Thủ lĩnh Hamas bị ám sát: Mỹ có nguy cơ bị kéo vào cuộc chiến họ nói rằng họ không muốn

Phát biểu hôm 29/7, hai ngày sau khi Israel đổ lỗi cho Hezbollah của Lebanon về vụ tấn công khiến 12 người thiệt mạng ở Cao nguyên Golan bị chiếm đóng, quan chức Nhà Trắng John Kirby đã tái khẳng định sự ủng hộ của Mỹ đối với Israel, nhưng nhấn mạnh rằng Washington vẫn muốn giảm leo thang khu vực.

"Chúng tôi tin rằng vẫn còn thời gian và không gian cho một giải pháp ngoại giao", ông Kirby nói, trong lúc có những lo ngại về  động thái tiếp theo của Israel và liệu nó có gây ra một cuộc chiến tranh khu vực toàn diện mà họ lo sợ từ lâu hay không.

Mỹ đã công khai tuyên bố rằng họ không muốn điều này xảy ra, ngay cả khi họ đã gửi lực lượng đến Trung Đông sau cuộc tấn công ngày 7/10 vào Israel và bắt đầu cuộc chiến ở Gaza, để thể hiện sự ủng hộ đối với Tel Aviv.

Trung Đông và thế giới nói chung đã nín thở nhiều lần kể từ đó, đáng chú ý nhất là khi Israel giết hai vị tướng Iran tại lãnh sự quán Tehran ở Damascus vào tháng 4, sau đó là một cuộc tấn công được Iran gửi điện tín vào Israel.

Vào thời điểm đó, các báo cáo chỉ ra rằng Mỹ đã nỗ lực ngăn chặn Israel leo thang và cũng ngăn Israel phát động một cuộc tấn công toàn diện vào Hezbollah ở Lebanon.

Trong khi đó, Mỹ là một trong những quốc gia làm trung gian cho một lệnh ngừng bắn tiềm năng giữa Israel và Hamas, mặc dù nỗ lực đó dường như đã gặp phải một số trở ngại trong vài tháng qua.

Bây giờ, sau vụ thủ lĩnh Hamas bị ám sát trắng trợn  ở Tehran - mà nhóm Hamas và Iran đổ lỗi cho Israel - và vụ giết chết chỉ huy cấp cao của Hezbollah Fuad Shukr ở Beirut, tất cả chỉ trong vòng vài giờ, mục tiêu song song của Mỹ là ngừng bắn và giảm leo thang trong khu vực có vẻ như đang tan vỡ.

Brian Finucane, cố vấn cấp cao của Chương trình Mỹ thuộc Nhóm Khủng hoảng Quốc tế, nói với Al Jazeera rằng việc hạ nhiệt căng thẳng trong khu vực cuối cùng sẽ xuất hiện sau lệnh ngừng bắn ở Gaza, và nếu không có lệnh ngừng bắn, khả năng xung đột mở rộng sẽ thu hút lực lượng Mỹ đồn trú trong khu vực luôn hiện hữu.

"Nếu các vị muốn tránh leo thang hơn nữa trong khu vực, bao gồm cả việc leo thang liên quan đến quân đội Mỹ, các vị sẽ cần phải đảm bảo lệnh ngừng bắn ở Gaza. Đó là điều cần thiết để xoa dịu tình hình với Houthis (ở Yemen), với Hezbollah và tiếp tục giảm bớt các cuộc tấn công vào quân đội Mỹ ở Syria và Iraq", Finucane cho biết.

Nhưng với các cuộc tấn công gần đây, Finucane tin rằng triển vọng hiện tại về lệnh ngừng bắn do Hoa Kỳ làm trung gian đã trở nên phức tạp, nếu không muốn nói là bị trật bánh, trong ngắn hạn.

Mỹ có thể làm gì hơn nữa không?

Tuy nhiên, nhiều người cảm thấy rằng Mỹ có thể làm nhiều hơn khi cố gắng đạt được lệnh ngừng bắn trong một cuộc xung đột mà đồng minh Israel của họ đã giết chết gần 40.000 người Palestine, đe dọa sẽ đốt cháy một khu vực vốn đã bất ổn.

"(Điều đó) có thể đúng", Trita Parsi, phó chủ tịch điều hành của Viện Quincy, một nhóm nghiên cứu chính sách đối ngoại của Mỹ, cho biết. "Nhưng trong khu vực, nhận thức có thể sẽ không như vậy, và điều đó được củng cố bởi thực tế là chỉ hai ngày trước, người đứng đầu Mossad đã đàm phán với người đứng đầu CIA trong các cuộc đàm phán ngừng bắn".

Sự lãnh đạo của Mỹ

Và nếu Mỹ không biết trước về cuộc tấn công, điều đó có ý nghĩa gì đối với lãnh đạo Mỹ trong khu vực và sự coi thường rõ ràng của Israel đối với các mục tiêu của Mỹ đã đề cập trước đó về lệnh ngừng bắn và tránh một cuộc chiến tranh khu vực?

"Điều đó chắc chắn không có nghĩa là Israel coi Mỹ là nước lãnh đạo trong khu vực, hoặc Israel đang đi theo Mỹ", Finucane cho biết.

Ông nói thêm rằng Mỹ phải đối mặt với một "câu đố cơ bản", đó là họ đã ủng hộ Israel bằng sức mạnh quân sự và sự hỗ trợ để ngăn chặn Iran và các đồng minh của nước này, "nhưng đồng thời muốn tránh leo thang trong khu vực".

"Mỹ cần phải suy nghĩ lại một cách cơ bản về những gì họ sẽ làm để mang lại lệnh ngừng bắn – họ sẽ làm gì để hạ nhiệt căng thẳng trong khu vực ngoài những lời lẽ hoa mỹ", Finucane cho biết.

Mỹ hiện đang tiến gần đến một vài tháng đầy biến động, khi họ chuẩn bị cho cuộc bầu cử tổng thống sẽ chứng kiến sự chuyển giao sang một tổng thống mới, bất kể ai chiến thắng, sau khi Tổng thống Joe Biden rút lui khỏi cuộc đua.

Các nhà phân tích cho biết, sự không chắc chắn về những gì sắp xảy ra ở Mỹ sẽ có lợi cho ông Netanyahu, các nhà phân tích cho biết, trước khả năng Kamala Harris trở thành tổng thống có thể gây sức ép mạnh hơn đối với thủ tướng Israel để chấm dứt chiến tranh.

"Ông Netanyahu đang đặt cược vào khả năng dồn Mỹ vào chân tường và về cơ bản buộc giới lãnh đạo chính trị của nước này phải liên tục ở trong tư thế ôm chặt Netanyahu, bảo vệ và bênh vực mọi hành động của Israel bằng cách tuyên bố rằng đó là hành động tự vệ", Parsi cho biết.

Điều đó có nghĩa là Mỹ sẽ tiếp tục các chính sách mà nhiều người ở Trung Đông đổ lỗi cho tình trạng bất ổn và bạo lực đã tàn phá khu vực này trong vài thập kỷ qua.

"Kể từ ngày 7 tháng 10, sự ủng hộ mù quáng của Mỹ đối với Israel chắc chắn đã ảnh hưởng đến vị thế của Mỹ trong khu vực và khả năng gây ảnh hưởng của Mỹ. Mỹ đã hoàn toàn không thể hiện bất kỳ loại hình lãnh đạo nào", Jarrar của DAWN cho biết. "(Nhưng) Mỹ đã mất đi vốn chính trị của mình trong khu vực trong nhiều năm qua và đã suy yếu kể từ cuộc chiến tranh Iraq".