Tại Trung Quốc, phong trào giáo dục về bảo vệ môi trường đang được đẩy mạnh trong hệ thống trường học. Tuy nhiên, các yêu cầu khắt khe từ nhà trường đã tạo ra một thực trạng mới: phụ huynh phải mua sỉ rác tái chế trực tuyến để giúp con cái hoàn thành nhiệm vụ "kế hoạch nhỏ".
Các trường học Trung Quốc đang đặt ra những bài tập tái chế bắt buộc, yêu cầu học sinh thu thập số lượng lớn rác thải nhựa như hộp sữa, lõi bút đã dùng, và các vật liệu tái chế khác mỗi tháng. Mặc dù mục tiêu của các bài tập này là nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường, nhưng cách thức thực hiện lại đang gây ra nhiều tranh cãi. Những yêu cầu này đôi khi quá cứng nhắc, dẫn đến việc phụ huynh phải chịu áp lực nặng nề để đảm bảo con cái họ không bị ảnh hưởng đến điểm số hay kết quả học tập.
Thay vì chỉ dựa vào việc thu gom rác thải từ sinh hoạt hàng ngày, nhiều gia đình đã phải tìm đến các nền tảng thương mại điện tử để mua rác tái chế. Các mặt hàng như hộp sữa rỗng, lõi bút đã qua sử dụng, và thùng carton cũ đang trở nên phổ biến trên các trang web mua sắm trực tuyến. Điều này đã tạo nên một thị trường mới và sôi động, với các sản phẩm tưởng chừng như vô giá trị nay lại trở thành món hàng có giá trị kinh tế.
Trên ứng dụng Xianyu của Alibaba, có hàng trăm người bán rao bán các sản phẩm tái chế. Một hộp 100 hộp sữa rỗng, đã được rửa sạch và làm khô để tái chế, được bán với giá khoảng 30 nhân dân tệ (tương đương 4 USD). Tương tự, gói 100 lõi bút đã qua sử dụng có giá khoảng 20 nhân dân tệ. Với nhiều phụ huynh, chi phí này hoàn toàn hợp lý khi đối mặt với áp lực từ nhà trường.
Zhang Yunping, một phụ huynh có con học tiểu học tại tỉnh Chiết Giang, chia sẻ rằng trường học của con bà yêu cầu mỗi học sinh phải nộp 100 vỏ hộp sữa mỗi tháng. Bà Zhang cho biết: "Nếu chúng tôi không thu thập đủ, tôi sẽ mua trực tuyến vì nó tiện lợi hơn. Số lượng hộp sữa này liên quan trực tiếp đến điểm số của con tôi, nên chúng tôi cố gắng thu thập càng nhiều càng tốt".
Ngoài việc thu thập rác thải nhựa, các trường học còn giao cho học sinh những nhiệm vụ khác như làm quần áo từ báo cũ hoặc túi nhựa. Những bài tập này, dù mang ý nghĩa giáo dục, lại vô tình tạo thêm gánh nặng cho cả phụ huynh và học sinh.
Hiện tượng mua sỉ rác tái chế đã trở thành đề tài nóng trên mạng xã hội Trung Quốc. Nhiều người dùng Weibo bày tỏ sự ngạc nhiên trước những yêu cầu khắt khe từ các trường học. Chủ đề "Ai đang mua hộp sữa rỗng và lõi bút" đã thu hút hàng triệu lượt xem, với nhiều ý kiến chỉ trích cho rằng các trường học đang đặt ra những nhiệm vụ quá nặng nề và cứng nhắc.
Sự phản đối đối với các bài tập này đang ngày càng gia tăng. Truyền thông nhà nước, bao gồm Guangming Daily, đã kêu gọi các trường học sử dụng những phương pháp thực tế và hiệu quả hơn để giáo dục trẻ em về tái chế. Họ đề xuất những hoạt động như khuyến khích học sinh ghi lại một chuyến đi xanh hoặc hạn chế sử dụng đũa dùng một lần khi mua đồ ăn mang về.
Năm 2021, Bộ Giáo dục Trung Quốc đã ban hành thông báo yêu cầu các trường học tránh giao bài tập không có giá trị giáo dục và đi chệch khỏi mục đích ban đầu. Tuy nhiên, với việc phụ huynh vẫn phải tìm cách mua rác tái chế để giúp con cái hoàn thành bài tập, rõ ràng vẫn còn nhiều vấn đề cần được giải quyết trong việc triển khai giáo dục bảo vệ môi trường tại các trường học Trung Quốc.