Cá bống thệ bắt ở sông Cu Đê, đoạn chảy qua các xã Hòa Bắc, Hòa Liên thuộc huyện Hòa Vang, TP Đà Nẵng là một trong những loài cá sông ngon, cá đặc sản.
Qua tìm hiểu, cá bống thệ còn gọi là bống cát, to như cá bống vồ nhưng tròn, màu sáng như màu cát sông Cu Đê.
Hằng năm, cứ đến mùa hè là con sông Cu Đê lại xuất hiện những bầy cá bống thệ vàng ươm, béo tròn.
Những dịp như vậy, cư dân hai bên bờ sông thường cột những ống tre đục thủng hai đầu thả xuống lòng sông, đến đêm cá chui vào đấy, sáng ra họ chỉ việc kéo ống tre lên, dốc ống lấy cá ra.
Về món cá bống thệ kho nghệ, nó được nấu như sau: đầu tiên, chà xung quanh lưng cá bống cho sạch vảy và nhớt; mổ bụng, bỏ ruột, rửa sạch, để ráo.
Món cá bống thệ sông Cu Đê kho nghệ, món quê dân giã mà ngon miệng.
Ướp cá bống sông bằng bột nêm, hạt tiêu để khoảng 15 phút cho thấm vị. Nghệ cạo vỏ, rửa sạch để ráo, sau đó xắt miếng mỏng, hành lá xắt nhỏ.
Bắc nồi lên bếp, cho dầu ăn vào xào nghệ và hành tím đến khi ra màu vàng đẹp, cho tiếp cá bống sông Cu Đê vào, nêm nước mắm, đường, thêm nước vào đun nhỏ lửa đến khi nước sánh lại. Nêm nếm vừa ăn, rắc hành lá, tiêu, ớt vào và nhấc xuống.
Đĩa cá bống thệ kho nghệ có màu vàng, điểm xuyết màu xanh của hành lá, màu đỏ của ớt trông bắt mắt và hấp dẫn.
Món cá bống kho nghệ này ăn với cơm trắng nóng dẻo cùng từng miếng cá bống kho nghệ săn chắc, thơm nồng, ngai ngái mùi nghệ tươi khó tả.
Ngoài kho nghệ, tôi còn có một cách rim khô cá bống được truyền từ mẹ. Đó cũng là những chú cá bống thệ tươi roi rói, sau sơ chế thì đem ướp và rim với nghệ tươi, hành tím, bột nêm, ớt bột, tiêu và ít nước màu.
Khác với cách kho nghệ, cách rim cá bống dùng lửa liu riu, rim trong khoảng 1 giờ đến khi thấy nồi cá màu cánh gián, hương thơm tỏa lên là đạt.