Mỹ, Trung Đông cấp tập ngoại giao ngăn chiến tranh sau vụ thủ lĩnh Hamas bị ám sát

Lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan trong cuộc điện đàm với Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden cho biết vụ Israel giết chết thủ lĩnh Hamas Ismail Haniyeh "đã giáng một đòn nặng nề vào các cuộc đàm phán ngừng bắn", cho thấy chính phủ Netanyahu muốn "lửa ở Gaza" lan rộng ra toàn khu vực.

Trong khi đó  Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken đã nói chuyện với Bộ trưởng Ngoại giao Saudi Arabia, Hoàng tử Faisal bin Farhan Al Saud hôm 1/8, trong một cuộc gọi mà cả hai thảo luận về "những căng thẳng và diễn biến đang diễn ra ở Trung Đông" bao gồm cả vụ thủ lĩnh Hamas bị ám sát. 

"Bộ trưởng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đạt được lệnh ngừng bắn ở Gaza để đảm bảo việc thả con tin và nhắc lại tầm quan trọng của việc ngăn chặn sự leo thang hoặc lan rộng của cuộc xung đột",  Bộ Ngoại giao cho biết.

Cùng ngày, ông Blinken đã điện đàm với Bộ trưởng Ngoại giao UAE Abdullah bin Zayed Al Nahyan và cũng thảo luận về lệnh ngừng bắn ở Gaza, cũng như tạo điều kiện "tăng cường và duy trì mức độ hỗ trợ nhân đạo" cho vùng đất Palestine này.

Các nỗ lực ngoại giao khác đang cấp tập diễn ra. Ông Ayman Safadi - Bộ trưởng Ngoại giao và Phó thủ tướng Jordan, đã trao đổi với quyền Bộ trưởng Ngoại giao Iran Ali Bagheri Kani về các cách "bảo vệ khu vực khỏi hậu quả thảm khốc" của sự leo thang trong khu vực, việc ngăn chặn "cuộc xâm lược nhằm vào Gaza", và phía Jordan gọi đây là bước đầu tiên hướng tới việc hạ nhiệt căng thẳng.

Hai bộ trưởng cũng thảo luận về hậu quả của vụ ám sát Haniyeh "mà Jordan lên án là tội ác leo thang và vi phạm luật pháp quốc tế".

Trong một bài đăng trên mạng xã hội, ông Bagheri Kani cho biết ông cũng đã trao đổi với các bộ trưởng ngoại giao của Qatar, Saudi Arabia, Thổ Nhĩ Kỳ, Ai Cập, Oman, Nga, Algeria và các quan chức cấp cao của Liên hợp quốc và EU.

Đe dọa trả thù

Sáng nay, Hamas ra tuyên bố kêu gọi mọi người "phát động các cuộc diễu hành thể hiện sự giận dữ từ mọi nhà thờ Hồi giáo, lên án tội ác ám sát hèn nhát và lên án việc tiếp tục chiến tranh, diệt chủng chống lại người dân của chúng tôi ở Dải Gaza, để bảo vệ đất đai, sự thiêng liêng của chúng tôi và Nhà thờ Hồi giáo Al-Aqsa".

Qatar sẽ tổ chức lễ tang cho Haniyeh vào chiều nay 2/8. Thủ lĩnh Hamas bị ám sát Haniyeh đã cư trú tại thủ đô Doha của Qatar cùng với các thành viên khác của văn phòng chính trị Hamas.

Hãng thông tấn AFP đưa tin rằng ông sẽ được chôn cất tại một nghĩa trang ở Lusail, phía bắc Doha, sau lễ cầu nguyện tại Nhà thờ Hồi giáo Imam Muhammad bin Abdul Wahhab - nhà thờ lớn nhất của đất nước.

Hamas cho biết "các nhà lãnh đạo Ả Rập và Hồi giáo" cũng như đại diện của các phe phái Palestine khác và các thành viên của công chúng sẽ tham dự các sự kiện.

Các thông tin trước đó cho biết, nhà lãnh đạo chính trị Hamas Ismail Haniyeh đã bị ám sát bằng một thiết bị nổ được giấu kín trong khách sạn nơi ông đang ở. Quả bom đã được giấu cách đây khoảng hai tháng và  đã phát nổ từ xa khi ông vào phòng của mình

Chính phủ Iran và Hamas cáo buộc Israel đã thực hiện vụ ám sát. Israel không xác nhận cũng không phủ nhận sự liên quan.

Trong khi đó tại Lebanon, lãnh đạo Hezbollah Hassan Nasrallah tuyên bố sẽ đáp lại bằng "sự tức giận và trả thù", sau một cuộc không kích của Israel khiến một trong những chỉ huy cấp cao của nhóm là Fuad Shukr thiệt mạng.

Ông Nasrallah đã đưa ra tuyên bố này trong lễ tang của Shukr tại Beirut. Israel đã cáo buộc Shukr dàn dựng một cuộc tấn công ở Cao nguyên Golan bị chiếm đóng khiến 12 người thiệt mạng hôm 27/7.