 41 triệu USD, tăng 502%.
Với mặt hàng cá da trơn, Trung Quốc tăng nhập khẩu cá da trơn đông lạnh, trong khi giảm mạnh nhập khẩu phi lê cá da trơn. Trong khi đó, thị phần mặt hàng tôm đông lạnh (mã HS 030617) của Việt Nam trong tổng nhập khẩu của Trung Quốc giảm nhẹ từ 1,5% trong 5 tháng đầu năm 2023 xuống còn 1,4% trong 5 tháng đầu năm 2024.
Theo Tổng cục Hải quan, tháng 6/2024, xuất khẩu thủy sản của cả nước đạt 840,7 triệu USD, tăng 8,4% so với cùng kỳ năm 2023. Tính chung 6 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam đạt trên 4,4 tỷ USD, tăng 6,2% so với cùng kỳ năm 2023.
Về thị trường, tháng 6/2024, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang 2 thị trường lớn nhất là Mỹ và Trung Quốc đều tăng trưởng khả quan với mức tăng trưởng 2 con số.
Cụ thể, xuất khẩu thủy sản sang Mỹ tăng 10,1%, đạt 160,1 triệuUSD; xuất khẩu sang Trung Quốc tăng 18%, đạt 144,5 triệu USD. Xuất khẩu sang EU cũng đang có xu hướng phục hồi khi xuất khẩu tới các thị trường lớn trong khối như Hà Lan, Bỉ, Đức… tăng trưởng khả quan.
Tính chung 6 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam tới hầu hết các thị trường lớn tăng so với cùng kỳ năm 2023, trừ xuất khẩu sang Nhật Bản giảm 1,4%, Thái Lan giảm 16,1%, Hồng Kông giảm 8,8%.
Trong đó, xuất khẩu thuỷ sản sang Mỹ trong 6 tháng đầu năm 2024 đạt 733 triệu USD, tăng 9% so với cùng kỳ năm 2023; xuất khẩu sang Trung Quốc đạt 766 triệu USD, tăng 7% so với cùng kỳ năm 2023; Đáng chú ý, xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam sang Canada và Nga tăng mạnh, tăng lần lượt 37,3% và 105,5% so với cùng kỳ năm 2023.
Trong 6 tháng cuối năm 2024, xuất khẩu thuỷ sản của Việt Nam nhiều khả năng sẽ tiếp tục phục hồi khi kinh tế thế giới cải thiện. Theo đó, kinh tế Mỹ xuất hiện nhiều tín hiệu lạc quan như lạm phát giảm nhanh, thị trường lao động vững sẽ là các yếu tố hỗ trợ chi tiêu tiêu dùng. Đây sẽ là cơ hội tốt cho các nhà xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam tới thị trường Mỹ trong thời gian tới.
Trong khi đó, kinh tế EU cũng dần có xu hướng ổn định. Giá tiêu dùng đang ổn định, đồng thời lạm phát tiếp tục giảm, nhu cầu tiêu thụ và nhập khẩu thủy sản của EU nhiều khả năng sẽ tăng trở lại.
Tuy nhiên, xuất khẩu thủy sản cũng phải đối mặt với nhiều khó khăn khi mặt hàng chủ lực là tôm phải cạnh tranh gay gắt với sản phẩm cùng loại của Ecuador và Ấn Độ do giá tôm của Ecuador và Ấn Độ đang ở mức cạnh tranh hơn so với của Việt Nam.
Ngoài ra, dịch bệnh đang diễn biến khó lường có thể ảnh hưởng đến nguồn nguyên liệu trong 6 tháng cuối năm. Trong khi đó, hoạt động vận tải qua Kênh đào Panama và Kênh đào Suez vẫn gặp khó khăn. Giá vận chuyển mặc dù đã giảm so với đỉnh điểm vào tháng 2 và tháng 3/2024, nhưng vẫn ở mức cao có thể sẽ dẫn đến giá thủy sản tại thị trường tiêu thụ tăng lên.